Giật mình 2 loại cá nhiều người Việt vẫn ăn mỗi tuần, hóa ra tiềm ẩn nguy cơ ung thư cao

Buổi chiều ở chợ, tiếng rao bán nhộn nhịp. Bà Vương, 65 tuổi, đang lựa mấy con cá rô phi tươi để nấu canh. Người hàng xóm đi qua buông một câu khiến bà sững sờ: “Giờ ung thư nhiều là do ăn cá đấy!”.

Một bên là lời khuyên “ăn cá để bổ não, tốt cho tim mạch”, một bên lại là tin đồn “ăn cá dễ bị ung thư”. Giữa vô vàn thông tin trái chiều, đâu mới là sự thật?

Thực tế, cá là nguồn đạm quý, giàu Omega-3, DHA, vitamin D và khoáng chất thiết yếu. Tuy nhiên, không phải loại cá nào hay cách chế biến nào cũng tốt cho cơ thể. Nhiều người vẫn vô tư ăn hai loại cá dưới đây mỗi tuần mà không biết rằng, chúng có thể khiến nguy cơ ung thư tăng cao.

Cá muối, cá ướp mặn – món quen trong bữa cơm, tiềm ẩn chất gây ung thư nhóm 1

Cá muối, cá khô, cá kho mặn hay cá hun khói là những món ăn dân dã, gắn bó với nhiều thế hệ người Việt. Vị đậm đà, dễ bảo quản khiến chúng xuất hiện thường xuyên trong mâm cơm. Nhưng ít ai biết rằng quá trình ướp muối và phơi khô khiến cá sinh ra nitrosamine – một hợp chất được xếp vào nhóm chất gây ung thư cấp độ 1.

Nitrosamine hình thành khi protein trong cá phản ứng với nitrit và muối trong môi trường thiếu oxy. Chất này có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày, biến đổi tế bào và làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày, ung thư thực quản và ung thư gan.

Nhiều người thích làm cá muối thủ công tại nhà, nhưng việc phơi, ướp không đảm bảo vệ sinh, nồng độ muối không được kiểm soát khiến hàm lượng nitrosamine tăng cao. Cá để càng lâu, lượng độc tố càng nhiều, đặc biệt khi bảo quản trong điều kiện ẩm mốc.

Ăn một bữa cá muối không nguy hiểm ngay, nhưng nếu tiêu thụ thường xuyên, các chất độc tích tụ lâu ngày sẽ trở thành “ngòi nổ âm thầm” trong cơ thể.

Cá nướng, cá chiên – thơm ngon khó cưỡng nhưng là “ổ chứa” độc chất

Cá nướng than, cá chiên giòn là món khoái khẩu của nhiều người, từ bàn ăn gia đình đến quán nhậu. Mùi thơm hấp dẫn, lớp da cháy cạnh giòn rụm khiến ai cũng thích. Thế nhưng, chính phần da cháy sém lại là nơi tập trung hàm lượng cao các chất gây ung thư.

Khi cá được nướng hoặc chiên ở nhiệt độ trên 180°C, chất béo và protein bị biến đổi, sinh ra các hợp chất độc hại như benzo[a]pyrene, PAHs (hydrocarbon thơm đa vòng) và HCAs (amin dị vòng). Đây là những chất có thể làm hỏng DNA và thúc đẩy quá trình hình thành khối u, dẫn đến ung thư đại trực tràng, ung thư tụy hoặc ung thư vú.

Cá nướng cháy xém hoặc chiên quá lâu càng nhiều độc tố. Đặc biệt, dầu chiên tái sử dụng nhiều lần – thói quen phổ biến ở các hàng quán – còn làm tăng nguy cơ oxy hóa và tạo ra aldehyde gây hại gan.

Một miếng cá vàng giòn thơm ngon hôm nay có thể là “cái bẫy vô hình” cho sức khỏe nếu bạn duy trì thói quen này mỗi tuần.

Ăn cá đúng cách để bảo vệ sức khỏe

Cá vốn là thực phẩm lành mạnh, vấn đề nằm ở cách chế biến. Để giữ trọn dưỡng chất và tránh sinh độc, nên ưu tiên:

• Hấp, luộc hoặc nấu canh: Giữ được protein, DHA, selen, canxi mà không tạo chất độc.
• Kho nhạt, ít dầu mỡ: Vẫn đậm đà mà không làm tăng nitrosamine.
• Không nướng trực tiếp trên than: Dùng giấy bạc hoặc vỉ nướng điện để hạn chế khói, cháy cạnh.
• Đa dạng nguồn đạm: Bổ sung thêm đậu phụ, trứng, thịt nạc, hải sản khác để cân bằng dinh dưỡng.

Một chế độ ăn đa dạng với cá hấp, luộc hoặc kho nhẹ giúp giảm viêm, ổn định tim mạch và hạn chế nguy cơ ung thư.

Kết luận: Ăn cá không gây ung thư – ăn sai cách mới nguy hiểm

Cá là món ăn quý của tự nhiên, nhưng nếu ăn cá muối, cá nướng hay cá chiên thường xuyên, cơ thể có thể âm thầm tích tụ độc chất qua từng bữa ăn.

Một miếng cá cháy cạnh có thể khiến bữa cơm thêm ngon miệng, nhưng nếu lặp lại hằng tuần, cái giá phải trả có thể là sức khỏe và cả tính mạng.

Hãy ăn cá đúng cách, đúng lượng – để món ăn dân dã này thật sự là “liều thuốc tự nhiên” giúp bạn sống lâu, khỏe mạnh và không lo bệnh tật.