Trong dân gian, mùng 1 đầu tháng là ngày rất được chú ý vì có nhiều điều phải kiêng kỵ đầu tháng để không rước vận đen vào người trong cả tháng đó. Tùy theo quan niệm của từng địa phương mà ngày đầu tháng được hiểu khác nhau. Có nơi gọi là ngày đầu tháng tức là ngày mùng 1 âm lịch hàng tháng nhưng cũng có một số nơi coi các ngày mồng 1 đến mồng 10.
Mùng 1 người ta thường ăn xôi gấc |
Những món có màu sắc tươi hồng
Vào những ngày đầu tháng, đặc biệt là sáng mùng 1 Tết người ta chỉ mời nhau những món ăn mà theo quan niệm là mang lại may mắn. Đó có thể là những món mang sắc màu tươi tắn như màu đỏ tượng trưng cho vận đỏ, màu vàng tượng trưng cho của cải đầy nhà hay những món ăn có ý nghĩa may mắn như xôi gấc, canh khổ qua của miền Nam… Trái lại, để tăng thêm ý nghĩa may mắn cho món ăn và ước nguyện “Cầu được ước thấy”, người ta cũng tránh những món ăn “xui” như những món màu đen hay những món theo quan niệm thường gắn với điềm xui như tuyệt đối không ăn mực, thịt chó, xôi đỗ đen vào đầu tháng…
Nghe thì có vẻ nực cười, tuy nhiên với niềm tin và triết lý của mình người Việt tin rằng “Có kiêng, có lành”, những món ăn may mắn đó đã đem đến sự vững tin hơn để họ có thể đối mặt với mọi vấn đề của cuộc sống.
Giới kinh doanh quan niệm ăn thịt huơu
Ông Trần Tuấn Thanh, giám đốc một công ty du lịch tại Hải Phòng cho biết: “Theo quan niệm của giới làm ăn thì ăn thịt hươu vào những ngày đặc biệt trong tháng sẽ mang lại may mắn trong công việc và cuộc sống vì thịt hươu tượng trưng cho sự trung thành, sự dũng cảm và sự hồi sinh. Chúng tôi thường ăn thịt hươu vào ngày mùng một và rằm của tháng âm lịch”.
Khi đã có niềm tin thì niềm tin đó theo người Việt trong mọi hoàn cảnh, mọi lúc mọi nơi. Bởi lẽ trước hiện thực cuộc sống, con người luôn mơ ước và khát khao thực hiện. Món ăn may mắn cho họ hy vọng và niềm tin hiện thực hóa ước vọng. Chính vì thế, không riêng gì lễ, Tết hay phải chờ đến những dịp quan trọng mà ngay cả trong cuộc sống thường ngày món ăn mang lại những điều tốt đẹp cũng luôn hiện diện.
Trước tiên đó là thói quen “giải đen” cuối tháng bằng thịt chó. Người Việt kiêng không bao giờ ăn thịt chó vào ngày đầu năm, đầu tháng, song họ tin rằng ăn thịt chó vào những ngày cuối năm, cuối tháng lại có thể xua đi vận đen đủi, “rửa sạch” rủi ro để bước sang năm mới may mắn hơn. Sang đến đầu tháng người ta thường ăn những món ăn như tiết canh với màu đỏ của huyết hi vọng cả tháng sẽ gặp nhiều điềm lành.
Thế mới nói, niềm tin về thực phẩm may mắn không chỉ dừng lại ở những món ăn may mắn đó còn là những món ăn giúp xua đi vận hạn, rủi ro. Xét ở khía cạnh nào đó, việc người Việt đi đêm thường mang theo mình nhánh tỏi, cành dâu cũng là từ triết lý đó mà ra. Họ tin rằng nhánh tỏi, cành dâu đó sẽ giúp họ xua đi quỷ dữ, tà ma và mọi điều xấu xa trong đêm tối nhanh chóng đi đến ánh sáng để đón nhận điều tốt đẹp.
Qua món ăn may mắn cùng những triết lý giản đơn đa phần xuất phát từ niềm tin, hi vọng, chúng ta như nhận ra nhiều điều, càng hiểu hơn cuộc sống tinh thần phong phú của người Việt. Niềm tin về thực phẩm may mắn như một giá trị truyền thống vô hình không chỉ phản ánh nét đẹp trong văn hóa ẩm thực nói riêng mà nó còn là điều bí ẩn về văn hóa Việt Nam nói chung.
Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo!
>Cách làm bánh trung thu chuẩn nhất đảm bảo ngon hơn cả ngoài hàng (Làm Mẹ) - (Phunutoday) - Dưới đây là công thức về cách làm bánh trung thu chuẩn nhất đảm bảo ngon hơn cả ngoài hàng. |
>Cho trẻ ăn váng sữa kiểu này là mẹ đang hại con trầm trọng (Làm Mẹ) - (Phunutoday) - Cho trẻ ăn váng sữa kiểu này là mẹ đang hại con trầm trọng - nhưng nhiều mẹ đang mắc, hãy chú ý ngay! |
Tác giả: Bùi Thị Phương