Giá vàng tăng phi mã: Vay vàng nhưng trả bằng tiền mặt là đúng hay sai luật?

Có được phép cho vay vàng?

Khoản 1 Điều 4 Nghị định 24/2012/NĐ-CP quy định: "Quyền sở hữu vàng hợp pháp của tổ chức, cá nhân được công nhận và bảo vệ theo quy định của pháp luật".

Cũng theo Nghị định 24/2012/NĐ-CP, cá nhân sở hữu vàng cần đáp ứng một số điều kiện nhất định. Cụ thể như sau:

- Không được mang theo vàng miếng, vàng nguyên liệu khi xuất cảnh, nhập cảnh. Nếu nhập cảnh vào Việt Nam mà mang theo vàng miếng, vàng nguyên liệu thì phải gửi tại kho Hải quan để mang ra hoặc làm thủ tục chuyển ra nước ngoài, chịu mọi chi phí phát sinh (căn cứ khoản 1 Điều 2 Thông tư 11/2014/TT-NHNN).

- Không được dùng vàng để làm phương tiện thanh toán.

Chỉ phạt tiền với hành vi mua bán vàng miếng với doanh nghiệp hoặc ngân hàng không có giấy phép, không niêm yết giá vàng công khai tại cửa hàng vàng, dùng vàng để thanh toán, mang vàng xuất nhập cảnh không đúng quy định... (theo Điều 24 Nghị định 88/2019/NĐ-CP).

Như vậy, hiện chưa có văn bản nào quy định cấm cá nhân vay mượn bằng vàng.

Vay vàng nhưng trả nợ bằng tiền được không?

Vì pháp luật không cấm các cá nhân dùng vàng để cho vay nên người vay phải đảm bảo nghĩa vụ trả nợ theo đúng quy định của pháp luật.

Điều 466 Bộ luật Dân sự năm 2015 nêu rõ:

- Nếu vay tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn, nếu vay tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng trừ khi các bên có thoả thuận khác.

- Nếu bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật tại thời điểm trả nợ nếu được bên cho vay đồng ý.

Theo như quy định nêu trên, khi các bên cho vay mượn bằng vàng thì ngày vay phải trả bằng vàng, đúng số lượng và chất lượng đã vay, trừ trường hợp hai bên đã có thỏa thuận cho vay vàng nhưng được phép trả nợ bằng tiền từ trươc đó. Nếu bên vay không thể trả nợ bằng vàng thì có thể trả tiền nhưng phải đảm bảo trả theo đúng giá vàng ở thời điểm trả nợ.

Khi vay vàng, các bên nên lập hợp đồng ghi rõ các nội dung quan trọng như thời hạn trả, hình thức trả (bằng vàng hay bằng tiền), lãi suất cho vay (nếu có). Việc này giúp đảm bảo quyền lợi chính đáng cho cả bên cho vay và bên vay,  nhằm tránh tranh chấp về sau.

Tác giả: Thanh Huyền