Từ 2023: 3 loại thuế, lệ phí người dân phải nộp khi xây nhà ở, ai cũng nên biết

Thuế xây dựng nhà ở là gì?

Thuế xây dựng nhà ở là loại thuế bắt buộc mà các cá nhân phải đóng khi tiến hành xây nhà. Mỗi người khi tiến hành xây nhà cần phải đăng ký và nộp thuế theo quy định của pháp luật. Các đơn vị tiếp nhận khai báo nộp thuế của người dân chính là cơ quan quản lý thuế ở địa phương.

Đối tượng đăng ký, kê khai nộp thuế

Theo Công văn 3700/TCT/DNK quy định về việc thu thuế từ các hoạt động xây dựng nhà ở như sau:

Các cá nhân, tổ chức hoạt động sản xuất, kinh doanh các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ là đối tượng cần nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp.

Các cá nhân, tổ chức khi thực hiện xây dựng cần phải tiến hành kê khai và nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp cho cơ quan địa phương nơi công trình được xây dựng hoặc đăng ký kinh doanh.

Theo đó, các tổ chức, cá nhân đảm nhận thầu xây dựng nhà cho tổ chức, gia đình sẽ là Người nộp thuế. Người đứng đầu tức là chủ thầu xây dựng phải hoàn thành nghĩa vụ đăng ký thuế, kê khai lệ phí môn bài, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp với cơ quan thuế.

Các khoản thuế, lệ phí phải nộp khi xây dựng nhà ở

- Lệ phí Môn bài

Bên nhận thầu xây dựng phải thực hiện khai thuế và nộp thuế môn bài theo quy định và hướng dẫn tại Nghị định 139/2016/NĐ-CP và Nghị định 22/2020/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 139/2016/NĐ-CP quy định về lệ phí môn bài.

- Thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập cá nhân (TNCN)

Theo điểm c, khoản 2 Điều 2 Thông tư số 92/2015/TT-BTC, cách tính thuế được quy định như sau:

Thuế giá trị gia tăng:

Số thuế GTGT phải nộp = Doanh thu tính thuế) X Tỷ lệ tính thuế GTGT

Thuế thu nhập cá nhân:

Thuế TNCN phải nộp = Doanh thu tính thuế TNCN X Tỷ lệ thuế TNCN

- Doanh thu tính thuế GTGT và doanh thu tính thuế TNCN đối với hoạt động xây dựng nhà ở là doanh thu bao gồm thuế của toàn bộ tiền bán hàng, tiền gia công, tiền hoa hồng, tiền cung ứng dịch vụ phát sinh trong kỳ tính thuế từ hoạt động xây dựng.

- Theo điểm b, khoản 2 Điều 2 Thông tư 92/2015/TT-BTC, tỷ lệ thuế tính trên doanh thu gồm tỷ lệ thuế giá trị gia tăng và tỷ lệ thuế thu nhập cá nhân được quy định như sau:

+ Hợp đồng xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: tỷ lệ thuế giá trị gia tăng là 5%;  tỷ lệ thuế thu nhập cá nhân là 2%.

+  xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: tỷ lệ thuế giá trị gia tăng là 3%; tỷ lệ thuế thu nhập cá nhân là 1,5%.

- Lệ phí cấp giấy phép xây dựng

Lệ phí này chỉ áp dụng trong trường hợp khi xây dựng nhà riêng lẻ

Theo Khoản 6 Điều 3 Thông tư 85/2019/TT-BTC quy định lệ phí cấp giấy phép xây dựng thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân tỉnh, lệ phí cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ của các tỉnh, thành từ 50.000 đồng đến 100.000 đồng/lần cấp

- Lệ phí trước bạ

Hộ gia đình phải nộp lệ phí trước bạ khi có nhu cầu đăng ký quyền sở hữu nhà ở để ghi thông tin vào trang 2 của Giấy chứng nhận (Sổ đỏ, Sổ hồng).

Theo Thông tư 13/2022/TT-BTC hướng dẫn Nghị định 10/2022/NĐ-CP quy định về lệ phí trước bạ được tính như sau:

Lệ phí trước bạ phải nộp = 0.5% x (diện tích x Giá 01m2 x Tỷ lệ % chất lượng còn lại)

Trong đó:

+ Diện tích nhà chịu lệ phí trước bạ là toàn bộ diện tích sàn nhà (kể cả diện tích công trình phụ kèm theo) thuộc quyền sở hữu hợp pháp của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân.

+ Giá 01 (một) mét vuông nhà là giá thực tế xây dựng “mới” một (01) mét vuông sàn nhà của từng cấp nhà, hạng nhà do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành theo quy định của pháp luật về xây dựng tại thời điểm kê khai lệ phí trước bạ.

+ Mức thu lệ phí trước bạ theo tỷ lệ (%) đối với nhà, đất là 0,5%./.

Tác giả: Thạch Thảo