Những chống chỉ định của tiêm phòng

Dưới đây là những trường hợp chống chỉ định tiêm phòng dành cho trẻ nhỏ:

Trẻ bị sốt cao

Khi tiêm phòng cho trẻ, các mẹ nên tránh những lúc con bị sốt cao. Các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng, để đảm bảo an toàn cho trẻ khi tiêm, đặc biệt là những mũi tiêm chủng thì tuyệt đối không cho trẻ tiêm vắc xin khi đang trong tình trạng sốt, cảm cúm, đặc biệt là khi trẻ bị nhiễm trùng cấp tính. Trường hợp này, cần hoãn tiêm để ổn định sức khỏe của trẻ trước cho đến hoàn toàn khỏe mạnh rồi mới đưa trẻ đi tiêm.

Có phản ứng nghiêm trọng với một loại vắc-xin trước

Phản ứng dị ứng gần như không bao giờ xảy ra, nhưng khi xảy ra có thể bao gồm các triệu chứng như phát ban, khó thở, giảm huyết áp. Phản ứng nghiêm trọng hơn là sốt cao, đau đầu và có sự nhầm lẫn. Nhiều tác dụng phụ phổ biến chẳng hạn như nổi đỏ ngay tại địa điểm tiêm hoặc sốt nhẹ, trường hợp này dễ bị nhầm lẫn là các phản ứng dị ứng.

Do đó, mẹ hãy kiểm tra kĩ tài liệu của con để tìm hiểu nếu có các triệu chứng xảy ra với con thì cần thận trọng với các mũi chích ngừa trong tương lai.

Dị ứng trứng

Một số vắc xin được sản xuất từ tế bào phôi trứng gà (vắc xin sởi, một số loại vắc xin dại, vắc xin quai bị) hoặc từ chính phôi trứng gà (vắc xin cúm). Do đó những trường hợp trẻ bị dị ứng trứng thì chống chỉ định với các loại vắc xin này. Với vắc xin sởi hiện chưa có các loại sản xuất trên các tế bào khác do vậy không có loại vắc xin để thay thế khi tiêm cho các đối tượng bị dị ứng với trứng.

Cũng theo đó, ủy ban tư vấn về thực hành chủng ngừa gần đây đã khuyến cáo rằng những người bị dị ứng với trứng vẫn có thể chích ngừa cúm. Các nghiên cứu đã lưu ý rằng người thậm chí còn bị dị ứng với trứng không xảy ra phản ứng với thuốc chủng ngừa, có thể vì số lượng của protein trứng trong đó là rất nhỏ.

Nếu trẻ bị mắc bệnh hen suyễn hoặc phổi

Khi tiêm phòng cho trẻ, mẹ cần phải chú ý đến trường hợp con bị hen suyễn. Trẻ em bị bệnh hen suyễn và các bệnh về phổi cần cẩn thận trong lần tiêm ngừa cúm đầu tiên mỗi năm, bởi vì bệnh cúm có thể gây khó khăn lớn cho những người khó thở.

Mẹ nên tránh cho bé tiêm các phiên bản mũi vắc- xin cúm. Bởi chúng chứa các virus sống và suy yếu, có thể gây ra ngọn lửa cho bệnh hen suyễn.

Suy giảm miễn dịch hay hóa trị

Trẻ em với một hệ thống miễn dịch bị suy yếu do hóa trị liệu, hoặc đang được điều trị ức chế miễn dịch đối với các bệnh tự miễn dịch như bệnh viêm ruột hay viêm khớp dạng thấp vị thành niên, cũng nên tránh tiêm chủng.

Mặc dù vắc-xin bất hoạt an toàn và cần thiết để bảo vệ trẻ nhưng các mũi chích ngừa có thể không được bảo vệ khi hệ thống miễn dịch của trẻ bị suy giảm.

Những trẻ"cấm kỵ" tiêm với từng loại vác xin cụ thể

+ Tiêm phòng viêm gan B:

Việc tiêm phòng viêm gan B đối với những trẻ đẻ non, cân nặng thấp, trẻ bị đẻ khó, mẹ bị sốt trước, sau khi sinh, nước ối bẩn, con bị ngạt, thai già tháng, trẻ dị tật… cần được thăm khám cẩn thận để tránh các trường hợp trùng hợp ngẫu nhiên. Đối với những trẻ đang bị ốm, sốt, mắc các bệnh nhiễm khuẩn cấp tính thì cần được hoãn tiêm.

+ Tiêm phòng lao:

Trường hợp này nên tránh cho các trẻ sinh non còn quá yếu, quá thiếu cân; các trẻ đang bị bệnh cấp tính; các trẻ đang bị bệnh ngoài da lan rộng, đang tiến triển.

+ Tiêm phòng Bạch hầu, uốn ván, ho gà:

Trong trường hợp trẻ đang mắc bệnh nhiễm khuẩn, sốt cao, rối loạn thần kinh (co giật, viêm não và các bệnh về não)… không nên tiêm.

+ Tiêm phòng sởi:

Các mẹ nên tránh cho các trẻ đang bị ung thư máu, các trẻ đang bị suy dinh dưỡng rất trầm trọng, các trẻ đang phải chữa bệnh bằng các loại thuốc corticoid ...

+ Tiêm phòng thương hàn:

Nên tránh cho các trẻ đang bị bệnh ở thận, đang bị tiểu đường, hoặc đang trong 1 tình trạng có hiện tượng dị ứng trầm trọng ...

+ Tiêm phòng bại liệt:

Tuyệt đối không được cho uống vắc-xin phòng bại liệt khi trẻ đang bị sốt, bị nôn, tiêu chảy, đang điều trị thuốc corticoid, mắc bệnh ác tính (u lympho, bạch cầu cấp…) hoặc bị nhiễm HIV.

+ Tiêm phòng viêm não Nhật Bản:

 Không được tiêm khi trẻ đang sốt cao, mắc bệnh tim, thận, gan, đái tháo đường, đang mắc bệnh ung thư máu và nhất là trẻ đã từng bị dị ứng với vắc-xin phòng bệnh viêm não Nhật Bản.

Tuy nhiên, để tiêm vắc-xin phòng bệnh cho trẻ được an toàn và hiệu quả, tốt nhất trước khi tiêm mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ và hỏi rõ về thời điểm tiêm vắc-xin.

Một số trường hợp trẻ phải được hoãn tiêm chủng, lui lại thời gian tiêm

+ Trẻ mắc các bệnh cấp tính, đặc biệt là các bệnh nhiễm trùng.

+ Trẻ sốt ≥ 37,5OC hoặc hạ thân nhiệt  ≤ 35,5OC (đo nhiệt độ tại nách).

+  Trẻ mới dùng các sản phẩm globulin miễn dịch trong vòng 3 tháng trừ trường hợp trẻ đang sử dụng globulin miễn dịch điều trị viêm gan B.

+  Trẻ đang hoặc mới kết thúc liều điều trị corticoid (uống, tiêm) trong vòng 14 ngày.

+ Trẻ sơ sinh có cân nặng dưới 2000g.

+ Các trường hợp tạm hoãn tiêm chủng khác theo hướng dẫn của nhà sản xuất đối với từng loại vắc xin.

Ngoài ra, Bộ Y tế cũng yêu cầu cơ sở tiêm chủng phải thực hiện tốt công tác khám sàng lọc cho trẻ trước khi tiêm theo các bước:  Hỏi tiền sử và các thông tin có liên quan; đánh giá tình trạng sức khỏe hiện tại; kết luận.

Đối với trẻ được khám sàng lọc tại các điểm tiêm chủng khác (trừ bệnh viện), toàn bộ nội dung khám sàng lọc được ghi theo bảng kiểm. Lưu tại các điểm tiêm chủng, thời gian lưu là 15 ngày.

Tác giả: Nguyễn Thúy Quỳnh