Từ tháng 7/2023: Viện phí sẽ tăng thế nào khi tăng lương cơ sở, tính đúng tính đủ?

Theo văn bản của Bộ Y tế phản hồi về ý kiến của các bộ, ngành đối với lộ trình điều chỉnh giá khám bệnh, chữa bệnh (KBCB), nếu điều chỉnh tiền lương kết cấu vào giá theo mức lương cơ sở 1,8 triệu đồng thì tỷ lệ tăng bình quân của giá dịch vụ KBCB là 5%, chi quỹ BHYT tăng khoảng 2.700 tỷ đồng/năm.

Tuy nhiên, khi mức lương cơ sở tăng thì nguồn thu quỹ BHYT cũng sẽ tăng do mức đóng của người tham gia hiểm y tế cũng tăng.

Nếu tính chi phí quản lý vào giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh thì tỷ lệ tăng bình quân của giá dịch vụ KBCB là 4%, chi quỹ BHYT tăng khoảng 2.180 tỷ đồng/năm.

Đối với tác động đến chỉ số CPI, căn cứ ý kiến của Bộ Kế hoạch Đầu tư tại công văn 4124 ngày 1/6 "theo ước tính của Tổng Cục thống kê, nếu giá dịch vụ y tế tăng 10% sẽ tác động làm tăng chỉ số giá tiêu dùng chung tăng 0,41 điểm phần trăm".

Nếu tính cả chi phí tiền lương theo mức lương cơ sở 1,8 triệu đồng và chi phí quản lý vào giá thì giá dịch vụ KBCB tăng bình quân là 9%. Như vậy, dự kiến tác động tăng chỉ số giá tiêu dùng chung dưới 0,41 điểm phần trăm.

Về khả năng cân đối quỹ BHYT, theo Bộ Y tế, so sánh chênh lệch thu chi của quỹ BHYT hằng năm (năm 2021 dư 14.368 tỷ đồng) cho thấy nếu điều chỉnh tiền lương theo mức lương cơ sở 1,8 triệu đồng và tính chi phí quản lý vào giá KBCB thì quỹ BHYT vẫn đủ khả năng cân đối.

Về tác động với người tham gia BHYT, người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, các đối tượng chính sách xã hội được BHYT thanh toán 100% nên không bị ảnh hưởng.

Các đối tượng có thẻ BHYT phải đồng chi trả 20% thì với tỷ lệ tăng bình quân giá KBCB khi điều chỉnh tiền lương theo mức lương cơ sở 1,8 triệu đồng là 5%.

Khi tính chi phí quản lý là 4% thì phần đồng chi trả tăng thêm không nhiều và có khả năng chi trả vì thu nhập của các đối tượng cũng được tăng theo tiền lương cơ sở.

Khi nào sẽ tính chi phí quản lý vào giá dịch vụ y tế?

Chi phí quản lý là một trong 4 yếu tố cấu thành giá (chi phí trực tiếp, chi phí tiền lương, chi phí quản lý và chi phí khấu hao trang thiết bị và cơ sở vật chất). Hiện nay, giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh được tính 2 yếu tố là chi phí trực tiếp và chi phí tiền lương.

Bộ Y tế dự kiến tháng 8 hoàn thành khảo sát và đề xuất phương án tính chi phí quản lý vào giá. Tuy nhiên, dự kiến tháng 12 mới hoàn thiện việc sắp xếp danh mục kỹ thuật (hiện tại ban hành được khoảng 2000/18.000 danh mục kỹ thuật) và thực hiện khảo sát xây dựng định mức kinh tế kỹ thuật theo danh mục kỹ thuật mới được ban hành.

Thời gian xây dựng định mức kinh tế kỹ thuật và phương án giá dịch vụ 3-6 tháng.

Vì vậy, căn cứ tiến độ thực hiện nhiệm vụ sắp xếp lại danh mục dịch vụ, khảo sát và xây dựng định mức kinh tế kỹ thuật, Bộ Y tế dự kiến quý III/2024 hoàn thiện và đề xuất thực hiện giá KBCB tính tiếp chi phí quản lý.

Viện phí sẽ tăng như thế nào khi tính đúng, tính đủ giá viện phí?

Theo văn bản của Bộ Y tế, nếu tính chi phí khấu hao trang thiết bị y tế, tài sản thì sẽ làm giá dịch vụ KBCB tăng rất cao.

Ví dụ, tại cơ sở y tế tư nhân giá dịch vụ KBCB có tính khấu hao thì riêng tiền khám bệnh bình quân đã 200.000 - 300.000 đồng, tiền giường bệnh từ 1 đến 5 triệu đồng, gấp 5-10 lần giá của bệnh viện công.

Với mức điều chỉnh giá dịch vụ KBCB có tính đủ khấu hao trang thiết bị y tế và cơ sở vật chất, giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh sẽ cao gấp 2-3 lần giá hiện tại.

Do vậy, chênh lệch thu chi của quỹ BHYT không thể cân đối (năm 2021 là 14.368 tỷ đồng) trong khi chưa xác định được lộ trình điều chỉnh mức đóng BHYT.

Mặt khác, mức giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh tăng cao ảnh hưởng nhiều đến tình hình kinh tế xã và CPI.

Vì thế, Bộ Y tế đề xuất sẽ phối hợp với Bộ Kế hoạch Đầu tư (Tổng Cục thống kê), Bộ Tài chính, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam có đánh giá cụ thể và đề xuất từng bước kết cấu chi phí khấu hao vào giá.

Tác giả: Thạch Thảo