Bỏ qua thì tiếc: Loại quả quen mà lạ, ‘khắc tinh’ của bệnh tiểu đường, gan nhiễm mỡ

Bí đao, một thành viên của họ bầu bí Cucurbitaceae với tên khoa học là Benincasa cerifera Savi, không chỉ là nguyên liệu phổ biến trong bữa ăn của nhiều gia đình Việt mà còn được coi là một "phương thuốc" tự nhiên giá rẻ, giúp hỗ trợ điều trị nhiều căn bệnh nguy hiểm đối với sức khỏe con người.

Trong mỗi nửa kg bí đao, có chứa khoảng 2 gram protein, 9 gram carbohydrate, 95 gram canxi và một số chất dinh dưỡng khác như chất xơ, sắt, axit ascorbic, carotene,... Đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và nâng cao sức khỏe. Theo y học cổ truyền, bí đao có vị ngọt, tính hàn, không độc, có tác dụng kiện tỳ, ích khí, tiêu thủy,... Ngoài ra, dân gian còn truyền tai nhau về khả năng giúp giảm cân và chống béo phì của loại quả này.

Nghiên cứu y học hiện đại cũng đã chứng minh rằng bí đao mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dưới đây là 7 công dụng của bí đao mà có thể bạn chưa biết.

Hạ đường huyết

Mặc dù có vị ngọt thanh, bí đao lại được các chuyên gia dinh dưỡng đưa vào danh sách thực phẩm có lợi cho người bệnh tiểu đường. Một nghiên cứu cho thấy hàm lượng vitamin C, kali và chất xơ dồi dào trong bí đao là nguồn dinh dưỡng thiết yếu cho những người bị huyết áp cao, phù nề và bệnh thận.

Không chỉ vậy, bí đao có chỉ số đường huyết thấp (GI-15), cùng với sự hiện diện của propanol diacid và trigonelline, giúp kiểm soát hiệu quả quá trình chuyển hóa đường trong cơ thể thành chất béo, từ đó ngăn ngừa sự tích tụ mỡ thừa, hỗ trợ quá trình giảm cân và giảm béo.

Các nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra rằng, loại saponin đặc biệt trong bí đao có khả năng giảm hấp thụ đường glucose trong máu, ổn định và ngăn chặn sự gia tăng đột ngột của mức đường huyết. Đặc biệt, saponin còn giúp kiểm soát cảm giác đói, là một lợi ích quan trọng với những người đang theo chế độ ăn kiêng hoặc cần kiểm soát cân nặng.

Thải độc gan

Bí đao được biết đến với tính mát và vị ngọt, giúp thanh nhiệt và giải độc hiệu quả. Đặc biệt, công dụng này rất tốt cho gan. Khi gan suy yếu, cơ thể sẽ xuất hiện các dấu hiệu mệt mỏi và suy giảm sức khỏe nghiêm trọng. Do đó, việc bổ sung các loại thực phẩm có khả năng giải độc như bí đao sẽ mang lại hiệu quả tích cực, giúp ngăn ngừa suy gan và tình trạng gan nhiễm mỡ.

Hỗ trợ giảm cân

Bí đao được biết đến là loại quả có khả năng sinh nhiệt thấp và hàm lượng chất béo cực kỳ thấp, trở thành lựa chọn yêu thích của nhiều người trong quá trình giảm cân. Điều này được lý giải bởi sự hiện diện của hợp chất hyterin-caperin trong bí đao, giúp ngăn cản quá trình chuyển hóa đường thành mỡ, từ đó giảm thiểu sự tích tụ mỡ trong cơ thể.

Không chỉ dừng lại ở đó, bí đao còn chứa nhiều chất xơ cùng với các vitamin như B9, C, E, A, và các khoáng chất quan trọng như kali, phospho, magiê. Những thành phần này không chỉ hỗ trợ tiêu hóa mà còn giúp ngăn ngừa sự tích tụ mỡ ở vùng bụng. Đặc biệt, vỏ bí đao cũng chứa nhiều vitamin và khoáng chất, vì vậy người dùng có thể tận dụng cả khi quả còn non để tối đa hóa lợi ích dinh dưỡng.

Tốt cho tim

Bí đao từ lâu đã được coi là một "thực phẩm vàng" cho sức khỏe tim mạch. Theo các chuyên gia, loại quả này không chỉ giàu vitamin B2 và vitamin C, mà còn chứa hàm lượng kali dồi dào. Kali có khả năng làm giãn mạch máu, giảm bớt áp lực lên các mạch máu, từ đó giúp ngăn ngừa các nguy cơ liên quan đến bệnh tim mạch như đau thắt ngực và đột quỵ.

Tăng cường miễn dịch

Bí đao còn nổi bật với khả năng tăng cường hệ miễn dịch nhờ lượng dưỡng chất phong phú. Một quả bí đao trung bình có thể cung cấp khoảng 19% nhu cầu vitamin C hàng ngày của cơ thể. Vitamin C không chỉ giúp ức chế tác động của các gốc tự do mà còn kích thích sản xuất bạch cầu, từ đó giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn.

Bổ não

Bí đao chứa một lượng sắt đáng kể, đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất hemoglobin, chất cần thiết để vận chuyển oxy trong máu đến các mô. Khoảng 20% lượng oxy trong máu được vận chuyển sẽ hỗ trợ các chức năng của não bộ, góp phần tạo ra nhiều tế bào thần kinh mới và cải thiện trí não một cách hiệu quả.

Dưỡng da

Đối với phái đẹp, bí đao được xem là "thần dược" dưỡng da và được sử dụng rộng rãi trong ngành mỹ phẩm cũng như các phương pháp tự nhiên. Bí đao có tác dụng trị mụn, làm mềm và cấp ẩm cho da. Các vitamin A, B, C cùng với các hoạt chất chống lão hóa trong bí đao giúp cải thiện sức sống, độ tươi sáng và chắc khỏe của làn da. Do đó, nhiều chị em lựa chọn các sản phẩm mỹ phẩm chứa chiết xuất từ bí đao hoặc áp dụng các phương pháp tự nhiên tại nhà như đắp mặt nạ và uống nước sinh tố từ bí đao.

Các món ngon từ bí đao

Bí đao có thể được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn. Dưới đây là 3 món ăn đơn giản, dễ làm và phù hợp với thời tiết mát mẻ mà bạn có thể tham khảo:

- Sâm bí đao: Bí đao được nấu với đường phèn và lá dứa, tạo nên hương vị ngọt nhẹ và thơm dịu. Đây là một "bài thuốc" giảm cân lý tưởng, được nhiều chị em ưa chuộng.

- Nước ép bí đao: Món này đặc biệt phù hợp cho những ngày hè nóng bức. Thêm một chút chanh vào ly nước ép bí đao sẽ làm tăng hương vị, giúp thức uống trở nên dễ uống hơn.

- Canh bí đao: Bí đao nấu cùng sườn heo, thịt nạc băm hoặc tôm sẽ mang lại hương vị ngọt thanh, bùi bùi, rất hợp khẩu vị với nhiều người.

Tác giả: Trần Thu Thủy