Người phụ nữ lắc chuông để rao hàng: Chỉ người Hà Nội lâu năm mới biết là bán gì

Hàng ngày cứ 9 giờ sáng là bà Oanh lại ra khỏi nhà với cái túi đeo trước ngực và trên tay cầm cái chuông. Bà đi khắp phố phường Hà Nội lắc chuông rao bán một món ăn độc đáo của Hà Nội. Những người Hà Nội lâu năm nghe thấy tiếng chuông là gọi bà lại để mua hàng ngay.

Bà Oanh kể việc dùng chuông lắc để rao bán xuất phát từ đời bố của bà. Ông muốn dùng chuông lắc thay cho tiếng rao để cho rõ ràng hơn và tạo điểm đặc biệt khi nghe thấy người ta sẽ biết ngay là bán lạc rang húng lìu. Khi bố bà Oanh qua đời, bà Oanh nối nghiệp của cha mang lạc rang húng lìu đi rao bán khắp các con phố Hà Nội.

Gia đình bà Oanh có truyền thống làm lạc rang húng lìu cổ truyền. Đây là món quà ăn chơi của người Hà Nội ngày xưa. Để làm được món lạc rang húng lìu này phải trải qua rất nhiều công đoạn cầu kỳ từ khâu chọn nguyên liệu đến khâu tẩm ướp và rang cho ra thành phẩm.

Trước tiên là phải chọn loại lạc ngon bởi nguyên liệu ngon thì sản phẩm mới ngon. Những hạt lạc đạt tiêu chuẩn là khi đổ vào đĩa có tiếng kêu “roong roong”. Theo những người làm nghề lâu năm cho biết không phải loại lạc nào cũng như nhau, chỉ có lạc Bắc Ninh, Bắc Giang là ngon nhất, còn lạc đỏ thì chỉ có Hải Hậu, Nam Định. Kế đến là khâu chọn và đãi cát, cát dùng để rang lạc phải là cát vàng được rửa sạch loại bỏ hết hạt to chỉ giữ lại những hạt cát nhỏ trắng.

Lạc được tẩm ướp 6 vị thuốc bắc bao gồm đinh hương, thảo quả, quế, hồi, húng... để tạo thành húng lìu. Khâu tẩm ướp húng lìu được xem là bước quan trọng nhất được các gia đình giữ kín và chỉ truyền lại cho người trong nhà qua các thế hệ sau. Lạc sau khi được tẩm ướp sẽ được xóc kỹ để từng hạt lạc ngấm đều rồi đem đi phơi trong gió hoặc sấy trong gió tuyệt đối không được phơi nắng sẽ làm lạc chảy dầu hoặc làm húng lìu biến chất.  

Để làm dậy mùi thơm của các hương liệu và làm lạc giòn lâu bắt buộc phải rang với cát trên bếp than bởi cát giúp giữ nhiệt rất tốt. Nếu không có cát thì lạc rang húng lìu sẽ không dậy nên mùi thơm đặc trưng và độ giòn lâu.

Lạc rang húng lìu, một món ăn dân dã nhưng lại chứa đựng phong vị Hà Nội. Nếu đã một lần được thưởng thức lạc rang húng lìu Hà Nội thì chắc chắn bạn sẽ không thể nào quên được hương vị đặc trưng của thức quà ăn chơi ở vùng đất kinh kỳ này. Những người lắc chuông bán lạc rang húng lìu như bà Oanh ngày càng ít, thay vào đó là những cửa hàng. Tại Hà Nội trên con phố Bà Triệu có đến hàng trăm cửa hàng bán lạc rang húng lìu dọc từ đầu phố tới cuối phố. Nhiều người xem phố Bà Triệu như một con phố nghề được hình thành một cách tự nhiên.

Tác giả: Mộc