1 thói quen buổi tối khiến gan dần kiệt quệ: Nhiều người vẫn vô tư mắc phải

Thức khuya: Kẻ thù thầm lặng của lá gan

Tôi từng nghĩ, chỉ cần ngủ bù vào ngày hôm sau là đủ. Nhưng rồi một đợt kiểm tra sức khỏe tổng quát đã khiến tôi giật mình. Enzyme gan tăng cao, dấu hiệu mệt mỏi kéo dài, da sạm, nổi mụn... Bác sĩ hỏi một câu duy nhất: “Em có hay thức khuya không?”. Và đúng vậy – gần như đêm nào tôi cũng làm việc tới quá 1 giờ sáng.

Theo bác sĩ Trần Ngọc Lưu Phương – Trưởng khoa Nội tiêu hóa, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương chia sẻ trên ZingNews: “Gan thực hiện quá trình thải độc chủ yếu vào khoảng từ 23h đến 3h sáng. Nếu thường xuyên thức trong thời gian này, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái căng thẳng kéo dài, gây tổn thương cho gan và hệ miễn dịch.”

Gan vốn dĩ là cơ quan làm việc không ngơi nghỉ. Nhưng giống như một cỗ máy, nó cần có “giờ nghỉ bảo trì”. Và khoảng thời gian vàng để gan tái tạo chính là khi bạn đang say giấc. Nếu bạn cướp mất khoảng nghỉ này, gan phải vừa thải độc, vừa hỗ trợ cơ thể “thức tỉnh” – gánh nặng này lặp lại mỗi ngày chính là con đường ngắn nhất dẫn đến suy giảm chức năng gan.

Dấu hiệu gan “kêu cứu” mà phụ nữ thường bỏ qua

Có một khoảng thời gian tôi luôn thấy mình mệt mỏi không rõ lý do, da sạm đi dù vẫn dưỡng đều, ăn uống đủ chất. Mãi đến khi đi khám, tôi mới biết gan đang gặp vấn đề.

Không ít phụ nữ hiện nay xem nhẹ các tín hiệu mà cơ thể gửi đến. Một số dấu hiệu phổ biến của gan quá tải do thức khuya gồm:

• Mụn ẩn, mụn viêm nhiều ở vùng má và trán
• Cơ thể hay nóng trong, dễ bốc hỏa
• Rối loạn giấc ngủ, dậy giữa đêm và khó ngủ lại
• Hơi thở có mùi nặng dù vệ sinh tốt
• Cảm thấy uể oải, thiếu năng lượng dù không vận động nhiều

Đáng tiếc là những dấu hiệu này thường bị lầm tưởng là do stress, thiếu dưỡng chất hay hormone. Nhưng thực tế, gan chính là “nạn nhân thầm lặng” của lối sống sai giờ giấc.

Tại sao phụ nữ dễ tổn thương gan hơn nam giới?

Phụ nữ vốn có chu kỳ hormone biến đổi theo tháng. Khi gan yếu, khả năng điều hòa nội tiết cũng giảm, dẫn đến kinh nguyệt thất thường, da xấu đi, dễ cáu gắt và khó ngủ. Đặc biệt, những người làm việc văn phòng, sử dụng mỹ phẩm, thuốc tránh thai, hoặc uống nhiều trà sữa, cà phê – đều đang “chất thêm gánh nặng” cho gan.

Theo Vietnamnet, bác sĩ Đỗ Thiện Hải – Phó giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: “Gan của nữ giới dễ bị ảnh hưởng bởi lối sống hiện đại, trong đó có cả việc ngủ muộn, lạm dụng thuốc, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc.”

Tôi đã từng là người nghĩ rằng, miễn là mình ăn uống đủ chất, thì thức khuya không sao. Nhưng phụ nữ không chỉ cần đẹp ở bên ngoài, mà còn cần khỏe từ bên trong.

Chữa lành gan không khó, chỉ cần bạn bắt đầu… đi ngủ sớm

Thức khuya có thể đã trở thành “thói quen làm việc hiệu quả” trong suy nghĩ nhiều người. Nhưng hiệu quả thật sự không nằm ở việc bạn online lúc 2 giờ sáng, mà ở việc bạn khỏe để sống lâu, để làm việc tốt hơn ngày mai.

Sau khi phát hiện men gan tăng, tôi bắt đầu tập thay đổi: tắt máy trước 22h, uống trà thảo mộc dịu nhẹ, giảm cà phê buổi chiều, bật đèn ngủ ấm màu để dễ ngủ hơn. Chỉ sau 2 tuần, da sáng lên rõ rệt, tinh thần tỉnh táo hơn vào buổi sáng và quan trọng nhất – tôi không còn cảm giác nặng nề, bực bội khi thức dậy.

Bạn không cần thay đổi tất cả ngay lập tức. Chỉ cần chọn cho mình một giờ ngủ cố định, và tuân thủ nó như một nghi lễ yêu bản thân.

Kết luận: Ngủ sớm là món quà rẻ tiền mà gan đang cần

Nếu bạn vẫn đang thức sau 11h mỗi đêm và nghĩ rằng “tôi quen rồi, không sao đâu” – hãy nhớ rằng, cơ thể có thể im lặng, nhưng tổn thương thì vẫn đang tích tụ từng ngày.

Đừng đợi đến khi mệt mỏi bủa vây, da xuống sắc, hay kết quả xét nghiệm cảnh báo mới bắt đầu thay đổi.

Bắt đầu từ tối nay, hãy thử đi ngủ sớm hơn 30 phút. Hãy cho gan một cơ hội được phục hồi, và cho bản thân một lối sống lành mạnh hơn. Bởi đôi khi, sức khỏe không đến từ những viên thuốc đắt tiền – mà từ chính chiếc gối mềm, căn phòng yên tĩnh và quyết tâm đặt điện thoại xuống lúc 10 giờ đêm.