Người dùng tài khoản ngân hàng cập nhật quy định mới này từ 1.1.2026 kẻo bị phong tỏa tài khoản

Từ 1/1/2026, tài khoản ngân hàng có thể bị phong tỏa khi người vi phạm không chấp hành quyết định xử phạt hành chính. Quy định này nằm trong Nghị định 296/2025/NĐ-CP vừa được ban hành ngày 16/11/2025, thay thế Nghị định 166/2013/NĐ-CP và chính thức có hiệu lực từ 1/1/2026.

Nghị định mới áp dụng cho cá nhân, tổ chức Việt Nam và cả tổ chức, cá nhân nước ngoài bị xử phạt vi phạm hành chính tại Việt Nam nhưng không tự nguyện chấp hành hoặc chấp hành không đầy đủ. Quy định cũng áp dụng với trường hợp không tự nguyện thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả hoặc không hoàn trả kinh phí cho cơ quan chức năng.

1. Khi nào tài khoản ngân hàng bị phong tỏa từ 1/1/2026?

Theo Điều 44 Nghị định 296/2025/NĐ-CP, việc phong tỏa tài sản chỉ được thực hiện khi:

• Đã có quyết định áp dụng biện pháp cưỡng chế.
• Có dấu hiệu tẩu tán hoặc làm hư hại tài sản.

Khi đó, người ra quyết định cưỡng chế có quyền yêu cầu các cơ quan, tổ chức liên quan và UBND cấp xã thực hiện các biện pháp phong tỏa để ngăn chặn việc tẩu tán tài sản. Ba biện pháp được xác định rõ gồm:

• Phong tỏa tài khoản, tiền gửi ngân hàng.
• Niêm phong tài sản.
• Áp dụng các biện pháp khác theo quy định pháp luật để đảm bảo tài sản không bị tẩu tán.

Như vậy, việc phong tỏa tài khoản không được áp dụng đại trà cho tất cả người chậm nộp phạt. Đây chỉ là một trong những biện pháp cưỡng chế, và chỉ kích hoạt khi người vi phạm có biểu hiện né tránh, tẩu tán tài sản.

2. Ngân hàng phải làm gì khi nhận quyết định cưỡng chế?

Khoản 2 Điều 18 Nghị định 296/2025/NĐ-CP quy định rõ trách nhiệm của ngân hàng, Kho bạc Nhà nước và chi nhánh ngân hàng nước ngoài:

Trong 1 ngày làm việc kể từ khi nhận quyết định cưỡng chế khấu trừ tiền, đơn vị quản lý tài khoản phải:

• Phong tỏa số tiền tương đương số tiền phải nộp; hoặc
• Phong tỏa toàn bộ số dư nếu số tiền trong tài khoản ít hơn mức phải nộp.

Sau khi phong tỏa, ngân hàng phải thông báo cho cá nhân, tổ chức liên quan và thực hiện trích chuyển theo yêu cầu.

3. Hiện nay trước 1/1/2026, pháp luật đang áp dụng ra sao?

Dù Nghị định 296/2025/NĐ-CP chưa có hiệu lực, việc phong tỏa tài sản để ngăn chặn việc tẩu tán đã được quy định tại Nghị định 166/2013/NĐ-CP.

Theo đó, cơ quan ra quyết định cưỡng chế có thể yêu cầu phong tỏa tài sản khi phát hiện dấu hiệu tẩu tán; đồng thời có quyền huy động lực lượng nếu người bị cưỡng chế chống đối. Người chưa thực hiện cưỡng chế cũng có thể bị đưa vào diện chưa được xuất cảnh.

Tuy nhiên, Nghị định 296/2025/NĐ-CP chi tiết hóa rõ ràng hơn, đặc biệt là việc bổ sung 3 biện pháp phong tỏa và quy trình cụ thể cho ngân hàng.

4. Khi nào tài khoản được chấm dứt phong tỏa?

Điều 19 Nghị định 296/2025/NĐ-CP quy định:

Sau khi ngân hàng xác nhận đã khấu trừ đủ số tiền phải nộp, hoặc sau tối đa 3 ngày làm việc kể từ thời điểm thi hành xong quyết định cưỡng chế, cơ quan ra quyết định phải gửi văn bản đề nghị chấm dứt phong tỏa.

Ngân hàng sẽ chấm dứt phong tỏa ngay khi nhận văn bản này và thông báo lại cho cơ quan ra quyết định và cá nhân, tổ chức liên quan trong vòng 3 ngày làm việc.

Nghị định 296/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ 1/1/2026. Các quyết định cưỡng chế đã ban hành hoặc thi hành xong trước thời điểm này, nếu còn khiếu nại, sẽ tiếp tục áp dụng theo Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 và Nghị định 166/2013/NĐ-CP.