Đặc sản kỳ lạ ở Hà Giang: Thoạt nhìn ‘rợn người’ nhưng ngon quên lối về, dân sành ăn săn lùng

Hà Giang, vùng đất địa đầu của Tổ quốc, không chỉ nổi tiếng với những dãy núi hùng vĩ, mà còn thu hút du khách bởi nền văn hóa ẩm thực đa dạng của nhiều dân tộc. Tại đây, bạn sẽ có cơ hội khám phá những món đặc sản độc đáo mà không dễ dàng tìm thấy ở nơi khác, trong đó đặc biệt phải kể đến món thịt chuột của người La Chí.

Khi nhắc đến chuột, nhiều người thường liên tưởng ngay đến loài vật bẩn thỉu, hôi hám sống trong hang hốc, đồng ruộng, và nương rẫy. Thế nhưng, đối với người La Chí ở bản Phùng, Hoàng Su Phì, Hà Giang, thịt chuột lại là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Đặc biệt, trong bất kỳ lễ cúng nào của người dân nơi đây, từ cúng tổ tiên, cúng lúa mới, cúng xuống đồng, cúng rừng, đến cúng núi, thịt chuột luôn giữ vai trò quan trọng và không thể thiếu.

Anh Si, người dân bản Phùng, chia sẻ: "Thịt chuột có sẵn quanh năm, nhưng vào mùa lúa chín, chuột ăn no nê thóc gạo, con nào cũng béo tròn. Đây là thời điểm đàn ông La Chí bắt đầu kéo nhau đi săn chuột khắp nơi. Khi mùa lúa kết thúc, chuột đồng mất chỗ ẩn nấp và chạy vào rừng trốn, người dân lại chuyển sang đặt bẫy và đào hang để bắt chuột."

Anh Si cho biết, có nhiều phương pháp để "săn" chuột. Người La Chí thường sử dụng những chiếc bẫy sập nhỏ làm từ tre nứa, gồm ba bộ phận chính: hai thanh kẹp, một sợi dây căng để giương cung bẫy, và một hệ thống bẫy lật. Ngoài ra, họ còn dùng bẫy đá, với hòn đá được giữ căng bằng một sợi dây. Mồi là một bông lúa đặt dưới hòn đá. Khi chuột gặm bông lúa, sợi dây giữ sẽ bị tuột, khiến tảng đá rơi xuống và đè chết con chuột.

Tại các chợ ở Xín Mần và Hoàng Su Phì, những con chuột được mổ bụng, thui vàng ươm và được bày bán với giá từ 70.000-90.000 đồng/kg. Du khách đến đây không chỉ có cơ hội thưởng thức món thịt chuột tại các nhà hàng, quán ăn địa phương mà còn có thể tìm mua tại các khu chợ để mang về làm quà cho người thân và bạn bè ở thành phố.

Nhiều người có thể cảm thấy khiếp sợ khi nhìn thấy những con chuột mập mạp, nhưng nếu dám thử một lần, chắc chắn bạn sẽ bị cuốn hút. Trong những năm gần đây, thịt chuột La Chí đã trở thành một đặc sản hấp dẫn, thu hút du khách khi đến thăm Hà Giang. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt, thịt dai và hương thơm nức mũi, hoàn toàn không có mùi hôi như nhiều người thường tưởng tượng.

Người dân La Chí thường chế biến thịt chuột thành hai món ngon đặc trưng:

- Thịt chuột gác bếp: Chuột sau khi làm sạch sẽ được ướp gia vị cho thấm rồi treo lên gác bếp. Bếp lửa ở đây cháy suốt ngày đêm, khói và nhiệt sẽ làm cho thịt chuột khô lại và cứng như khúc củi. Khi ăn, người ta dùng chày đập thịt cho mềm rồi chấm với muối tiêu. Ngoài ra, có thể ngâm thịt vào nước sôi cho nở ra, sau đó ướp gừng, hành, tỏi và xào lên.

- Thịt chuột nướng: Chuột được làm sạch lông, sau đó xiên que và thui bằng rơm cho đến khi chuyển sang màu vàng. Nội tạng được làm sạch, rửa kỹ rồi xát với mắm muối, thảo quả, tiêu rừng cùng một số gia vị khác, sau đó kẹp vào que và nướng trên than củi. Gia vị ướp sẽ tạo nên hương thơm đặc trưng cho món thịt chuột nướng. Thưởng thức món này cùng vài chén rượu ngon và ngắm nhìn ruộng bậc thang, chắc chắn sẽ khiến du khách say mê.

Hơn nữa, du khách đến đây còn có cơ hội tham gia vào trải nghiệm độc đáo: cùng người La Chí săn bắt chuột.

Tác giả: Trần Thu Thủy