Mùa hè dùng điều hòa cẩn thận "dính" chiêu trò móc túi của thợ sửa

Bổ sung gas dù không cần thiết

GS.TS Nguyễn Đức Lợi cho biết, khi bảo dưỡng, thợ thường nói là thiếu gas và cần nạp bổ sung. Tiền gas thường cao gấp mấy lần tiền vệ sinh bảo dưỡng. Thực tế, trong các nguyên nhân điều hòa kém lạnh, không có nguyên nhân gas yếu.

Về nguyên tắc, khi lắp đặt máy, lượng nạp đã được kiểm tra cẩn thận, thừa thì đã xả bớt ra, thiếu thì đã nạp thêm vào; và khi các mối nối loe vặn chặt theo đúng moment lực yêu cầu (mỗi cỡ loe có moment lực yêu cầu khác nhau, vặn lỏng quá mối loe có thể chưa kín hẳn, vặn chặt quá mối loe có thể bị gãy) thì coi như kín hoàn toàn và máy sẽ vận hành trong nhiều năm (15-20 năm) đến hết tuổi thọ không cần nạp thêm, nạp lại.

Máy bị kém lạnh do thiếu gas chỉ khi dàn và đường ống bị thủng, rò rỉ do bị rỉ sét hoặc do bị rung, va chạm, gãy, sây sát ống và mối nối loe không kín… Thực ra đã bị rò rỉ thì máy sẽ mất lạnh hoàn toàn sau kỳ nghỉ đông dài ngày chứ vô cùng hãn hữu tình trạng "kém lạnh" nữa.

Người dùng có thể tự thử xem điều hòa có bị yếu gas không bằng cách cài đặt máy hoạt động bình thường. Đặt nhiệt độ phòng 27 độ C, tốc độ gió cao nhất, cho chạy ổn định khoảng 30 phút thì dàn lạnh lạnh đều, nhiệt độ dàn trên tất cả các hàng ống khoảng 5 độ C, đầu ra hàng ống cuối cùng khoảng 10 độ C; dàn nóng nóng đều (tất cả các hàng ống nóng đều) và có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ môi trường khoảng 15 độ C, đầu ra hàng ống cuối cùng cao hơn nhiệt độ môi trường 10 độ C. Nếu không thể kiểm tra nhiệt độ các ống dàn nóng thì chỉ cần kiểm tra nhiệt độ dàn lạnh là đủ để kết luận.

Máy điều hòa thiếu gas nếu trong điều kiện cài đặt máy như trên, nhiệt độ dàn lạnh không đồng đều, đầu dàn thì lạnh, có thể có tuyết bám nhưng giữa dàn và cuối dàn thì không lạnh; dàn nóng không nóng đều, chỉ nóng một vài hàng ống đầu tiên còn các hàng ống phía sau không nóng. Dàn nóng càng ít nóng thì gas càng thiếu. Nếu máy điều hòa hết gas, dàn lạnh và dàn nóng hoàn toàn mất lạnh, máy nén chạy rất êm.

Nhìn mặt gia chủ tính tiền

Nắng nóng vào mùa, “sức khỏe” chiếc điều hòa dường như là mối quan tâm của không ít hộ gia đình. Đáng nói, không phải ai cũng tìm được địa chỉ tin cậy khi máy điều hòa bất ngờ xảy ra sự cố trong những ngày cao điểm. Mới đây, chị Trịnh Thị Như Hoa (Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ, chiếc điều hòa mua tại siêu thị điện máy gần 2 năm bỗng dưng ngừng hoạt động đúng ngày nắng nóng.

“Máy vẫn trong thời hạn bảo hành, gọi cho siêu thị thì nhân viên lại giới thiệu sang trung tâm bảo hành của hãng. Gọi sang hãng thì nhân viên kêu chờ bố trí thợ bảo hành. Không biết phải chờ tới bao giờ, quá sốt ruột tôi liền gọi thợ tại cửa hàng sửa chữa điện lạnh gần nhà. Sau một loáng xem xét, thợ báo giá vệ sinh điều hòa 200 nghìn đồng, bơm gas 400 nghìn đồng, tụ bị gãy chân quá yếu phải thay ngay với giá hữu nghị 500 nghìn đồng. Thấy nghi ngờ, tôi chỉ yêu cầu thay gas. Vậy là điều hòa lại chạy mát lịm. Mấy hôm sau, thợ bảo hành của hãng tới cũng xác nhận tụ không sao”, chị Hoa kể lại.

Tương tự, anh Nguyễn Văn Nghĩa (Nam Từ Liêm, Hà Nội) cũng bức xúc khi suýt mất tiền oan với thợ sửa điều hòa. “Điều hòa tự dưng không bật được, gọi thợ đến thì được phán: Hỏng IC, chập nguồn, nếu thay mất khoảng 2,5 triệu đồng. Chi phí quá lớn khiến tôi phải xem xét yêu cầu tạm dừng chưa sửa vội. Ngày hôm sau được một người bạn giới thiệu, thợ điều hòa khác tới tìm ra lỗi cầu chì và relay (công tắc hoạt động bằng điện) của điều hòa bị hỏng, thay hết 350 nghìn đồng”, anh Nghĩa cho biết.

Anh Nguyễn Xuân, chủ cơ sở sửa chữa điện lạnh tại Cầu Diễn cho hay, trong mùa nắng nóng, trung bình mỗi thợ điều hòa bảo dưỡng từ 5 - 8 bộ; Thậm chí, có ngày cao điểm lên tới 15 bộ. Mỗi bộ thường có những hạng mục như: Vệ sinh điều hòa với giá từ 200 - 400 nghìn đồng tùy từng vị trí dễ hay khó; bơm gas với giá từ 400 - 700 nghìn đồng tùy từng loại gas và số lượng; thay tụ tại chỗ có giá từ 400 - 500 nghìn đồng; sửa mạch Mono tại chỗ có mức 200 - 300 nghìn đồng… Ngoài ra, còn những lỗi lớn như chết main cục lạnh hay main cục nóng, thợ sẽ phải tháo ra mang về cơ sở để thay thế. Với lỗi này, khách có thể phải trả 1 đến hơn 2 triệu đồng.

“Không phải máy nào cũng bị tất cả những lỗi này, tuy nhiên thường thì sẽ xuất hiện ít nhất 2 - 3 lỗi do thợ sửa tự vẽ ra. Chẳng hạn khi điều hòa không mát, lẽ ra chỉ phải vệ sinh là được, nhưng thợ sẽ kiểm tra gas, có khi vơi một chút cũng báo phải bơm cả bình. Có những thợ dùng mánh khóe khi kiểm tra máy, nhân lúc chủ nhà không để ý tìm cách mở van bớt gas, sau đó mang đồng hồ đo lại và báo thiếu; Thậm chí, có trường hợp bơm gas thật căng để cục nóng nhanh hỏng. Ngoài ra, thợ cũng có thể cố tình chọc ngoáy vào những chi tiết dễ hỏng tại main cục lạnh như cầu chì, relay hay làm gãy chân hoặc chập mạch tụ để thay mới…”, anh Xuân cho hay.

Khi được hỏi tại sao giá sửa các lỗi điều hòa lại chênh lệch như vậy, anh Xuân nói: “Giá cả thường phụ thuộc vào từng loại máy có gắn biến đổi áp inverter hay không inverter. Tuy nhiên, thợ điều hòa thường xem gia cảnh của chủ nhà để phán nhiều hay ít lỗi và báo mức giá phù hợp”.

Tác giả: Mộc