Mùa hè oi ả dễ làm cơ thể mất nước và sinh nhiệt, dẫn đến các vấn đề như cảm nắng, rôm sảy, nổi mụn nhọt, tiểu khó, viêm họng hay táo bón.
Để làm mát cơ thể từ bên trong, nhiều người đã lựa chọn các loại thảo dược tự nhiên giúp thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu – đây là giải pháp vừa đơn giản, an toàn lại hiệu quả.
Theo bác sĩ Nguyễn Phối Hiền, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - cơ sở 3, dưới đây là 7 loại thảo dược phổ biến và dễ tìm có thể chế biến thành những thức uống giải nhiệt tại nhà.
Rau má
Rau má có vị ngọt nhẹ, hơi đắng và tính bình, giúp thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, hỗ trợ điều trị mụn nhọt, nóng gan, huyết áp cao và làm sáng da. Vào mùa hè, bạn có thể xay 300g rau má, lọc lấy nước, sau đó pha với nước dừa tươi để tạo thành thức uống giải khát tuyệt vời cho cơ thể.
Râu bắp (râu ngô) và cỏ tranh
Râu bắp có vị ngọt, tính bình, giúp lợi tiểu, hỗ trợ điều trị viêm gan, sỏi thận, phù thũng và tiểu buốt. Cỏ tranh có vị ngọt, tính hàn, giúp làm mát gan, chỉ huyết, lợi tiểu, trị tiểu máu, nội nhiệt và thổ huyết.
Cả hai thảo dược này có thể kết hợp cùng mía lau và lá dứa, đun với 2 lít nước trong 30-40 phút để tạo thành món nước sâm mát gan, giải khát tuyệt vời cho mùa hè.
Diếp cá
Diếp cá có vị cay, tính mát, giúp thanh nhiệt, tiêu độc, tiêu viêm, hỗ trợ điều trị mụn nhọt, táo bón, trĩ và điều hòa kinh nguyệt. Tuy nhiên, không phải ai cũng ăn được diếp cá, bạn có thể thay thế bằng sinh tố diếp cá đậu xanh. Xay nhuyễn 100g diếp cá đã rửa sạch, 50g đậu xanh đã nấu chín cùng 200ml nước và lọc qua rây.
La hán quả
La hán quả có vị ngọt, tính mát, giúp thanh nhiệt, nhuận phế, trị ho khan, viêm họng, táo bón và làm đẹp da. Đây là nguyên liệu quen thuộc để chế biến trà la hán quả bí đao. Để nấu món trà này, bạn cần 1 quả bí đao (giữ phấn), 2 quả la hán đập dập, 1 khúc mía và vài lá dứa. Đun tất cả nguyên liệu với 2-2,5 lít nước trong một giờ, rồi lọc lấy nước để uống trong ngày.
Trà xanh
Trà xanh có vị chát và tính mát, chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu, giảm mệt mỏi và làm mát cơ thể. Trà xanh từ lâu đã được sử dụng như một thức uống giải khát hiệu quả.
Để tăng thêm hương vị và giảm độ đắng, bạn có thể pha trà xanh với chanh và mật ong, tạo nên một món nước thanh mát và bổ dưỡng.
Nha đam
Nha đam (lô hội) có vị đắng, tính hàn, giúp thanh nhiệt, sát trùng, hỗ trợ tiêu hóa và làm dịu da từ bên trong. Đây là nguyên liệu quen thuộc để chế biến các loại đồ uống giải nhiệt trong mùa hè. Để làm nước nha đam hoa đậu biếc, bạn cần gọt vỏ 1 nhánh nha đam lớn, cắt hạt lựu, ngâm nước muối loãng rồi luộc sơ. Đồng thời, nấu hoa đậu biếc với 500ml nước để tạo ra màu xanh tím, sau đó lọc bỏ bã. Tiếp theo, cho nha đam vào nồi nước hoa đậu biếc, có thể thêm 100g đường phèn và ½ quả chanh để món nước thêm ngon miệng.
Lưu ý khi sử dụng thảo dược giải nhiệt
Khi sử dụng các loại thảo dược thanh nhiệt, bác sĩ Hiền khuyến cáo mọi người chỉ nên dùng ở mức độ vừa phải, tránh lạm dụng có thể gây phản tác dụng. Người có cơ địa tỳ vị hư hàn (thường hay lạnh bụng, tiêu chảy) cần thận trọng khi sử dụng. Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các loại thảo dược này.
Ngoài ra, hãy ưu tiên lựa chọn nguyên liệu sạch, rõ nguồn gốc để đảm bảo an toàn. Các loại nước thảo dược nên uống trong ngày và bảo quản trong tủ lạnh để tránh bị hỏng. Bên cạnh việc uống nước thanh nhiệt, hãy nhớ uống đủ 1,5-2 lít nước mỗi ngày, hạn chế ra ngoài nắng từ 10h-16h, và ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi để duy trì sức khỏe.
Đừng quên giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ, tập thể dục nhẹ nhàng và nghỉ ngơi hợp lý để có một mùa hè khỏe mạnh.
Tác giả: Bảo Ninh