Loại cá giàu canxi, ăn được cả xương: Chỉ xuất hiện 3 tháng trong năm, hiện đang vào mùa săn

Cá linh – “món quà linh thiêng” của mùa nước nổi miền Tây

Ở Việt Nam, nhiều loài cá vừa giàu dinh dưỡng vừa gắn liền với những câu chuyện dân gian thú vị, trong đó nổi bật là cá linh – biểu tượng mùa nước nổi miền Tây, được người dân nơi đây trìu mến gọi là “cá thần”.

Nguồn gốc tên gọi “cá linh”

Cái tên “cá linh” mang nhiều giai thoại thú vị. Theo truyền thuyết, khi Nguyễn Ánh bôn ba lánh nạn, một đàn cá linh bất ngờ nhảy vào thuyền, giúp ông thoát khỏi quân Tây Sơn. Sau khi lên ngôi, ông đặt tên loài cá này là “cá linh” để ghi nhớ điềm lành. Một cách lý giải khác cho rằng, “linh” xuất phát từ từ Khmer trêy lênh, nghĩa là cá di cư theo dòng nước, sau được người Việt đọc trại thành cá linh. Dù theo cách nào, cá linh luôn mang ý nghĩa linh thiêng, tượng trưng cho sự hòa quyện giữa thiên nhiên và đời sống cư dân sông nước.

Mùa cá linh và văn hóa ẩm thực

Cá linh chỉ xuất hiện khoảng 3 tháng trong năm, từ tháng 7 đến tháng 10 âm lịch, khi nước từ Biển Hồ (Campuchia) tràn về đồng bằng sông Cửu Long. Đặc biệt, rằm tháng 6 âm lịch là thời điểm xuất hiện những mẻ cá linh non đầu tiên, báo hiệu mùa nước nổi bắt đầu.

Đối với người miền Tây, mâm cơm mùa lũ thiếu cá linh là chưa trọn vẹn. Loài cá này còn đi vào văn hóa dân gian và ca dao: “Cá linh kho mía, canh chua bông súng, Ăn một lần rồi chẳng muốn quên”.

Cá nhỏ nhưng giàu dinh dưỡng

Cá linh non, hay còn gọi là “linh sữa”, thịt béo mềm, xương nhỏ, có thể ăn cả con. Cá lớn hơn ở giữa và cuối mùa thích hợp kho, chiên giòn hoặc làm mắm. Theo chuyên gia dinh dưỡng, cá linh là nguồn canxi dồi dào, tốt cho người bị loãng xương, bổ sung phốt pho, sắt, omega-3, vitamin A và nhóm B, giúp bảo vệ tim mạch, tăng cường miễn dịch và cải thiện trí não.

Đặc sản quý giá của miền Tây

Mỗi mùa cá linh về, không khí mua bán ở An Giang, Đồng Tháp, Long An trở nên nhộn nhịp. Đầu mùa, cá ít nên giá cao (200.000–300.000 đồng/kg), sau hạ dần khi nguồn cung dồi dào. Nhiều du khách từ TP.HCM, Hà Nội không ngại đường xa để thưởng thức cá linh tươi ngay tại miền Tây, trải nghiệm hương vị đặc sản trứ danh.

Đa dạng cách chế biến cá linh

Cá linh là nguyên liệu “đa năng” trong ẩm thực miền Tây, có thể chế biến thành nhiều món ngon:

Canh chua cá linh bông điên điển: vị ngọt béo của cá hòa quyện với vị chua thanh và hương bông điên điển thoảng nhẹ.

Lẩu cá linh bông súng: dân dã nhưng thơm ngon, lý tưởng cho bữa sum họp gia đình.

Cá linh kho mía: mía thấm vào thịt cá, tạo vị ngọt dịu, đậm đà.

Cá linh chiên giòn: giòn rụm, ăn kèm rau sống và chấm mắm me.

Mắm cá linh: đặc sản nổi tiếng, được nhiều người săn tìm làm quà.

Gợi ý món ngon: Canh chua cá linh nấu bông điên điển

Đây là món đặc trưng mùa nước nổi, vừa ngon vừa dễ nấu.

Nguyên liệu:

300g cá linh tươi (nên chọn cá non)

100g bông điên điển

2 quả cà chua, vài lát thơm (dứa)

Me chua hoặc nước cốt me

Rau thơm: ngò gai, ngò om

Gia vị: muối, nước mắm, đường, ớt

Cách nấu:

Rửa sạch cá linh, để ráo.

Bắc nồi nước, cho thơm, cà chua và me vào nấu sôi tạo vị chua thanh.

Thả cá linh vào, nấu khoảng 5 phút đến khi cá chín mềm.

Nêm nếm vừa ăn, cho bông điên điển vào, đảo nhẹ rồi tắt bếp.

Rắc rau thơm, thưởng thức nóng cùng cơm trắng hoặc bún.

Chỉ vài bước đơn giản, bạn đã có ngay nồi canh chua cá linh chuẩn vị miền Tây, trọn hương vị mùa nước nổi.