Thuế thu nhập cá nhân sẽ thay đổi mạnh từ 1/7/2026: Người lao động cần rõ

Từ ngày 1/7/2026, hệ thống thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tại Việt Nam sẽ bước sang giai đoạn điều chỉnh quan trọng khi Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi chính thức có hiệu lực. Đây là một trong những nội dung trọng tâm được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 10, với mục tiêu giảm gánh nặng thuế, tạo động lực cho người lao động và đảm bảo tính công bằng trong điều tiết thu nhập.

Cắt giảm số bậc thuế, hạ thuế suất ở nhiều mức

Một thay đổi nổi bật của luật mới là biểu thuế lũy tiến từng phần được điều chỉnh từ 7 bậc xuống còn 5 bậc, giúp hệ thống thuế gọn hơn và dễ áp dụng hơn.

Điểm đáng chú ý:

• Thuế suất bậc 2 giảm từ 15% xuống 10%
• Thuế suất bậc 3 giảm từ 25% xuống 20%
• Giữ nguyên mức thuế suất cao nhất 35% ở bậc 5

Việc nới rộng khoảng cách giữa các bậc thuế giúp hạn chế tình trạng “nhảy bậc” – khi thu nhập chỉ tăng nhẹ nhưng thuế phải nộp lại tăng mạnh. Theo đánh giá từ cơ quan soạn thảo, với biểu thuế mới, tất cả người đang nộp thuế theo 7 bậc hiện hành đều sẽ giảm nghĩa vụ thuế.

Đại diện Chính phủ cho biết mức thuế suất cao nhất 35% là tương đồng với nhiều quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Philippines; và thấp hơn Trung Quốc (45%). Nếu giảm xuống 30%, chính sách có thể bị hiểu là ưu ái nhóm có thu nhập cao.

Điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh: Phù hợp đời sống, hỗ trợ người thu nhập thấp

Cùng với thay đổi biểu thuế, Luật sửa đổi cũng quy định rõ mức giảm trừ gia cảnh – yếu tố có tác động trực tiếp đến số thuế mỗi cá nhân phải nộp.

Theo luật mới:

Người nộp thuế được giảm trừ: 15,5 triệu đồng/tháng (tương đương 186 triệu đồng/năm)

Mỗi người phụ thuộc được giảm trừ: 6,2 triệu đồng/tháng

Đây là mức điều chỉnh được đánh giá phù hợp bối cảnh giá cả, chi phí sinh hoạt và thu nhập bình quân đã thay đổi mạnh trong những năm gần đây.

Luật cũng trao thẩm quyền cho Chính phủ đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh tùy theo biến động kinh tế - xã hội từng thời kỳ, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét thông qua. Điều này giúp mức giảm trừ linh hoạt và sát thực tế hơn, thay vì kéo dài trong nhiều năm như giai đoạn trước.

Một nguyên tắc quan trọng tiếp tục được giữ nguyên:Mỗi người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ vào một người nộp thuế, tránh trùng lặp và bảo đảm minh bạch trong quản lý.

Lợi ích đối với người lao động và tác động đến nền kinh tế

Theo phân tích từ các chuyên gia, những thay đổi lần này mang tính “cấu trúc lại” chính sách thuế TNCN, hướng đến ba mục tiêu lớn:

1. Giảm gánh nặng thuế cho đa số người đang có thu nhập chịu thuế

Với mức thuế suất giảm ở nhiều bậc, người lao động sẽ giữ lại được phần thu nhập nhiều hơn. Nhóm lao động có tổng thu nhập trung bình – vốn đang chiếm tỷ lệ lớn – là nhóm được hưởng lợi rõ rệt nhất.

2. Tạo động lực cho lực lượng lao động chất lượng cao

Việc giữ mức thuế suất cao nhất ở ngưỡng 35% giúp Việt Nam vừa tránh thất thoát nguồn thu, vừa duy trì tính cạnh tranh so với các nước trong khu vực, nhất là nhóm chuyên gia và lao động trình độ cao.

3. Đảm bảo sự ổn định và tính minh bạch của hệ thống thuế

Biểu thuế mới giảm số bậc, điều chỉnh khoảng cách giữa các mức thuế giúp hạn chế sự bất hợp lý của biểu hiện hành – nơi một số bậc có “điểm nhảy” quá lớn khiến người chịu thuế gặp khó.

Vì sao sửa đổi biểu thuế lúc này là cần thiết?

Thực tế cho thấy mức sống, thu nhập và giá cả đã thay đổi đáng kể trong 5–10 năm qua. Biểu thuế cũ không còn phù hợp, khiến nhiều người chỉ cần thu nhập tăng nhẹ đã phải nộp thuế cao hơn. Việc sửa đổi lần này được đánh giá là kịp thời, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế có nhiều biến động.

Ngoài ra, điều chỉnh giảm trừ gia cảnh giúp phản ánh tốt hơn chi phí sinh hoạt hiện nay – một yếu tố được dư luận quan tâm suốt thời gian dài.

Lộ trình áp dụng và khuyến nghị cho người nộp thuế

Tất cả quy định mới sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/7/2026. Người lao động, doanh nghiệp và bộ phận kế toán cần theo dõi kỹ để:

Cập nhật lại phần mềm tính lương – thuế

Điều chỉnh hồ sơ đăng ký người phụ thuộc

Chủ động rà soát các khoản thu nhập chịu thuế để áp dụng biểu thuế mới chính xác

Việc nắm rõ những thay đổi này sẽ giúp cá nhân chủ động lên kế hoạch tài chính năm 2026 – 2027 và hạn chế sai sót trong kê khai.