Nhận được tiền chuyển khoản nhầm mà không hoàn trả có phạm tội không?

Phải trả lại tiền chuyển nhầm cho người khác

Nhận được tiền do người khác chuyển nhầm thì điều cần làm là trả lại cho chủ tài khoản. Hành động chiếm hữu tiền của người khác chỉ được coi là có căn cứ pháp luật nếu thuộc một trong các trường hợp nêu tại Điều 165 Bộ luật Dân sự năm 2015:

- Tài sản đó là của chủ sở hữu

- Tài sản đó được chiếm hữu bởi người được chủ sở hữu uỷ quyền quản lý tài sản

- Việc chiếm hữu tài sản được thực hiện thông qua các giao dịch dân sự phù hợp

- Tài sản chiếm hữu là tài sản vô chủ, tài sản không xác định được chủ sở hữu, tài sản bị bỏ rơi, bỏ quên, chôn, giấu, vùi lấp, chìm đắm theo điều kiện của pháp luật là được phép chiếm hữu

- Trường hợp hợp pháp theo quy định

Tiền chuyển nhầm vào tài khoản chỉ được coi là tài sản không xác định được chủ hoặc tài sản vô chủ để người bị chuyển nhầm được quyền sở hữu nếu đã thực hiện việc thông báo/giao nộp cho Uỷ ban nhân dân cấp xã hoặc công an gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết nhận lại.

Nếu thời gian là 1 năm mà không xác định được chủ sở hữu của số tiền chuyển nhầm đó thì quyền sở hữu mới thuộc về người bị chuyển nhầm.

Vì vậy, căn cứ Điều 579 Bộ luật Dân sự 2015, việc giữ lại số tiền chuyển nhầm được coi là chiếm hữu tài sản của người khác không có căn cứ pháp luật thì phải hoàn trả cho chủ sở hữu.

Không trả lại tiền chuyển nhầm tài khoản có bị đi tù?

Theo quy định tại Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP thì hành vi không thực hiện nghĩa vụ hoàn trả là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị phạt hành chính.

Người không trả lại tiền chuyển nhầm tài khoản có thể bị phạt tiền từ 3-5 triệu đồng với hành vi chiếm giữ tài sản của người khác. Bên cạnh đó, buộc phải trả lại số tiền đã chiếm giữ trái phép.

Trong nhiều trường hợp, người không trả lại tiền chuyển nhầm tài khoản thậm chí còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội:

- Chiếm giữ trái phép tài sản. Bị phạt tiền từ 10-50 triệu đồng và bị phạt tù cao nhất là 5 năm tù theo Điều 176 Bộ luật Hình sự 2015.

- Sử dụng trái phép tài sản. Trường hợp dùng số tiền bị chuyển nhầm trái phép sẽ bị phạt tiền lên đến 100 triệu đồng và bị phạt tù cao nhất là 7 năm (Điều 177 Bộ luật Hình sự 2015).

Việc cần làm khi chuyển nhầm tài khoản

Với người chuyển nhầm tiền

Khi biết mình chuyển nhầm tài khoản, bạn cần báo ngay với ngân hàng về việc chuyển nhầm tài khoản. Bên cạnh đó hãy yêu cầu ngân hàng kiểm tra và thông báo đến phía ngân hàng của tài khoản được chuyển nhầm để xử lý theo quy định.

Thêm nữa, nếu ngân hàng không thể giải quyết được để giúp người chuyển nhầm lấy lại được số tiền đã chuyển nhầm thì có thể khởi kiện đến Toà án để yêu cầu trả lại số tiền chuyển nhầm đó.

Với người nhận được tiền chuyển nhầm

Nếu một ngày nhận được một khoản tiền lạ, bạn nên liên hệ với ngân hàng để thông báo về việc nhận tiền chuyển nhầm.

Tác giả: Trần Thu Thủy