Rau dại mọc đầy ruộng Việt Nam bỗng “lên đời”: Trung Quốc gọi là rau trường thọ, trồng 30 ngày hái cả rổ

Rau dại nhưng giàu dưỡng chất hơn nhiều loại rau trồng

Rau sam (Portulaca oleracea) là loài cây mọng nước có thân đỏ, lá dày nhỏ và vị chua mặn nhẹ. Ngoài hàm lượng nước lên tới hơn 90%, rau sam lại chứa nhiều dưỡng chất mà hiếm loại rau nào có được. Chỉ trong một phần nhỏ, cơ thể đã có thể tiếp nhận đáng kể vitamin A, vitamin C, magie, mangan, kali, sắt cùng các vitamin nhóm B.

Điểm khác biệt nhất của rau sam nằm ở hàm lượng omega-3 tự nhiên cao bất ngờ. Nhiều đầu bếp ở châu Âu tận dụng đặc tính này để đưa rau sam vào thực đơn theo hướng “xanh – ít calo – giàu dưỡng chất”. Ở Mỹ, rau sam xuất hiện như một nguyên liệu tạo độ giòn tươi trong salad. Tại Pháp và Hà Lan, người dân còn chế biến thành dưa chua hoặc kết hợp trong nhiều món fusion.

Không chỉ vậy, rau sam còn chứa nhóm chất chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E và beta-carotene. Những dưỡng chất này góp phần bảo vệ mô tế bào, hỗ trợ da, thị lực và giúp giảm nguy cơ tổn thương do các gốc tự do. Nhiều nghiên cứu đã ghi nhận rau sam có khả năng hỗ trợ kiểm soát cholesterol, giúp cơ thể điều hòa huyết áp tốt hơn khi kết hợp trong chế độ ăn lành mạnh.

Tuy nhiên, vì chứa oxalat tự nhiên, rau sam có thể không phù hợp với những người dễ bị sỏi thận. Oxalat cũng có khả năng cản trở hấp thu một số khoáng chất. Một cách giảm bớt nhược điểm này là ăn kèm rau sam với sữa chua – môi trường men axit giúp hạ hàm lượng oxalat đáng kể.

Đơn giản, dễ trồng – chỉ 30 ngày là hái lứa đầu tiên

Dù được nhiều nước đánh giá cao, cách trồng rau sam lại cực kỳ dễ. Đây là một trong những loại rau phù hợp nhất để trồng tại nhà, kể cả với người mới bắt đầu.

Rau sam có thể gieo quanh năm, nhưng thời điểm từ mùa xuân đến cuối hè là thuận lợi nhất. Chỉ cần rải hạt xuống đất, phủ lớp đất mỏng khoảng 1 cm và giữ ẩm nhẹ vài ngày là hạt bắt đầu nảy mầm. Khi cây con cao lên, người trồng chỉ cần tỉa bớt để giữ khoảng cách 10 cm. Ngay cả phần tỉa ra cũng có thể dùng làm rau mầm.

Trong điều kiện bình thường, sau khoảng 30–45 ngày, người trồng đã có thể hái những đợt sam đầu tiên. Rau sam phát triển nhanh, có thể cắt tỉa từng phần để cây tiếp tục mọc lứa sau, rất tiện cho gia đình muốn có rau sạch quanh năm.

Một số lưu ý để trồng rau sam xanh tốt

Dù dễ tính, rau sam sẽ phát triển mạnh nhất khi đáp ứng được vài điều kiện sau:

1. Đất thoát nước tốt

Rau sam không cần đất giàu dinh dưỡng, nhưng lại không chịu được úng. Đất tơi xốp, thoáng là lựa chọn phù hợp nhất. Cây có thể trồng xen trong luống hoa hoặc chậu cảnh vì kích thước nhỏ, tạo mảng xanh tự nhiên.

2. Ánh sáng đầy đủ

Sam là loại ưa nắng, chịu nóng tốt. Trồng ở ban công, sân thượng hay nơi có ánh sáng trực tiếp giúp cây cho lá dày và vị ngon hơn.

3. Tưới nước hợp lý

Cây chịu hạn khá tốt. Tuy nhiên, trong thời tiết nắng gắt, tưới đẫm theo chu kỳ sẽ giúp rau mọc nhanh và giữ được độ mọng nước đặc trưng.

4. Ít sâu bệnh

Rau sam gần như không gặp sâu hại đáng kể. Vấn đề lớn nhất chỉ xuất hiện khi đất quá nặng, bí nước khiến rễ non dễ bị thối.

Loại rau bình dị đang bước vào “kỷ nguyên mới”

Từ một loài cây mọc hoang bị bỏ quên, rau sam đang trở thành nguyên liệu của những xu hướng ẩm thực lành mạnh trên thế giới. Nhiều trang trại hữu cơ ở châu Âu và Mỹ đã đưa rau sam vào danh mục trồng thương mại để phục vụ nhu cầu ngày càng tăng. Trong khi đó, ở Trung Quốc, danh xưng “rau trường thọ” vẫn được nhắc đến như lời khẳng định giá trị truyền thống lâu đời.

Sự trở lại của rau sam không phải do sự hiếm lạ, mà đến từ việc con người tìm lại những thực phẩm gần gũi, không cầu kỳ canh tác nhưng giàu giá trị dinh dưỡng. Với người Việt, loại rau mọc đầy bờ ruộng này có lẽ đang ở thời điểm bước qua một “tầm cao” mới – từ rau dại thành thực phẩm mang lại lợi ích thực sự cho sức khỏe.

Rau sam không chỉ là một phần ký ức của làng quê, mà còn là minh chứng rằng đôi khi những gì tốt nhất lại xuất hiện ngay trước mắt, chỉ là chúng ta chưa nhìn đủ kỹ mà thôi.