Giáo sư Li Meijin khuyến khích các bậc phụ huynh nên xác lập một số quy tắc trong quá trình nuôi dạy con trẻ. Đặc biệt, giai đoạn từ 3 đến 6 tuổi là thời điểm quan trọng để trẻ hình thành nhận thức về quy tắc. Khi trẻ lên 3, khả năng tự nhận thức bắt đầu phát triển nhanh chóng, đánh dấu một bước ngoặt trong sự phát triển tâm lý của trẻ.
Nhận thức về các quy tắc cũng chính là một thói quen sống. Nếu đến 10 tuổi mới bắt đầu thiết lập các quy tắc, việc hình thành thói quen trở nên khó khăn hơn do trẻ có thể phản kháng mạnh mẽ hơn. Do đó, trước khi trẻ bước sang 6 tuổi, việc thiết lập 3 quy tắc chính là điều nên làm.
Lễ phép, tôn trọng ông bà, cha mẹ
Tôn trọng ông bà, bố mẹ và những giá trị gia đình là cốt lõi trong nền giáo dục tốt nhất, cần được hòa quyện vào cuộc sống hàng ngày.
Thái độ ứng xử trên bàn ăn và cách trẻ ăn uống là những quy định quan trọng. Trẻ nên biết cách mời ông bà và bố mẹ dùng bữa trước, không dùng đũa xoáy vào thức ăn, và tránh la hét hoặc đùa giỡn trong lúc ăn.
Gia đình chính là nơi đầu tiên giúp trẻ rèn luyện những nội quy này. Như câu ngạn ngữ Việt Nam "Quốc có quốc pháp, gia có gia quy," điều này phản ánh sự cần thiết phải tuân thủ quy tắc, cả ở cấp độ quốc gia lẫn trong gia đình.
Trẻ em cần được học các quy tắc ứng xử trong gia đình trước khi ra ngoài, từ việc tuân thủ quy định tại trường học đến sự lịch sự nơi công cộng.
Một số quy tắc như giờ giấc đi ngủ, thói quen học tập và thực hành tự chăm sóc bản thân cũng rất quan trọng và nên được thiết lập từ nhỏ. Cuộc sống chính là giáo dục, với những quy tắc giúp hình thành phẩm chất tổng thể của trẻ.
Bố mẹ cần chú trọng dạy trẻ cách trở nên văn minh, lịch sự, tránh ngắt lời người lớn, không lãng phí thức ăn, trân trọng thành quả lao động của cha mẹ, và phát triển những phẩm chất tốt như cần cù, siêng năng.
Hãy khuyến khích trẻ tự quản lý công việc của mình để hình thành tinh thần trách nhiệm. Khi những quy tắc này trở thành thói quen, trẻ sẽ tuân thủ một cách tự giác và vui vẻ.
Quá trình giáo dục nhằm hình thành nhận thức về quy tắc, rèn luyện các thói quen tốt là một hành trình dài đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ. Nhà trường, gia đình và các thầy cô cần đồng lòng tạo điều kiện cho trẻ lớn lên khỏe mạnh và phát triển toàn diện trong mọi khía cạnh của cuộc sống hàng ngày.
Tuân thủ về trật tự công cộng
Giữ gìn trật tự công cộng là trách nhiệm của mỗi công dân, bởi việc thực hiện đúng các quy định pháp luật không chỉ tạo ra một môi trường an toàn và văn minh mà còn bảo vệ quyền lợi cho trẻ em. Khi mỗi cá nhân nhận thức rõ vai trò của mình, họ đang chung tay xây dựng một cộng đồng tốt đẹp, nơi mọi người có thể sống và phát triển trong sự an toàn và hòa bình.
Nếu trẻ không chấp hành luật giao thông, tính mạng của các em sẽ bị đe dọa, không chỉ gây nguy hiểm cho bản thân mà còn cho những người xung quanh. Tương tự, khi trẻ không tuân thủ các quy tắc ứng xử nơi công cộng, như nói lớn trong thư viện hay không xếp hàng khi mua sắm, chúng có thể bị xã hội xa lánh.
Khi đưa trẻ tới những không gian công cộng, phụ huynh chính là những tấm gương sáng. Hành động của cha mẹ có sức ảnh hưởng lớn đến cách trẻ nhìn nhận về thế giới xung quanh. Việc xếp hàng khi mua sắm, giữ im lặng trong thư viện, thưởng thức phim một cách văn minh và duy trì vệ sinh khi ăn tại nhà hàng là những hành động nhỏ nhưng quan trọng, thể hiện sự tôn trọng đối với những người khác và gửi gắm thông điệp về tính kỷ luật và trách nhiệm.
Trẻ em thường học hỏi từ từng lời nói và hành động của cha mẹ. Hành vi của người lớn là những bài học quý giá giúp trẻ hình thành thói quen và nhận thức đúng đắn. Khi phụ huynh thực hành các quy tắc nơi công cộng, đó chính là cách giáo dục tốt nhất, tạo ra một môi trường tích cực nơi trẻ có thể phát triển tự tin và có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng.
Rèn luyện thói quen tích cực, trở thành người trung thực và nhân ái
Nhiều trẻ em thường không chú ý đến hậu quả của hành động và cảm nhận của những người xung quanh, dẫn tới những hành vi thiếu suy nghĩ như việc ném đồ vật từ trên cao, có thể dẫn đến thương tích cho người khác. Điều này phản ánh sự thiếu hiểu biết về việc bảo vệ sự an toàn cho mọi người và ý thức về hệ lụy từ các hành động của bản thân.
Giá trị cốt lõi của mỗi người sẽ tác động mạnh mẽ đến mọi hành vi của họ. Những cá nhân trung thực và tốt bụng sẽ luôn hành xử trong sự chân thành, sẵn sàng cứu giúp những ai cần thiết và thực hiện các hoạt động có ý nghĩa đối với xã hội.
Ngược lại, những người không có giá trị đạo đức có thể dễ dàng thực hiện những hành động gây tổn hại cho người khác mà không hề suy nghĩ thấu đáo.
Trong quá trình giáo dục, gia đình giữ một vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành những giá trị này. Bố mẹ là những người đầu tiên và quan trọng nhất trong việc định hình cách sống và tính cách của trẻ.
Vì vậy, hãy hướng dẫn trẻ thực hành hành động đi đôi với lời nói. Khi cha mẹ thể hiện sự tôn trọng, lòng nhân ái và tinh thần trách nhiệm, điều đó sẽ tạo dựng một nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhân cách của trẻ.
Tác giả: Trần Thu Thủy
-
Chuyên gia tiết lộ 3 tháng sinh giúp con thông minh vượt trội
-
7 điều cha mẹ nên dạy con để con biết cách tự lập và có trách nhiệm với bản thên sớm
-
3 thực phẩm ‘vàng’ giúp con yêu phát triển toàn diện
-
5 bí quyết vàng giúp con tài giỏi: 99% cha mẹ thành công đã áp dụng
-
‘Đọc vị’ tính cách bé yêu qua tư thế ngủ: Kiểu ngủ này tiết lộ điều bất ngờ về con