Trong khu vực ven biển miền Trung, đặc biệt là Đà Nẵng, một loại cá mang tên khá độc đáo – cá chìa vôi – đang thu hút sự chú ý. Vào khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 11 hàng năm, cá chìa vôi bước vào mùa sinh sản, đánh dấu một khoảng thời gian bận rộn cho các ngư dân. Họ ra khơi để ghi dấu ấn trong cuộc "săn cá" này, cung cấp sản phẩm tươi ngon cho các thương lái và nhà hàng địa phương. Hoạt động này không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định cho ngư dân mà còn làm phong phú thêm ẩm thực của vùng biển xinh đẹp này.
Cá chìa vôi, còn được biết đến với tên gọi khác là cá lao đỏ, là một loại cá đặc biệt trong họ cá ngựa. Loài cá này sống sâu dưới biển, có kích thước tương đương với những con lươn lớn. Điểm nổi bật về hình dáng của chúng là dáng tròn và lớp da màu đỏ tươi, tuy không có lớp nhớt trơn như lươn. Một trong những đặc trưng thú vị nhất của cá chìa vôi chính là cái mỏ dài dạng ống và miệng loe rộng, giúp chúng dễ dàng thu hút sự chú ý và có lẽ cũng chính là nguyên nhân khiến chúng được gọi bằng cái tên độc đáo này. Phần cơ thể của cá chỉ có một trục xương sống ở giữa, bao quanh là rất nhiều thịt nạc.
Theo thông tin từ người dân địa phương, cá chìa vôi thường tìm thấy trong các rạn san hô ở nhiều khu vực biển khác nhau trên thế giới. Mặc dù có thân hình dài, chúng lại bơi khá chậm, thường lượn lờ quanh các rạn san hô, chúc đầu xuống đáy hoặc đứng yên, nhẹ nhàng lắc lư theo dòng nước để tìm kiếm thức ăn. Với cái mỏ đặc biệt và miệng nhỏ, thức ăn chủ yếu của cá chìa vôi là những sinh vật nhỏ, phù du mà chúng có thể "hút" từ môi trường xung quanh.
Thịt cá chìa vôi nổi bật với hương vị thơm ngon và độ ngọt tự nhiên, mang lại cảm giác vừa giống như thịt càng cua biển nhưng lại không bị bở. Đặc biệt, loại thịt này không chứa xương dăm và cung cấp lượng protein dồi dào, trong khi lượng chất béo lại rất thấp, khiến nó trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho những ai yêu thích ẩm thực bổ dưỡng.
Hiện nay, cá chìa vôi được bày bán rộng rãi trên thị trường khi vào mùa, với mức giá dao động từ 250.000 đến 400.000 đồng/kg, tùy theo từng thời điểm và nguồn cung. Với nguyên liệu này, có thể chế biến thành nhiều món ăn phong phú như chiên giòn, nướng với muối ớt, hấp, kho, nấu cháo hay thậm chí làm lẩu. Trong số đó, món nướng và canh chua được nhiều người ưa chuộng nhất. Tại các nhà hàng và quán ăn ở Đà Nẵng, cá chìa vôi trở thành một thành phần không thể thiếu trong thực đơn, thu hút đông đảo du khách từ khắp nơi đến thưởng thức.
Anh Hoàng, chủ nhân của một nhà hàng hải sản nằm ngay ven biển Nam Ô, Đà Nẵng, cho biết: "Hình dáng độc đáo của cá chìa vôi luôn thu hút sự tò mò của du khách, khiến họ muốn trải nghiệm vị ngon của loại cá này. Thịt cá tự nhiên đã thơm và ngọt, vì vậy bất kỳ món ăn nào chế biến từ cá cũng đều rất hấp dẫn. Tuy nhiên, món được yêu thích nhất vẫn là cá chìa vôi nướng, vì nó giữ trọn vẹn vị ngọt và hương thơm đặc trưng."
Quy trình chế biến món nướng bắt đầu với việc sơ chế cá. Cá sẽ được cắt mỏ, lấy mang, bỏ ruột và rửa sạch để ráo. Đối với những con cá nhỏ, sẽ để nguyên, còn những con lớn hơn sẽ được cắt thành từng khúc. Sau khi sơ chế, cá được ướp để thấm gia vị, bao gồm nghệ, ớt tươi, hành, tỏi, muối, mắm và tiêu trong khoảng 15 phút. Để tạo ra món nướng hoàn hảo, cá sẽ được nướng trên bếp than với lửa vừa, thỉnh thoảng phết một chút mỡ và nước màu thực vật để cá vàng, thơm ngon hơn. Khi một bên cá đã chín đều, tỏa ra mùi thơm hấp dẫn, người đầu bếp sẽ nhẹ nhàng lật cá để chín bên còn lại.
Những miếng cá trắng ngần được gắp ra, hòa quyện cùng với rau thơm tươi mát và bánh tráng, hoặc cải xanh, tạo nên một món ăn hấp dẫn. Khi chấm vào chén mắm nêm đậm vị hay muối ớt xanh cay nồng, mọi thực khách đều phải trầm trồ khen ngợi bởi sự tuyệt vời của hương vị.
Từ một loại cá quen thuộc trong đời sống của người dân ven biển, cá chìa vôi đã vươn lên trở thành một đặc sản nổi tiếng, mang lại nguồn thu nhập ý nghĩa cho cộng đồng nơi đây.
Tác giả: Trần Thu Thủy
-
Từ món ăn của người nghèo đến đặc sản đắt giá: Điều gì ẩn chứa trong món ăn chỉ có một mùa/năm này?
-
Loại quả đen sì này là đặc sản của Cao Bằng, giá 175.000/kg vẫn đắt hàng
-
Món ăn mùa vụ có cái tên ‘bá đạo’, dân thành phố mê mệt vì hương vị độc lạ
-
Bùng nổ vị giác với phở sắn Quảng Nam: Độc đáo, bổ dưỡng, ăn no cả ngày
-
Cãi lời vợ và bố quyết tâm nuôi con "hiền như đất", anh nông dân Hà Nam kiếm 500 triệu/năm rất nhẹ nhàng