Hai loại đồ uống khiến thận “xuống cấp” nhanh chóng: Người Việt tiêu thụ hàng tỷ lít mỗi năm mà không hay biết

Khi thận “kêu cứu” vì nước ngọt

Thận là bộ phận giữ vai trò thanh lọc, đào thải chất độc ra khỏi cơ thể. Nhưng nếu bạn thường xuyên uống nước ngọt có ga, nước trái cây đóng chai hay các loại đồ uống ngọt công nghiệp, hãy cẩn thận. Đường, chất tạo ngọt nhân tạo và axit photphoric trong các sản phẩm này gây áp lực lớn lên thận. Chúng làm rối loạn quá trình lọc, đồng thời tạo môi trường dễ hình thành sỏi thận và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý chuyển hóa như tiểu đường, huyết áp cao – những yếu tố trực tiếp dẫn đến suy thận.

Nghiên cứu y tế cho thấy việc tiêu thụ từ hai lon nước ngọt mỗi ngày trở lên có liên quan mật thiết đến hiện tượng protein niệu – dấu hiệu cảnh báo thận đã bị tổn thương. Đây là tình trạng mà thận không còn giữ được các phân tử protein cần thiết trong máu, dẫn đến rò rỉ ra nước tiểu. Nếu không được phát hiện sớm, suy thận mãn tính là điều hoàn toàn có thể xảy ra.

Điều đáng lo ngại là người Việt đang tiêu thụ một lượng đồ uống có đường ở mức “khủng”. Theo số liệu từ năm 2023, con số này lên tới khoảng 6,67 tỷ lít. Điều đó đồng nghĩa, trung bình mỗi người tiêu thụ khoảng 70 lít/năm, tương đương với gần 200ml mỗi ngày. Với mức tiêu thụ như vậy, việc chức năng thận bị ảnh hưởng là điều khó tránh khỏi, nhất là khi nước ngọt thường xuyên thay thế nước lọc trong thói quen của nhiều người.

Bia, rượu – “kẻ giấu mặt” phá hủy thận từ từ

Không cần phải uống quá nhiều rượu bia để cảm nhận tác hại của chúng. Chỉ với thói quen uống thường xuyên, dù mỗi lần không nhiều, thận vẫn phải làm việc gấp đôi để lọc bỏ cồn và các độc tố đi kèm. Điều này kéo theo tình trạng mất nước mãn tính, làm giảm lưu lượng máu đến thận và khiến quá trình lọc chất thải bị rối loạn.

Ngoài ra, rượu bia còn góp phần làm tăng huyết áp – yếu tố nguy cơ hàng đầu gây suy thận. Huyết áp cao phá hủy các vi mạch tại cầu thận, dẫn đến tổn thương cấu trúc và giảm khả năng lọc máu tự nhiên. Trong một số trường hợp, việc uống rượu quá nhiều có thể dẫn đến suy thận cấp – tình trạng thận ngừng hoạt động đột ngột, cần can thiệp y tế khẩn cấp.

Tại Việt Nam, thống kê năm 2024 cho thấy người dân tiêu thụ khoảng 4,3 tỷ lít đồ uống có cồn. Trong đó, bia vẫn chiếm phần lớn với tỷ lệ tiêu thụ cao hàng đầu châu Á. Việc tiêu thụ đồ uống có cồn đang trở thành thói quen khó bỏ trong các buổi tiệc, giao lưu, thậm chí cả những bữa ăn gia đình, khiến thận bị tổn hại âm thầm từng ngày.

Những hậu quả thầm lặng nhưng dai dẳng

Thận suy không đến đột ngột, nhưng hậu quả của nó lại rất nghiêm trọng. Khi chức năng thận giảm sút, chất độc không được đào thải triệt để, tích tụ dần trong máu, gây mệt mỏi, buồn nôn, phù nề, và trong giai đoạn nặng có thể dẫn đến suy thận giai đoạn cuối – khi người bệnh cần phải chạy thận nhân tạo định kỳ hoặc ghép thận.

Suy thận cũng kéo theo nhiều biến chứng: rối loạn điện giải, loãng xương, thiếu máu, ảnh hưởng đến tim mạch và thần kinh. Một khi đã tổn thương, thận rất khó phục hồi hoàn toàn, và chi phí điều trị cũng không hề rẻ.

Bảo vệ thận từ những thói quen nhỏ

Tin vui là chúng ta hoàn toàn có thể phòng tránh tổn thương thận chỉ bằng việc điều chỉnh thói quen uống hàng ngày. Thay vì chọn nước ngọt hoặc rượu bia để giải khát hay xã giao, bạn có thể ưu tiên:

• Uống nước lọc thường xuyên, từ 1.5 – 2 lít mỗi ngày.
• Thay thế nước ngọt bằng nước ép trái cây tươi, không thêm đường.
• Sử dụng trà thảo mộc như trà atiso, trà bồ công anh – giúp thanh lọc và hỗ trợ chức năng thận.
• Hạn chế tối đa tiêu thụ rượu bia, đặc biệt là không uống khi đói hoặc ngay sau khi vận động mạnh.
• Tăng cường vận động, ăn uống lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bất thường tại thận.

Đôi khi chỉ một thói quen nhỏ cũng có thể tạo nên sự khác biệt lớn trong sức khỏe của bạn. Đừng để đến khi thận “lên tiếng” mới bắt đầu thay đổi. Ngay từ hôm nay, hãy yêu thương cơ thể bằng cách chọn lựa những gì đưa vào cơ thể một cách thông minh và có trách nhiệm hơn.