Khi thận “kêu cứu” trong im lặng
Thận là cơ quan chịu trách nhiệm lọc máu, loại bỏ độc tố và điều hòa cân bằng dịch trong cơ thể. Nhưng điều đáng sợ là, khi chức năng này bắt đầu suy yếu, cơ thể lại hiếm khi phát tín hiệu rõ ràng. Người bệnh thường chỉ cảm nhận được sự bất thường khi thận đã bị tổn thương đến hơn 70%.
Theo các chuyên trang y học như Healthline, có đến 9 trong 10 người mắc bệnh thận mạn tính mà không hề hay biết. Lý do đơn giản: những triệu chứng sớm thường bị nhầm với mệt mỏi, dị ứng hay rối loạn giấc ngủ. Thế nhưng, nếu bạn tinh ý quan sát, vẫn có thể nhận ra những thay đổi rất nhỏ nhưng mang ý nghĩa cảnh báo lớn.
Nước tiểu có bọt – tín hiệu đầu tiên dễ bỏ qua
Một trong những dấu hiệu sớm nhất của suy thận là nước tiểu xuất hiện nhiều bọt nhỏ, mịn và khó tan. Đây không phải là hiện tượng do dòng nước mạnh, mà là kết quả của việc protein bị rò rỉ ra ngoài – dấu hiệu cho thấy màng lọc cầu thận đang bị tổn thương.
Khi thận hoạt động bình thường, protein được giữ lại trong máu. Nhưng nếu màng lọc bị hư hại, protein sẽ thoát ra ngoài cùng nước tiểu, tạo thành lớp bọt bám dai. Nhiều người không chú ý vì nghĩ chỉ là “bọt bình thường”, để rồi sau đó phát hiện bệnh đã tiến triển nặng.
Tiểu đêm nhiều – cơ thể đang cố báo động
Một đêm bạn phải dậy 2–3 lần để đi vệ sinh, dù không uống nhiều nước trước khi ngủ? Đó có thể là dấu hiệu thận không còn đủ khả năng điều hòa lượng dịch trong cơ thể.
Ở người khỏe mạnh, quá trình lọc và cô đặc nước tiểu diễn ra chủ yếu vào ban ngày. Khi chức năng thận suy yếu, khả năng này giảm đi, khiến cơ thể bài tiết nhiều nước hơn vào ban đêm. Không chỉ làm gián đoạn giấc ngủ, tình trạng này kéo dài còn khiến bạn mệt mỏi, khó tập trung và giảm hiệu suất làm việc.
Cơ thể phù nề – biểu hiện rõ ràng nhưng dễ lầm tưởng
Phù chân, tay hoặc mặt vào buổi sáng là một trong những dấu hiệu đặc trưng khi thận mất khả năng loại bỏ dịch dư thừa. Nước tích tụ lại trong các mô mềm, khiến vùng da quanh mắt, cổ chân hoặc bàn tay trông sưng nhẹ.
Nhiều người nhầm lẫn hiện tượng này với việc “ngủ sai tư thế” hay “ăn mặn”. Nhưng nếu tình trạng phù diễn ra thường xuyên, kèm cảm giác nặng nề, mệt mỏi, bạn nên đi kiểm tra. Khi cơ thể bắt đầu giữ nước, đó là lúc thận đang phải gồng mình làm việc.
Mệt mỏi, giảm tập trung – hậu quả của sự thiếu oxy tế bào
Khi thận yếu, cơ thể không còn sản sinh đủ erythropoietin – một hormone kích thích tủy xương tạo hồng cầu. Hệ quả là lượng hồng cầu giảm, dẫn đến thiếu máu và khiến các cơ quan không được cung cấp đủ oxy.
Người bệnh thường thấy mệt mỏi, yếu ớt, thậm chí hay buồn ngủ hoặc giảm khả năng tập trung. Một số còn cảm thấy lạnh tay chân, hoa mắt chóng mặt dù vẫn ăn ngủ bình thường. Đây là dấu hiệu thận đã bị ảnh hưởng rõ rệt, cần được kiểm tra sớm.
Ngứa da kéo dài – “tấm gương” phản chiếu tình trạng thận
Thận không chỉ lọc máu mà còn giữ vai trò cân bằng khoáng chất và vitamin D trong cơ thể. Khi chức năng này suy giảm, độc tố và khoáng chất thừa, đặc biệt là phốt-pho, sẽ tích tụ trong máu. Chính sự mất cân bằng đó khiến da khô, ngứa ngáy kéo dài dù không bị dị ứng hay thay đổi thời tiết.
Nếu bạn cảm thấy da khô, sần, hoặc ngứa râm ran, nhất là vào ban đêm, hãy lưu ý. Đây có thể là tín hiệu cơ thể đang cố gắng “nói” với bạn rằng hệ lọc của mình đang gặp vấn đề.
Phát hiện sớm – cơ hội giữ lại sức khỏe
Suy thận không phải căn bệnh xảy ra trong vài ngày. Nó là kết quả của nhiều năm tổn thương âm thầm từ những thói quen tưởng chừng vô hại như lạm dụng thuốc giảm đau, ăn mặn, ít uống nước, hoặc nhịn tiểu thường xuyên.
Việc phát hiện sớm và kiểm tra định kỳ là cách duy nhất để ngăn bệnh tiến triển. Xét nghiệm máu, nước tiểu đơn giản có thể giúp phát hiện bất thường về chức năng lọc của thận. Nếu được can thiệp sớm, người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát bệnh, duy trì sức khỏe ổn định mà không cần đến chạy thận.
Hãy lắng nghe cơ thể mỗi ngày. Những dấu hiệu nhỏ nhất – một chút mệt mỏi, vài lần tiểu đêm, làn da khô ngứa – có thể là lời nhắn nhủ âm thầm mà thận đang gửi đến bạn. Đừng chờ đến khi máy chạy thận trở thành “người bạn đồng hành” mới thấy tiếc nuối vì đã không quan tâm từ sớm.
Tác giả: Ngân Giang
-
Có 4 thói quen trước khi đi ngủ có thể gây hại đến thận
-
Uống trà đá nhiều gây Suy Thận, có đúng không?
-
Cảnh báo: Thói quen phổ biến của dân văn phòng có thể gây suy thận, nguy cơ phải chạy thận suốt đời
-
Trà đá: Uống nhiều tưởng tốt, coi chừng suy thận lúc nào không hay
-
5 dấu hiệu cảnh báo suy thận sớm, nhiều người chủ quan bảo sao chạy thận cả đời