Bacon đã từng khẳng định: “Thói quen là một sức mạnh vĩ đại và kiên cường, có thể quyết định vận mệnh của một con người.”
Những thói quen dường như bình thường lại giống như những giọt nước đều đặn rơi xuống tảng đá, sẽ dần dần hình thành và điều chỉnh tính cách, cách sống và tư duy của mỗi cá nhân. Cuối cùng, những thay đổi này có thể tác động sâu sắc đến vận mệnh của họ.
Chuyên gia Yu Minhong đã nhấn mạnh: “Trưởng thành trong cuộc sống chính là quá trình biến những thói quen thành bản năng. Khi lặp đi lặp lại, thói quen sẽ hình thành bản chất; từ bản chất hình thành nên tính cách; và cuối cùng, tính cách sẽ quyết định số phận của mỗi người.”
Những thói quen tích cực cần được hình thành từ khi còn nhỏ. Các bậc phụ huynh có tầm nhìn xa nên chủ động giáo dục cho trẻ ba thói quen quan trọng này, vì chúng sẽ có tác động sâu sắc đến vận mệnh của trẻ sau này.
3 thói quen giúp trẻ làm chủ cuộc đời
Thói quen học tập tích cực
Như chúng ta thường nghe, những thói quen tốt chính là chìa khóa dẫn đến thành tích học tập cao. Việc hình thành thói quen học tập tích cực giúp trẻ tập trung hơn vào việc học và cải thiện hiệu quả học tập.
Trẻ em có thói quen tham gia lớp học một cách nghiêm túc và nhanh chóng hoàn thành bài tập về nhà. Thói quen ôn tập và tóm tắt kiến thức giúp trẻ xây dựng một hệ thống hiểu biết riêng, từ đó nhận diện và khắc phục những điểm còn yếu kém kịp thời.
Ngoài ra, việc đọc sách không chỉ mở rộng kiến thức mà còn nâng cao khả năng đọc hiểu, khả năng tóm tắt và tư duy logic, giúp trẻ phát triển mạnh mẽ hơn so với bạn bè cùng trang lứa.
Lập kế hoạch cho các hoạt động học tập sẽ giúp trẻ tổ chức tốt hơn, có mục tiêu rõ ràng và thực hiện mọi nhiệm vụ một cách có hệ thống. Những đứa trẻ được rèn luyện thói quen học tập tốt thường ít lo âu về điểm số và sẽ liên tục tiến bộ trên con đường học tập.
Ngay cả khi bước vào thế giới công việc, các em cũng sẽ trở nên nhiệt huyết, tích cực và chăm chỉ hơn. Thói quen học tập tích cực đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành hiệu quả học tập, phát triển bền vững và định hình nhân cách trong suốt cuộc đời trẻ.
Thói quen sinh hoạt lành mạnh
Việc hình thành những thói quen sinh hoạt tích cực không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao sức khỏe thể chất mà còn phát triển tính tự lập, trách nhiệm và kỹ năng giao tiếp xã hội cho trẻ. Những thói quen như chế độ ăn uống cân bằng, hoạt động thể chất đều đặn và giấc ngủ đủ và chất lượng sẽ giúp trẻ có được một cơ thể khỏe mạnh, từ đó cải thiện khả năng học tập và chất lượng cuộc sống.
Khả năng tự chăm sóc bản thân giúp trẻ phát triển tính tự lập và xây dựng sự tự tin. Khi trẻ biết cách chuẩn bị bữa ăn, duy trì vệ sinh cá nhân, và quản lý thời gian hiệu quả, chúng sẽ trở nên chủ động hơn trong việc đối phó với những thách thức hằng ngày.
Ngoài ra, việc giáo dục trẻ cách cư xử lịch thiệp, biết lắng nghe và tôn trọng ý kiến của người khác không chỉ giúp trẻ xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp mà còn góp phần tạo ra những kết nối bền vững trong xã hội.
Trẻ em lớn lên trong môi trường tích cực, nơi được rèn luyện những thói quen lành mạnh, sẽ phát triển lòng yêu thương và trân trọng cuộc sống, từ đó hình thành những giá trị sống tốt đẹp cho bản thân và cộng đồng.
Thói quen suy nghĩ tích cực
Thói quen tư duy tích cực có khả năng nâng cao nhận thức, gia tăng khả năng giải quyết vấn đề và giúp trẻ giữ được sự bình tĩnh khi đối mặt với những thử thách trong cuộc sống. Những trẻ em có thói quen này thường phát triển ý tưởng độc lập, sở hữu sự sáng tạo phong phú và có cái nhìn sâu rộng về cuộc sống.
Tư duy tích cực cũng giúp trẻ cải thiện khả năng tự nhận thức và quản lý cảm xúc, giúp trẻ trở nên ổn định hơn về tâm lý và kiên cường trước những khó khăn. Những trẻ em này thường có nội tâm mạnh mẽ và tự tin hơn trong giao tiếp.
Hơn nữa, trẻ em được nuôi dưỡng trong môi trường tích cực dễ dàng thu hút những người có cùng tư tưởng và giá trị sống. Việc rèn luyện thói quen học tập sẽ đóng vai trò quyết định trong sự trưởng thành của trẻ, trong khi thói quen sinh hoạt sẽ ảnh hưởng đến thái độ của trẻ, và suy nghĩ tích cực sẽ tạo ra những tác động sâu sắc đến quá trình nhận thức.
Nhà giáo dục Yukichi Fukuzawa từng nhấn mạnh: “Gia đình là môi trường đầu tiên trong việc hình thành thói quen, và cha mẹ đóng vai trò là những người thầy tốt nhất trong quá trình này.”
Những điều bố mẹ cần làm để rèn luyện thói quen tốt cho con
Chú ý đến sức mạnh của hình mẫu
Theo một câu hỏi được đưa ra trên nền tảng Zhihu: "Những thói quen nào của bố mẹ đã ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn?" Một người dùng mạng xã hội đã chia sẻ trải nghiệm cá nhân của mình: "Hơn mười năm qua, bố tôi nhất quyết dậy lúc 6h30 mỗi ngày để đọc sách và tiếp thêm năng lượng cho bản thân. Mẹ tôi cũng không ngần ngại khi tìm một cuốn sách để đọc mỗi khi có thời gian rảnh.
Vào mỗi buổi tối, bố mẹ thường tụ tập trên tầng, chơi bóng rổ hoặc chạy bộ ngoài trời, sau đó trò chuyện vui vẻ về những lợi ích của việc tập luyện thể dục. Trước đây, tôi thường gặp khó khăn trong việc dậy sớm vào buổi sáng, cảm thấy buồn ngủ khi đọc sách và lười biếng trong việc tập thể dục. Tuy nhiên, khi chứng kiến sự nhiệt huyết của bố mẹ, tôi bắt đầu cảm nhận rằng việc thức dậy sớm không quá khó khăn. Giờ đây, việc vận động đã trở thành một phần không thể thiếu trong thói quen hàng ngày của tôi."
Như vậy, qua những hành động cụ thể và tích cực của bố mẹ, trẻ em có thể học hỏi và hình thành những thói quen tốt cho bản thân.
Bố mẹ không chỉ đóng vai trò là người nuôi dạy, mà còn là những người thầy đầu tiên trong cuộc đời của trẻ. Trẻ em thường bị ảnh hưởng sâu sắc bởi hành vi và thói quen của cha mẹ, từ đó dễ dàng hình thành những thói quen tích cực. Chẳng hạn, nếu bố mẹ có thói quen đọc sách thường xuyên, trẻ sẽ có khả năng cao phát triển niềm đam mê với sách vở. Tương tự, khi bố mẹ thể hiện tình yêu đối với thể thao, trẻ em cũng sẽ có xu hướng tham gia vào các hoạt động thể chất.
Tuy nhiên, trẻ em thường thiếu khả năng tự quản lý và cần sự giám sát cũng như nhắc nhở từ bố mẹ trong quá trình phát triển. Khi trẻ có những hành vi không đúng mực, bố mẹ nên kịp thời can thiệp để điều chỉnh và hướng dẫn trẻ theo cách đúng đắn. Sự định hướng từ cha mẹ không chỉ giúp trẻ nhận ra sai lầm mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của thói quen tốt trong tương lai.
Chú ý từng bước trong việc rèn luyện thói quen
Thói quen không thể hình thành chỉ sau một đêm; thay vào đó, chúng cần thời gian tích lũy và kiên nhẫn. Mỗi hành động và quyết định dù nhỏ bé đều góp phần vào việc xây dựng thói quen một cách tinh tế. Do đó, việc bắt đầu lại từ đầu và dần dần trau dồi là bí quyết quan trọng để tạo ra những thói quen tích cực.
Cha mẹ nên chia nhỏ mục tiêu lớn thành những mục tiêu nhỏ hơn, nhằm giúp trẻ dễ dàng đạt được và cảm nhận được sự thành công. Ví dụ, nếu trẻ mong muốn phát triển thói quen đọc sách, hãy khởi đầu với khoảng thời gian 5 phút mỗi ngày. Điều này sẽ giúp trẻ dần tích lũy sự tự tin thông qua những thành công nhỏ liên tiếp. Sau đó, cha mẹ có thể từ từ tăng cường độ khó và độ phức tạp.
Khi trẻ hoàn thành từng mục tiêu nhỏ, hãy trao cho chúng một phần thưởng. Cùng trẻ thảo luận để xác định những gì đang hiệu quả và những điểm cần cải thiện. Quá trình rèn luyện thói quen là một hành trình năng động, yêu cầu sự điều chỉnh và tối ưu hóa liên tục.
Khi một thói quen được hình thành vững chắc, nó sẽ trở thành động lực nội tại, khuyến khích trẻ tiếp tục nỗ lực và vươn tới những thành công mới.
Tác giả: Trần Thu Thủy
-
3 điều cha mẹ nuôi dạy con phát triển toàn diện và sớm thành công
-
Nuôi con của người xưa: “3 tuổi nhìn ra tính cách, 7 tuổi nhìn ra số mệnh” có đúng không?
-
10 điều bất lực nhất trong cuộc sống, buông bỏ được, bạn sẽ có cuộc sống an nhiên, tự tại
-
Trẻ học giỏi top đầu đều xuất thân từ 4 kiểu gia đình này
-
Uống sữa có thật sự gây dậy thì sớm ở trẻ? 3 nguyên nhân cha mẹ cần biết