Hành động gây sốc của một vị vua Trần: Gả vợ cho chính cận thần của mình

Trần Thái Tông (1218 - 1277), tên thật là Trần Cảnh, là vị vua đầu tiên của triều đại nhà Trần, có cuộc đời và sự nghiệp đầy ấn tượng. Vào năm 1225, theo sự sắp đặt của Thái sư Trần Thủ Độ, ông được vợ mình là Lý Chiêu Hoàng – khi ấy đang là vua của nhà Lý - nhường ngôi. Đây chính là khởi đầu cho sự thịnh vượng của triều Trần.

Sau khi lên ngôi, Trần Thái Tông đã phong cho Lý Chiêu Hoàng tước vị Chiêu Thánh hoàng hậu. Tuy nhiên, cuộc sống hôn nhân của họ lại không được như mong đợi, khi sau mười năm chung sống, họ vẫn không có con. Điều này đã dẫn đến sự can thiệp của Trần Thủ Độ, người đã ép buộc vua phế truất Chiêu Thánh hoàng hậu xuống làm công chúa, nhằm đảm bảo sự nối dõi cho triều đình.

Theo tài liệu từ Đại Việt sử ký toàn thư, trong cuộc chiến đấu oanh liệt chống lại quân Mông Cổ vào năm 1258, vua Trần Thái Tông đã rơi vào tình huống hiểm nguy khi bị địch phục kích, bốn bề bị tên đạn bắn tới như mưa. Giữa lúc hoạn nạn, một vị tướng kiệt xuất của triều Trần mang tên Lê Tần đã dũng cảm dùng ván thuyền để che chắn cho vua, giúp ông thoát khỏi vòng vây của kẻ thù.

Nhờ vào hành động dũng cảm này, Lê Tần được vua phong tặng danh hiệu mới mang quốc tín (họ vua), và từ đó mang tên Lê Phụ Trần. Không chỉ dừng lại ở đó, vua Trần Thái Tông còn thực hiện một quyết định đầy ý nghĩa khi gả Chiêu Thánh công chúa - vợ cũ của mình - cho Lê Phụ Trần. Vua đã nói: "Nếu không có khanh, thì đâu có ngày nay. Khanh hãy phấn đấu để tạo nên một tương lai trọn vẹn".

Quyết định này được xem là một bước đi khó khăn nhưng đầy tình nhân văn của vua Trần Thái Tông, không chỉ nhằm tái tạo hạnh phúc mà còn thể hiện tình cảm sâu sắc mà nhà vua dành cho người vợ cũ. Đúng như mong đợi, Lý Chiêu Hoàng đã tìm được người chồng dũng mãnh, tài ba. Nhà sử học nổi tiếng Ngô Sĩ Liên từ thời Lê sơ từng nhận xét: "Lê Phụ Trần dũng lược đứng đầu ba quân, một mình một ngựa xông pha trong lúc gian nguy, mà tài văn học của ông đủ để dạy bảo thái tử".

Cặp đôi sau đó đã có hai con, một trai và một gái, tạo nên một gia đình hạnh phúc viên mãn. Dù cuộc hôn nhân xuất phát từ sự sắp đặt, nhưng nó đã mang lại cho Lý Chiêu Hoàng tình yêu thương và niềm hạnh phúc mà bà xứng đáng nhận.

Từ góc nhìn khác, chúng ta cũng thấy rằng sự kiện này đặt ra nhiều câu hỏi về quyền lực và vai trò của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Liệu hạnh phúc hôn nhân thực sự có thể tồn tại trong những mối quan hệ chịu ảnh hưởng từ quyền lực và chính trị? Chính những diễn biến này đã tạo nên những bài học quý giá cho thế hệ sau về sự cân bằng giữa tình cảm cá nhân và nghĩa vụ xã hội, khẳng định rằng tình người vẫn là yếu tố quan trọng trong mọi mối quan hệ.

Tác giả: Trần Thu Thủy