Chấn động: Triệt phá đường dây hô biến dầu ăn chăn nuôi thành dầu ăn cho người, hàng chục nghìn tấn

Tối 24/6, Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) đưa tin Công an tỉnh Hưng Yên phối hợp với nhiều cơ quan chức năng đã triệt phá một đường dây sản xuất dầu ăn giả quy mô cực lớn, với sản lượng lên tới hàng chục nghìn tấn. Vụ việc gây rúng động dư luận vì liên quan đến nhiều doanh nghiệp lớn trên cả nước, đặc biệt là việc biến dầu dùng cho chăn nuôi thành dầu ăn dành cho người tiêu dùng.

Tiêu thụ quy mô lớn nhắm tới bếp tập thể, trẻ em

Theo điều tra ban đầu, nhóm đối tượng chủ mưu đã đưa dầu ăn giả vào hàng loạt bếp ăn tập thể, nhà hàng, quán ăn và thậm chí cả các làng nghề sản xuất bánh kẹo, đồ ăn vặt cho trẻ em. Những nơi này tiêu thụ dầu ăn với khối lượng lớn, lại ít kiểm soát kỹ nguồn gốc nguyên liệu, trở thành mục tiêu lý tưởng của đường dây.

Đáng chú ý, trong vụ án này có sự xuất hiện của nhãn hiệu Ofood, thuộc Công ty TNHH Sản xuất và Xuất nhập khẩu Nhật Minh Food. Đây là một thương hiệu thực phẩm có sản lượng tiêu thụ lớn hàng năm. Tuy nhiên, điều khiến người tiêu dùng bất ngờ là sản phẩm mang tên "dầu ăn bổ sung vitamin A" lại có nguồn gốc từ dầu thực vật sử dụng trong ngành chăn nuôi.

Các đối tượng đã sử dụng hệ thống đường ống ngầm để bơm dầu từ bồn chứa nguyên liệu chăn nuôi sang bồn dầu ăn cho người. Sau đó, sản phẩm được công bố sai lệch về thành phần, hoàn toàn không chứa vitamin A như nhãn mác quảng cáo. Đây là hành vi gian dối nghiêm trọng, tiềm ẩn rủi ro cho sức khỏe cộng đồng.

Hàng chục nghìn tấn dầu giả, 3 bị can bị khởi tố

Công an tỉnh Hưng Yên cho biết, hơn 1.000 tấn dầu nhập lậu đã bị thu giữ tại hiện trường. Đồng thời, 3 đối tượng cầm đầu đường dây sản xuất và tiêu thụ dầu ăn giả đã bị khởi tố về các tội danh: sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm và buôn lậu.

Để che giấu hành vi, nhóm này đã lập các công ty “bình phong” với danh nghĩa sản xuất dầu ăn, sau đó sử dụng các chứng từ, hóa đơn hợp thức hóa đầu vào – đầu ra cho dầu chăn nuôi, rồi đưa vào chuỗi cung ứng thực phẩm.

Doanh thu hàng nghìn tỷ từ dầu ăn không an toànMột trong những doanh nghiệp lớn liên quan là Công ty TNHH Thương mại Xuất nhập khẩu An Hưng Phước, đơn vị chuyên nhập khẩu dầu thực vật quy mô lớn. Doanh thu trong ba năm gần nhất của các công ty liên quan lên tới hơn 8.200 tỷ đồng, có doanh nghiệp hoạt động liên tục suốt 14 năm, doanh thu hàng năm tới 4.500 tỷ đồng.

Các đối tượng trục lợi từ chênh lệch giá bán, vì giá dầu ăn dùng cho người cao hơn dầu chăn nuôi khoảng 17%. Ngoài ra, họ còn trốn thuế giá trị gia tăng, khi dầu ăn cho người phải chịu 8% thuế, trong khi dầu dùng trong chăn nuôi được miễn thuế hoàn toàn (0%).

Cảnh báo từ Cục An toàn thực phẩm

Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) khẳng định, việc sử dụng dầu ăn chăn nuôi trong chế biến thực phẩm vi phạm nghiêm trọng quy định an toàn thực phẩm, có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người tiêu dùng. 

Cục cũng khuyến cáo các bếp ăn tập thể, cơ sở chế biến thực phẩm cần thận trọng, không chỉ dựa vào nhãn mác, bao bì mà cần yêu cầu rõ hồ sơ công bố chất lượng, hồ sơ nguồn gốc nguyên liệu. Việc sử dụng nguyên liệu không đúng mục đích – dù có hóa đơn hợp lệ – vẫn là hành vi vi phạm, cần bị xử lý nghiêm.

Sự khác biệt giữa dầu ăn cho người và dầu chăn nuôi

Trên Vietnamnet, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, chuyên gia công nghệ thực phẩm cho biết dầu thực vật cho người cần trải qua quá trình tinh luyện nghiêm ngặt: loại bỏ tạp chất, khử mùi, đảm bảo độ tinh khiết và an toàn. Ngược lại, dầu chăn nuôi thường là dầu thô, chứa nhiều tạp chất, không yêu cầu cao về màu sắc hay hương vị, và khó tiêu hóa nếu dùng cho người.

Ngoài ra, một dạng khác là dầu thải loại – dầu đã qua chiên rán nhiều lần, được gom lại từ nhà hàng, khách sạn. Đây là loại dầu tuyệt đối không được phép dùng cho con người do chứa nhiều độc tố và nguy cơ gây ung thư.

Để bảo vệ sức khỏe, người tiêu dùng nên ưu tiên lựa chọn sản phẩm có thương hiệu rõ ràng, truy xuất được nguồn gốc, và không nên bị đánh lừa bởi giá rẻ.

Đồng thời, các cơ quan chức năng cần siết chặt quản lý, thanh kiểm tra thường xuyên, xử lý nghiêm các hành vi gian lận thương mại trong ngành thực phẩm để đảm bảo an toàn sức khỏe cho cộng đồng.