Loài cây dại người Việt chỉ ăn lá, 90% không biết rễ mới là 'mỏ vàng'

Rau dền gai từ lâu đã quen thuộc trong mâm cơm của nhiều gia đình Việt. Mọc hoang khắp nơi từ bờ rào, ruộng vườn đến ven đường, loài cây này thường chỉ được tận dụng phần lá để luộc, nấu canh hoặc xào. Thế nhưng ít ai ngờ, phần rễ rau dền gai mới chính là “mỏ vàng” bị lãng quên với nhiều công dụng quý cho sức khỏe.

Rau dền gai – món quà dân dã từ thiên nhiên

Dền gai thuộc họ rau dền, tên khoa học là Amaranthus spinosus, dễ nhận biết bởi thân có gai nhỏ, lá xanh, mọc đối và hoa li ti màu đỏ nâu. Rau thường mọc hoang hoặc được trồng xen trong vườn như một loại rau ăn kèm.

Trong Đông y, dền gai có vị ngọt, tính mát, được cho là có tác dụng giải nhiệt, thanh lọc cơ thể, hỗ trợ tiêu hóa, nhuận tràng. Dân gian thường nấu canh rau dền để giải độc mùa hè, làm mát gan, hỗ trợ giảm nóng trong.

Tuy nhiên, điều đáng tiếc là nhiều người chỉ tận dụng phần ngọn và lá non của rau dền gai mà bỏ qua phần rễ – bộ phận chứa nhiều dược tính đặc biệt.

Rễ rau dền gai – 'mỏ vàng' cho sức khỏe xương khớp và tiết niệu

Theo các tài liệu y học cổ truyền và một số nghiên cứu dược lý hiện đại, rễ rau dền gai chứa nhiều hoạt chất chống viêm, lợi tiểu, hỗ trợ điều trị đau nhức xương khớp, đặc biệt là bệnh gai cột sống và thoát vị đĩa đệm.

• Giảm đau lưng, mỏi gối, tê bì chân tay: Nhờ tính mát, tiêu viêm, rễ rau dền gai thường được đun uống hoặc sắc lấy nước để hỗ trợ điều trị các bệnh lý xương khớp, đặc biệt là ở người cao tuổi hoặc người lao động nặng.

• Lợi tiểu, hỗ trợ chữa sỏi thận, viêm đường tiết niệu: Rễ cây có tác dụng thông tiểu, giúp cơ thể đào thải độc tố, từ đó hỗ trợ làm giảm tình trạng sưng viêm, tiểu buốt, tiểu rắt do viêm đường tiết niệu.

• Thanh lọc cơ thể, giải độc gan: Khi đun rễ rau dền gai với nước, phần nước thu được có màu nâu nhạt, vị thanh nhẹ, dùng để uống hằng ngày giúp cơ thể mát mẻ, giải nhiệt, nhất là trong thời tiết oi bức.

Cách sử dụng rễ rau dền gai đúng cách

Dưới đây là một số cách dân gian thường dùng rễ rau dền gai:

• Nước sắc rễ dền gai: Lấy 30–50g rễ rửa sạch, để ráo, đun với 1 lít nước đến khi còn khoảng 600ml, chia làm 2 lần uống trong ngày.

• Rễ dền gai hầm xương: Rễ rửa sạch, kết hợp với xương heo hầm nhừ, vừa giúp ngon miệng vừa hỗ trợ bồi bổ gân cốt.

• Ngâm rượu: Rễ dền gai khô (khoảng 500g) ngâm với 2 lít rượu trắng trong 1 tháng, dùng mỗi ngày 1–2 ly nhỏ để bổ xương khớp.

Lưu ý: Người có cơ địa hàn hoặc đang tiêu chảy nên hạn chế dùng nhiều. Phụ nữ mang thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến thầy thuốc trước khi sử dụng.

Đừng lãng phí món quà quý từ thiên nhiên

Rau dền gai – tưởng chỉ là loại rau dân dã, mọc hoang ven đường – lại ẩn chứa kho báu sức khỏe ở chính phần rễ. Trong khi nhiều người tốn tiền mua thuốc bổ, thực phẩm chức năng, thì một nắm rễ dền gai ngay trong vườn lại có thể giúp hỗ trợ điều trị đau nhức, lợi tiểu, giải độc tự nhiên.

Nếu biết tận dụng đúng cách, bạn không chỉ có thêm một nguồn dược liệu an toàn mà còn tiết kiệm được chi phí chăm sóc sức khỏe gia đình.