Ăn cay mỗi ngày có tốt không? Bất ngờ với tác động của ớt lên tim, huyết áp và tuổi thọ

Vị cay – “gia vị” giúp điều hòa huyết áp

Trong ớt có chứa hoạt chất capsaicin – thành phần tạo nên cảm giác cay nóng đặc trưng. Chất này khi đi vào cơ thể có thể giúp các mạch máu giãn nở, từ đó cải thiện lưu thông máu và làm giảm áp lực trong hệ tuần hoàn. Ở mức độ vừa phải, thói quen ăn cay được xem là có lợi cho việc kiểm soát huyết áp, đặc biệt ở phụ nữ trung niên.

Một số nghiên cứu quốc tế đã ghi nhận rằng phụ nữ ăn cay thường xuyên có tỷ lệ mắc tăng huyết áp thấp hơn so với nhóm không ăn. Ở nam giới, việc ăn cay cũng mang lại lợi ích nhất định nếu duy trì ở mức vừa phải. Ngược lại, nếu lạm dụng quá mức – chẳng hạn ăn cay đậm mỗi bữa – capsaicin có thể kích thích thần kinh giao cảm, khiến nhịp tim và huyết áp tạm thời tăng lên.

Điều này cho thấy, vị cay chỉ thực sự tốt khi được sử dụng điều độ, phù hợp với thể trạng từng người. Một chút cay nhẹ giúp tăng tuần hoàn, kích thích tiêu hóa, nhưng quá nhiều lại gây phản tác dụng.

Ớt – người bạn của trái tim

Không chỉ tác động đến huyết áp, capsaicin còn được chứng minh có khả năng bảo vệ tim mạch. Khi đi vào cơ thể, chất này giúp tăng lượng cholesterol “tốt” (HDL) và giảm cholesterol “xấu” (LDL) – yếu tố gây xơ vữa động mạch và đột quỵ. Ngoài ra, vị cay còn kích thích cơ thể sản sinh nhiều enzyme chống oxy hóa, ngăn ngừa tổn thương tế bào và giảm viêm mạn tính – một trong những nguyên nhân sâu xa của bệnh tim.

Thực tế, ở nhiều vùng có thói quen ăn cay như Tây Nam Trung Quốc, Thái Lan hay Mexico, tỷ lệ người mắc bệnh tim mạch thấp hơn đáng kể so với các khu vực khác. Dù không thể khẳng định nguyên nhân duy nhất là do ớt, nhưng chế độ ăn giàu gia vị tự nhiên và ít dầu mỡ vẫn được xem là yếu tố quan trọng giúp giữ trái tim khỏe mạnh.

Ăn cay và tuổi thọ – mối liên hệ thú vị

Một điểm đáng chú ý khác là mối liên hệ giữa vị cay và tuổi thọ. Một phân tích trên quy mô lớn theo dõi hàng trăm nghìn người trưởng thành trong suốt một thập kỷ đã cho thấy: những ai ăn cay ít nhất 1 – 2 lần mỗi tuần có nguy cơ tử vong thấp hơn đáng kể so với nhóm hiếm khi ăn.

Giải thích cho hiện tượng này, các nhà khoa học cho rằng capsaicin không chỉ tác động đến tim mạch mà còn giúp kiểm soát cân nặng, tăng cường trao đổi chất và cải thiện hệ vi sinh đường ruột. Nhờ đó, cơ thể dễ dàng duy trì cân bằng nội môi, giảm nguy cơ béo phì, tiểu đường hay các bệnh viêm mãn tính – những yếu tố rút ngắn tuổi thọ ở người trưởng thành.

Thêm vào đó, capsaicin còn giúp kích thích sản sinh endorphin, loại hormone tạo cảm giác hưng phấn và giảm đau tự nhiên. Đây có thể là lý do khiến nhiều người “nghiện” cảm giác cay, xem việc ăn ớt như một cách giải tỏa căng thẳng sau ngày dài mệt mỏi.

Mặt trái của vị cay

Dù mang lại nhiều lợi ích, ăn cay quá mức vẫn tiềm ẩn rủi ro, đặc biệt với người có vấn đề tiêu hóa. Capsaicin có thể làm tăng tiết acid dạ dày, gây đau rát, ợ nóng hoặc trào ngược. Với người bị viêm loét dạ dày – tá tràng, hội chứng ruột kích thích hay viêm đại tràng, việc ăn cay thường xuyên có thể khiến triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Ngoài ra, việc ăn cay kèm các món mặn hoặc nhiều dầu mỡ có thể khiến lợi ích bị triệt tiêu. Khi đó, ớt chỉ còn là “gia vị kích thích” chứ không mang lại giá trị sức khỏe. Một số người còn có phản ứng nhạy cảm với capsaicin, dẫn đến nổi mẩn, sưng môi hoặc khó chịu ở đường tiêu hóa.

Ăn cay sao cho đúng cách

Nếu yêu thích vị cay, bạn hoàn toàn có thể duy trì thói quen này một cách lành mạnh bằng vài điều chỉnh nhỏ:

• Ăn cay vừa phải, không nên dùng quá nhiều ớt tươi trong mỗi bữa.
• Kết hợp ớt với các loại thực phẩm mát như rau xanh, đậu phụ, cá, để cân bằng vị và hạn chế kích ứng dạ dày.
• Không ăn cay khi đói vì dạ dày lúc này trống rỗng, dễ bị tổn thương.
• Uống nhiều nước hoặc sữa sau khi ăn cay để giảm cảm giác bỏng rát.
• Với người có bệnh lý tiêu hóa hoặc huyết áp, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi duy trì thói quen ăn cay thường xuyên.

Kết luận

Một trái ớt nhỏ bé trong bữa cơm có thể mang lại nhiều hơn cảm giác cay nồng – đó là lợi ích cho tim mạch, huyết áp và thậm chí cả tuổi thọ. Tuy nhiên, như mọi thói quen khác, điều quan trọng vẫn là sự điều độ. Ăn cay đúng cách sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, tinh thần sảng khoái và bữa ăn thêm trọn vị.

Vì thế, nếu bạn là người “nghiện” vị cay, hãy tiếp tục tận hưởng nó – nhưng đừng quên lắng nghe cơ thể mình. Một chút cay cho vui miệng, vừa đủ để ấm người, cũng đủ để trái tim được khỏe mạnh lâu dài.