Bán nhà ở xã hội khi chưa đủ thời gian 5 năm quy định có bị xử phạt không?

Nhà ở xã hội là gì?

Nhà ở xã hội - NOXH là loại hình nhà ở được sự hỗ trợ của nhà nước để người dân mua hoặc cho thuê với giá rẻ hơn so với bình thường. Loại hình nhà ở xã hội luôn được người dân quan tâm nhất là ở những khu vực thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM thì nhà ở xã hội giúp giải quyết vấn đề về nơi ăn chốn ở cho người dân lao động, người có thu nhập thấp, trung bình... Tuy nhiên, theo quy định để mua được NOXH người dân cần có những điều kiện bắt buộc nhất định và trong đó có điều kiện giàng buộc là không được bán nhà ở xã hội trước 5 năm sở hữu. Vây những người mua nhà ở xã hội những lại bán trước 5 năm có vi phạm quy định và bị xử phạt hay không hãy cùng tìm hiểu. 

Bán nhà ở xã hội chưa đủ 5 năm bị xử lý thế nào?

Bán nhà ở xã hội chưa đủ 5 năm bị xử lý thế nàoTheo quy định tại khoản 4 Điều 62 Luật Nhà ở 2014 và khoản 4 Điều 19 Nghị định 100/2015/NĐ-CP, nhà ở xã hội chỉ được phép chuyển nhượng lại khi đạt thời hạn thuê/mua tối thiểu là 05 năm kể từ thời điểm tất toán toàn bộ khoản tiền mua, thuê mua nhà ở đó (trừ một số trường hợp ngoại lệ theo quy định).

Như vậy, nếu cố tình thực hiện mua bán nhà ở xã hội khi chưa đủ thời hạn 05 năm (trừ các trường hợp được phép theo luật định) thì:

- Hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, cho thuê sẽ bị vô hiệu.

- Bên mua sẽ bị buộc phải bàn giao lại nhà ở xã hội cho đơn vị quản lý. Trường hợp cố tình không bàn giao thì Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tính sẽ thực hiện cưỡng chế thu hồi nhà ở.

Cụ thể, khoản 6 Điều 62 Luật Nhà ở 2014 số 65/2014/QH13 khẳng định:

“Mọi trường hợp cho thuê, cho thuê mua, bán nhà ở xã hội không đúng quy định của Luật này thì hợp đồng cho thuê, thuê mua, mua bán nhà ở không có giá trị pháp lý và bên thuê, thuê mua, mua phải bàn giao lại nhà ở cho đơn vị quản lý nhà ở xã hội; trường hợp không bàn giao lại nhà ở thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có nhà ở tổ chức cưỡng chế để thu hồi lại nhà ở đó.”

Ngoài ra,  theo quy định những trường hợp cố tình rao bán nhà ở xã hội chưa đủ điều kiện theo quy định tại Điều 64 Nghị định 16/2022/NĐ-CP cũng sẽ bị phạt như sau:

- Tiến hành xử phạt tiền từ 40 - 60 triệu đồng khi bán/cho thuê/cho thuê mua nhà ở xã hội không đúng đối tượng hoặc không đảm bảo được các điều kiện theo quy định của Luật Nhà ở.

- Tiến hành xử phạt tiền từ 100 - 120 triệu đồng khi bên thuê/thuê mua/mua nhà ở xã hội bán/cho thuê lại/cho mượn nhà không đúng quy định.

- Buộc thu hồi lại nhà ở xã hội hoặc phải hoàn trả lại tiền cho bên mua, thuê mua.

Lưu ý: Mức phạt trên là mức phạt áp dụng đối với tổ chức, đối với cá nhân vi phạm thì mức phạt bằng 1/2 mức phạt nêu trên (theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 4 Nghị định 16/2022/NĐ-CP).

 Điều kiện chuyển nhượng nhà ở xã hội khi chưa đủ 5 năm

Theo quy định tại khoản 4 Điều 62 Luật Nhà ở 2014 và khoản 5 Điều 19 Nghị định 100/2015/NĐ-CP, điều kiện để được chuyển nhượng nhà ở xã hội khi chưa đến thời hạn 05 năm gồm:

- Bên mua, bên thuê mua đã thanh toán hết tiền mua, tiền thuê nhà ở.

- Đối tượng được bán lại:

Đơn vị thực hiện việc quản lý nhà ở xã hội đó: Bán lại cho Nhà nước hoặc bán lại cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội.

Người có công với cách mạng.

Hộ nghèo, hộ cận nghèo khu vực nông thôn.

Hộ gia đình thuộc vùng nông thôn thường xuyên xảy ra thiên tai, biến đổi khí hậu.

Người có thu nhập thấp, hộ nghèo, hộ cận nghèo khu vực đô thị.

Người lao động đang làm việc tại khu công công nghiệp.

Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng thuộc các cơ quan, đơn vị thuộc quân đội nhân dân và công an nhân dân.

Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của luật về cán bộ, công chức, viên chức.

Các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ theo quy định tại khoản 5 Điều 81 Luật Nhà ở.

Học sinh, sinh viên tại các trường Đại học, Cao đẳng, Học viện, dạy nghề và học sinh trường dân tộc nội trú được sử dụng nhà ở xã hội trong thời gian vẫn còn học tập.

Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất, phải giải tỏa, phá dỡ nhà nhưng chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà đất để ở.

Như vậy, ngoại trừ các đối tượng trên, bên bán sẽ không được quyền bán nhà ở xã hội cho bất kỳ người nào khác. Nếu như cố tình vi phạm thì sẽ bị xử phạt nặng theo quy định của pháp luật. 

Tác giả: Min Min