Nhân ngày 8/3, điểm lại 10 quyền lợi dành riêng cho lao động nữ mà không phải ai cũng biết

1. Lao động nữ được khám chuyên khoa phụ sản 1 lần/năm

Theo khoản 1, 2 Điều 21 Luật An toàn, vệ sinh lao động và khoản 1 Điều 80 Nghị định 145/2020/NĐ-CP , người lao động được khám sức khỏe ít nhất 1 lần/năm.

Tại các kỳ khám sức khỏe định kỳ, người lao động nữ sẽ được khám chuyên khoa phụ sản theo danh mục khám chuyên khoa do Bộ Y tế ban hành.

2. Lao động nữ được nghỉ 30 phút/ngày trong thời gian "đèn đỏ"

Theo quy định tại khoản 4 Điều 137 Bộ luật Lao động 2019, khoản 3 Điều 80 Nghị định 145/2020/NĐ-CP, lao động nữ trong thời gian kinh nguyệt được nghỉ 30 phút mỗi ngày, tính vào giờ làm việc và hưởng đủ lương theo hợp đồng lao động.

Số ngày có thời gian nghỉ trong thời gian "đèn đỏ" do hai bên thỏa thuận nhưng tối thiểu là 03 ngày làm việc/tháng.

Nếu lao động nữ không có nhu cầu nghỉ thì sẽ được trả thêm tiền lương tưng ứng với thời gian được nghỉ mà vẫn làm việc.

3. Lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi được nghỉ 60 phút/ngày

Khoản 4 Điều 137 Bộ luật Lao động 2019 và Khoản 4 Điều 80 Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định lao động nữ trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi được nghỉ 60 phút/ngày trong thời gian làm việc để cho con bú, vắt, trữ sữa, nghỉ ngơi. Thời gian nghỉ vẫn được hưởng đủ tiền lương theo hợp đồng lao động.

4. Không làm đêm, làm thêm, đi công tác xa trong thời gian mang thai hoặc nuôi con nhỏ

Khoản 1 Điều 137 Bộ luật Lao động 2019 quy định: người sử dụng lao động không được sử dụng lao động nữ làm việc ban đêm, làm thêm giờ và đi công tác xa trong 02 trường hợp:

- Mang thai từ tháng thứ 07 hoặc từ tháng thứ 06 nếu làm việc ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo;

- Đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, trừ trường hợp được người lao động đồng ý.

5. Ưu tiên giao kết hợp đồng lao động mới khi hợp đồng hết hạn trong thời gian mang thai hoặc nuôi con nhỏ

Khoản 3 Điều 137 Bộ luật Lao động 2019 quy định, trường hợp hợp đồng lao động hết hạn trong thời gian lao động nữ đang mang thai hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì được ưu tiên giao kết hợp đồng lao động mới.

6. Không bị sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động khi lao động nữ đang mang thai, nghỉ thai sản hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi

Theo Điều 137 Bộ luật Lao động 2019, nghiêm cấm người sử dụng lao động sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng với lao động nữ vì các lý do: kết hôn, mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

7. Lao động nữ được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng khi mang thai

Khoản 1 Điều 138 Bộ luật Lao động 2019 quy định, lao động nữ mang thai nếu tiếp tục làm mà có ảnh hưởng xấu tới thai nhi và có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh thì có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động dù không đảm bảo thời gian báo trước theo quy định của pháp luật.

8. Được tạm hoãn hợp đồng lao động khi mang thai

Điều 138 Bộ luật Lao động năm 2019 cho phép lao động nữ mang thai nếu có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền về việc tiếp tục làm việc sẽ ảnh hưởng xấu tới thai nhi, được quyền tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động.

Khi tạm hoãn hợp đồng, người lao động phải thông báo cho người sử dụng lao động kèm theo xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh. Thời gian tạm hoãn do người lao động thỏa thuận với người sử dụng lao động nhưng tối thiểu bằng thời gian do cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền chỉ định nghỉ.

9. Không bị xử lý kỷ luật khi mang thai và nuôi con nhỏ

Theo điểm d khoản 4 Điều 122 Bộ luật Lao động năm 2019, người sử dụng lao động không được xử lý kỷ luật đối với người lao động đang trong thời gian mang thai; nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

Tuy nhiên, hết thời gian mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng thì lao động nữ vẫn có thể bị xử lý kỷ luật do thời hiệu xử lý kỷ luật lao động có thể kéo dài.

10. Được hưởng BHXH chế độ thai sản

Điều 32 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định, trong thời gian mang thai, lao động nữ được nghỉ khám thai 05 lần, mỗi lần 01 ngày. Trường hợp ở xa cơ sở khám, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường sẽ được nghỉ 02 ngày khi khám thai.

Theo Điều 33 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, trường hợp sẩy thai, nạo/hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý, lao động nữ được nghỉ tối đa 10 ngày nếu thai dưới 5 tuần tuổi; 20 ngày nếu thai từ 05 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi; 40 ngày nếu thai từ 13 tuần tuổi đến dưới 25 tuần tuổi; 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên.

Theo Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trường hợp sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng.

Tác giả: Thanh Huyền