Các cụ dặn kỹ: "Gia đình không có 3 thứ thì không vong cũng bại", đó là những thứ gì?

Tầm nhìn của người cha

Nếu coi gia đình như một con tàu, thì người cha chính là người cầm lái. Con đường mà gia đình có thể đi xa đến đâu, tất cả phụ thuộc vào sự dẫn dắt của người cha.

Nhiều du khách khi đến Tô Châu thường ghé thăm Chuyết Chính Viên, một trong bốn khu vườn nổi tiếng của Trung Quốc. Tuy nhiên, ít người biết rằng người đã tạo ra khu vườn này là Vương Hiến Thần, một quan đại thần triều đại Minh. Sau khi từ chức và về quê, ông đã mua một mảnh đất ở Tô Châu, mời các nhà thư pháp, họa sĩ và bậc thầy kiến trúc nổi tiếng để thiết kế khu vườn, và mất đến 16 năm để hoàn thành.

Vương Hiến Thần nghĩ rằng tài sản gia đình mình đủ để con cháu ba đời có thể sống sung túc, nên ông đã lơ là việc giáo dục con cái. Tuy nhiên, sau khi ông qua đời không lâu, con trai ông đã đánh mất toàn bộ khu vườn trong một canh bạc lớn.

Lâm Ngữ Đường, người hai lần được đề cử giải Nobel Văn học, từng xúc động chia sẻ: “Trong tất cả những ảnh hưởng giúp tôi trở thành ngày hôm nay, cha tôi là người quan trọng nhất.” Nếu không nhờ vào sự kiên quyết của cha trong việc bán nhà để cho anh học hành, Lâm Ngữ Đường có thể đã không đạt được những thành tựu văn học như hiện tại.

Điều đặc biệt là dù cuộc sống có khó khăn đến đâu, cha của Lâm Ngữ Đường luôn biến những khó khăn thành những câu chuyện vui vẻ. Ông thường nói với con bằng một nụ cười: “Đừng buồn về hiện tại, con không biết rằng những khó khăn trước mắt có thể trở thành điều tốt trong tương lai.” Tầm nhìn xa, sự hài hước và lạc quan của người cha như một ngọn đèn sáng, luôn soi sáng con đường phía trước của con mình.

Món quà quý giá nhất mà một đứa trẻ có thể nhận được không phải là nhà cửa, tiền bạc hay vị trí quyền lực, mà chính là sự định hướng và tầm nhìn của người cha. Với tầm nhìn xa, cha sẽ giúp con cái có được những thành tựu đáng tự hào.

Sự cởi mở của mẹ

Có câu tục ngữ: “Vợ hiền thì người chồng ít họa.” Trong gia đình, tính cách và phẩm hạnh của người phụ nữ đóng vai trò rất quan trọng. Nó không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển của chồng mà còn tác động sâu rộng đến con cái.

Mỗi gia đình đều gặp phải những vấn đề phức tạp. Nếu người vợ, người mẹ thường xuyên thể hiện tâm lý hẹp hòi, hay phàn nàn và đổ lỗi mỗi khi gặp khó khăn, thì gia đình sẽ trở nên u ám, và con cái có thể hình thành tính ích kỷ và tính toán.

Ngược lại, một người vợ cởi mở và một người mẹ bao dung sẽ giúp gia đình luôn cảm nhận được hạnh phúc trong cuộc sống thường ngày. Tiến sĩ tâm lý Hồng Lan đã chia sẻ: “Mẹ là linh hồn của gia đình, mẹ vui thì cả nhà vui, mẹ lo thì cả nhà lo.” Người mẹ chính là linh hồn của gia đình, mang lại sự ấm áp và yêu thương cho mọi thành viên bằng trái tim rộng lớn và sự đồng cảm.

Nguyện vọng của con trẻ

Vương Dương Minh, một nhà chính trị, triết học và tư tưởng vĩ đại thời Minh, dù chỉ bắt đầu nói khi 5 tuổi, nhưng từ khi mới 13 tuổi, ông đã quyết tâm trở thành một nhà hiền triết như Khổng Tử. Ông đã chăm chỉ học tập và đạt được nhiều thành tựu lớn.

Cũng như Chu Xứ ở thời Tây Tấn, người đã làm nhiều việc ác trong thời trẻ nhưng sau đó tỉnh ngộ và quyết tâm trở thành một người tốt, được kính trọng. Ông đã để lại điển cố “Chu Xứ diệt tam quái” và trở thành một đại thần nổi tiếng.

Lịch sử Việt Nam cũng ghi nhận nhiều tấm gương hiếu học trong những hoàn cảnh khác nhau nhưng có chung ý chí và mục tiêu học tập. Các nhân vật như Mạc Đĩnh Chi, Nguyễn Hiền, Lương Thế Vinh đều nổi bật với tinh thần học hỏi và nỗ lực không ngừng.

Lương Thế Vinh, được biết đến với tên gọi Trạng Lường, nổi tiếng từ nhỏ nhờ sự thông minh và khả năng đo lường xuất sắc. Ông có phương pháp toán học độc đáo và sáng tạo, thường kết hợp toán học với thực tế.

Mạc Đĩnh Chi, sinh năm 1272 ở huyện Nam Sách, Hải Dương, mồ côi cha từ nhỏ và sống cùng mẹ bằng nghề hái củi. Ông nổi bật với trí thông minh và học vấn xuất sắc, đỗ Trạng nguyên năm 1304 dưới triều đại vua Trần Anh Tông.

Những ví dụ như vậy rất nhiều trong lịch sử. Các nhân vật vĩ đại luôn có những tham vọng cao cả từ khi còn trẻ và nỗ lực học tập, làm việc theo mục tiêu đó. Vì vậy, điều quan trọng nhất đối với trẻ không phải là học giỏi mà là có quyết tâm và định hướng rõ ràng.

Như tục ngữ nói: “Gia đình không có ba thứ thì không vong cũng bại.” Một gia đình có người cha có tầm nhìn xa, người mẹ cởi mở và con cái có quyết tâm từ sớm thì sẽ không phải lo lắng về sự thịnh vượng trong tương lai.

Tác giả: Quỳnh Trang