Sức khỏe có thể gặp nguy kịch nếu không biết điều này về mật ong
Trong cuộc sống hiện đại, mật ong ngày càng trở thành món quà thiên nhiên được ưa chuộng nhờ hương vị đặc trưng và giá trị dinh dưỡng cao. Nhưng đừng quên rằng không phải ai cũng có thể thưởng thức mật ong một cách an toàn. Đặc biệt, đối với trẻ em dưới 1 tuổi, người bệnh tiểu đường, người có tiền sử dị ứng hay những người đang trong tình trạng sức khỏe nhạy cảm, việc sử dụng mật ong cần được cân nhắc kỹ càng.
Theo bác sĩ Trần Thị Trà Phương, khoa Dinh dưỡng tiết chế, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Hà Nội, mật ong chứa rất nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa giúp nâng cao sức đề kháng, hỗ trợ hệ tiêu hóa và cải thiện làn da. Tuy nhiên, mật ong cũng có thể trở thành "thủ phạm" gây ra nhiều vấn đề nếu không được sử dụng đúng cách.
Trẻ em dưới một tuổi, không được thử mật ong dù chỉ một lượng nhỏ
Đối với trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi, việc sử dụng mật ong có thể gây ra hậu quả khôn lường. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, trẻ nhỏ trong độ tuổi này không nên được cho ăn mật ong dù chỉ một lượng nhỏ. Lý do là mật ong thường được lưu trữ lâu ngày trong chai lọ đậy kín. Nếu quá trình chiết mật và đóng chai không đảm bảo vệ sinh, có thể tồn tại bào tử vi khuẩn Clostridium botulinum.
TS.BS Nguyễn Văn Lương, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương, từng chia sẻ: "Hệ tiêu hóa của trẻ dưới 1 tuổi chưa phát triển hoàn thiện, không đủ khả năng tiêu diệt các bào tử này. Khi xâm nhập vào cơ thể, Clostridium botulinum sẽ phát triển và giải phóng độc tố, gây ra các triệu chứng như suy hô hấp, liệt cơ, thậm chí có thể dẫn đến tử vong." Vì thế, dù chỉ là một chút mật ong, cha mẹ cũng cần tuyệt đối tránh cho trẻ dưới 1 tuổi ăn.
Người bệnh tiểu đường, phải cân đo lượng đường trong máu
Mật ong được biết đến với hàm lượng đường cao, chủ yếu là fructose và glucose. Theo Cơ sở dữ liệu dinh dưỡng quốc gia của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), mỗi thìa canh mật ong (khoảng 21 gam) chứa tới 17,3 gam đường và 64 kcal. Điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến người bị tiểu đường nếu không kiểm soát lượng đường trong máu.
Bác sĩ Nguyễn Thị Thu Hà, chuyên gia nội tiết tại Bệnh viện Bạch Mai, khuyên rằng: "Người bệnh tiểu đường nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng mật ong. Đồng thời, cần theo dõi sát sao lượng đường trong máu sau khi dùng để điều chỉnh chế độ ăn hợp lý."
Người dị ứng, cần thận trọng khi thử mật ong
Nếu bạn từng bị dị ứng với phấn hoa, propolis (keo ong) hoặc từng có phản ứng mạnh với vết ong đốt, hãy cẩn thận khi sử dụng mật ong. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn không dung nạp được các thành phần trong mật ong.
Theo BS. Lê Thị Minh Hương, Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch học, Bệnh viện Bạch Mai: "Khi sử dụng mật ong, hệ miễn dịch có thể nhầm lẫn đây là tác nhân gây hại và giải phóng một lượng lớn histamin, gây ra các triệu chứng dị ứng từ nhẹ như ngứa, sưng môi, mặt đến nguy hiểm như khó thở, sốc phản vệ."
Do đó, khi thử mật ong lần đầu tiên, hãy chỉ dùng một lượng nhỏ và theo dõi phản ứng của cơ thể trong vòng 24 giờ. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào không bình thường, cần ngừng sử dụng ngay lập tức.
Những trường hợp khác cần lưu ý khi dùng mật ong
Không chỉ người bệnh tiểu đường hay trẻ nhỏ, nhiều nhóm đối tượng khác cũng cần lưu ý khi sử dụng mật ong:
- Người huyết áp thấp: Mật ong có thể làm giãn mạch máu, gây hạ huyết áp. Vì vậy, người bị huyết áp thấp nên hạn chế dùng mật ong.
- Người mắc hội chứng ruột kích thích (IBS): Hàm lượng đường fructose cao trong mật ong có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng tiêu hóa như đầy hơi, tiêu chảy.
- Người bệnh gan: Gan phải làm việc nhiều hơn để xử lý lượng đường trong mật ong, có thể dẫn đến quá tải và làm trầm trọng thêm bệnh gan nhiễm mỡ.
- Người béo phì hoặc giảm cân: Dù mật ong tốt hơn đường tinh luyện, nhưng hàm lượng calo cao có thể làm giảm hiệu quả giảm cân.
- Người mới phẫu thuật: Mật ong có thể làm chậm quá trình đông máu, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
- Người dùng thuốc tây: Mật ong có thể tương tác với một số loại thuốc, làm thay đổi hiệu quả điều trị.
Lời khuyên để sử dụng mật ong an toàn
Bác sĩ Trà Phương nhấn mạnh rằng, dù là người khỏe mạnh, bạn cũng nên dùng mật ong một cách điều độ. Người trưởng thành nên hạn chế lượng calo nạp từ đường bổ sung và đường tự nhiên (như mật ong, siro, nước ép trái cây) ở mức không quá 10% tổng năng lượng tiêu thụ mỗi ngày.
Ngoài ra, hãy lựa chọn mật ong nguyên chất, tránh pha mật ong với nước sôi vì nhiệt độ cao có thể làm mất đi các dưỡng chất và enzym có lợi. Đặc biệt, không nên kết hợp mật ong với sản phẩm từ đậu hoặc hải sản, vì có thể gây ra phản ứng sinh hóa không mong muốn.
Kết luận
Mật ong thực sự là một "báu vật" từ thiên nhiên, nhưng không phải lúc nào nó cũng an toàn với mọi người. Hiểu rõ những điều cần lưu ý và sử dụng đúng cách sẽ giúp bạn tận dụng tối đa lợi ích mà mật ong mang lại, đồng thời tránh xa những rủi ro không đáng có. Hãy là người tiêu dùng thông thái và lắng nghe cơ thể mình để có những quyết định đúng đắn về sức khỏe nhé!
