Quả bé, hương thơm đặc trưng
Khác với những loại ớt thông thường, ớt gió có kích thước rất nhỏ, chỉ nhỉnh hơn hạt thóc một chút. Vị cay của nó vừa phải, không gắt, kèm theo mùi thơm thảo mộc dịu dàng, khiến nhiều người khi thưởng thức lần đầu đã nhớ mãi. Chính nhờ sự khác biệt này mà dù giá cao gấp hàng chục lần ớt thường, sức hút của ớt gió vẫn không hề giảm. Trên các kênh bán hàng trực tuyến, loại ớt đặc sản này nhanh chóng trở thành “hàng hiếm”, khách đặt mua từ nhiều tỉnh thành, đặc biệt là những tín đồ ẩm thực yêu thích gia vị độc đáo.
Nguồn gốc và điều kiện trồng đặc biệt
Ớt gió sinh trưởng tự nhiên trên các sườn núi, bìa rừng của Hà Giang. Trước đây, người dân chỉ hái loại quả này dùng trong gia đình. Những năm gần đây, khi giá trị kinh tế được phát hiện, nhiều hộ dân đã bắt đầu trồng thành hàng hóa. Tuy nhiên, sản lượng vẫn hạn chế, bởi ớt chỉ phát triển tốt trên đất và khí hậu đặc trưng vùng cao. Khi trồng ở những nơi khác, quả có thể ra nhưng không giữ được hương thơm và độ giòn đặc trưng.
Mỗi mùa, ớt gió chỉ thu hoạch rộ trong khoảng bốn tháng, từ tháng 6 đến tháng 8. Giá ở thời điểm này dao động từ 350.000 đến 500.000 đồng/kg. Càng về cuối năm, khi nguồn hàng tươi khan hiếm và nhu cầu làm quà tăng cao, giá có thể lên tới 1.000.000 đồng/kg. Tuy nhiên, để có ớt tươi, khách phải đặt trước vài ngày vì sản lượng hàng ngày rất bấp bênh, chỉ vài kilogram mỗi hộ dân.
Thời điểm thu hái quyết định chất lượng
Một trong những yếu tố quan trọng tạo nên giá trị của ớt gió là thời điểm thu hoạch. Không giống ớt thường, ớt gió được hái khi còn xanh. Lúc này, quả giữ được độ giòn, vị cay dịu và hương thảo mộc đặc trưng. Nếu để chín đỏ, quả sẽ mất đi hương thơm, vị cay trở nên gắt hơn và giảm sức hấp dẫn vốn có. Đây cũng là lý do ớt gió khó trồng và khó bảo quản, khiến nguồn cung luôn hạn chế.
Sản phẩm chế biến phong phú
Ngoài sử dụng tươi, ớt gió còn được chế biến thành nhiều sản phẩm đặc trưng như ớt ngâm giấm, ớt xóc muối hay ớt chưng mắm. Những sản phẩm này có thể bảo quản quanh năm, vẫn giữ được mùi thơm dịu nhẹ và hương vị đặc trưng của ớt. Giá bán các loại ớt chế biến thường cao hơn ớt tươi, từ 800.000 đến 1.000.000 đồng/kg, đặc biệt vào dịp cuối năm khi nguồn nguyên liệu trở nên khan hiếm.
Gia vị đặc sản của vùng cao
Ớt gió không chỉ đơn thuần là gia vị để tăng hương vị món ăn. Với nhiều người, nó trở thành đặc sản của Hà Giang, một món quà tinh tế khi ghé thăm vùng cao. Hương thơm thảo mộc, vị cay vừa phải khiến ớt gió phù hợp với nhiều món ăn, từ nướng, xào đến các loại nước chấm truyền thống. Không ít du khách khi thưởng thức lần đầu đều tìm mua ngay vài kilogram mang về, dù giá không hề rẻ.
Tiềm năng phát triển
Mặc dù diện tích trồng còn hạn chế và sản lượng bấp bênh, ớt gió đang được xem là một trong những mặt hàng nông sản giá trị cao tại Hà Giang. Nếu được đầu tư về giống, kỹ thuật trồng và quy hoạch vùng sản xuất, loại ớt này hoàn toàn có thể trở thành thương hiệu đặc trưng, góp phần nâng cao thu nhập cho bà con vùng cao. Sức hút của ớt gió cũng phản ánh xu hướng tiêu dùng của người Việt: sẵn sàng chi tiền cho những nguyên liệu chất lượng, có nguồn gốc rõ ràng và mang hương vị riêng.
Trên thị trường hiện nay, ớt gió chủ yếu được bán tươi hoặc chế biến thủ công. Việc bảo quản bằng cấp đông giúp sử dụng quanh năm, nhưng hương vị tinh túy nhất vẫn là thưởng thức ngay trong mùa. Với nhu cầu ngày càng tăng và mức giá liên tục cao, ớt gió Hà Giang đang khẳng định vị thế của mình như một trong những đặc sản quý giá, vừa độc đáo, vừa mang đậm nét văn hóa ẩm thực vùng cao.
Tác giả: Ngân Giang
-
Loại cá giàu canxi, ăn được cả xương: Chỉ xuất hiện 3 tháng trong năm, hiện đang vào mùa săn
-
Nuôi con “đặc sản” trong bể xi măng: Anh nông dân đổi đời kiếm tiền tỷ/năm
-
Đặc sản sông Mê Kông kêu “eng éc” như heo: Giá nửa triệu/kg, nông dân miền Tây trúng lớn
-
Nghề lạ ở Việt Nam: Loài rau dại mọc bờ mương bỗng thành đặc sản, trồng 1 tháng hái quanh năm, thu tiền triệu
-
“Vua cá” sông Hậu: Loài cá cháy quý hiếm 10 năm mới bắt được một lần, có tiền cũng khó mua