Nuôi cá rô phi kiểu mới ở Nghệ An: Cá lớn như thổi, nông dân bỏ túi tới 270 triệu đồng mỗi hecta

“Bắt tay làm mới”, quê nghèo khởi sắc

Nhắc đến xã Tân Phú (trước thuộc huyện Tân Kỳ, Nghệ An), người ta thường nghĩ đến vùng đất thuần nông với những ao hồ yên ả. Nhưng giờ đây, nhờ mô hình nuôi cá rô phi theo hướng GMP – một quy trình sản xuất hiện đại, thân thiện môi trường – bức tranh nông nghiệp nơi đây đang dần thay da đổi thịt.

Trong chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, bốn hộ dân tại xóm Đức Thịnh đã được lựa chọn thí điểm mô hình này. Mỗi hộ được hỗ trợ đầy đủ từ con giống, thức ăn, vật tư cho đến kiến thức kỹ thuật. Họ bắt đầu cải tạo ao theo đúng chuẩn: vét sạch bùn đáy, bón vôi khử khuẩn, gây màu nước bằng phân vô cơ để tạo thức ăn tự nhiên.

Ao nuôi có diện tích từ 1.200 đến 1.700m², thả cá giống đơn tính – loại cá tăng trưởng đồng đều, dễ kiểm soát dịch bệnh – với mật độ 3 con/m². Tổng cộng 18.000 con giống được thả xuống, cùng hơn 10 tấn thức ăn công nghiệp và các vật tư đi kèm.

Nuôi cá sạch: Từ “chuyện lạ” thành “chuyện quen”

Khác với cách nuôi truyền thống phụ thuộc vào kinh nghiệm và may mắn, mô hình mới áp dụng phương pháp khoa học rõ ràng. Trước khi bắt tay thực hiện, gần 100 hộ dân tại xã Tân Phú đã được tập huấn bài bản về kỹ thuật GMP: từ chọn giống, cách chăm sóc, kiểm soát dịch bệnh đến cách hạch toán chi phí, tính lời lãi.

Người nuôi phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình chăm sóc. Cá được cho ăn bằng thức ăn công nghiệp giàu đạm, dạng viên nén, không tan trong nước để giảm thiểu ô nhiễm. Mỗi 10 ngày, khẩu phần được điều chỉnh phù hợp với giai đoạn sinh trưởng, giúp tiết kiệm chi phí mà vẫn đảm bảo cá phát triển tốt.

Định kỳ 12 ngày, ao được bón vôi để ổn định độ pH – một yếu tố quan trọng giúp phòng ngừa dịch bệnh. Khi cá đạt trọng lượng khoảng 300g/con, nước ao bắt đầu được thay thường xuyên để đảm bảo môi trường lý tưởng cho cá lớn nhanh.

Điều đáng nói là toàn bộ mô hình đều không sử dụng phân hữu cơ, không thả gia súc trên ao và đặc biệt là không dùng bất kỳ loại thuốc hay hóa chất ngoài danh mục cho phép. Môi trường nuôi được kiểm soát chặt chẽ, từ nguồn nước, thức ăn cho đến sức khỏe của đàn cá.

Thu về hàng chục triệu chỉ sau vài tháng

Chỉ sau 5 tháng, mô hình đã mang lại kết quả vượt kỳ vọng. Cá phát triển đồng đều, tỷ lệ sống đạt hơn 98%, trọng lượng trung bình mỗi con khoảng 600g, nhiều con thậm chí đạt đến 800 – 1.000g. Sản lượng thu về gần 10,4 tấn – tương đương 18 tấn mỗi hecta.

Lãi ròng sau khi trừ chi phí đạt khoảng 27 triệu đồng mỗi 1.000m² ao, tức khoảng 270 triệu đồng mỗi hecta. Một con số không nhỏ với người dân thuần nông, nhất là trong bối cảnh giá cả nông sản biến động liên tục.

Với những hộ đã quen kiểu làm ăn nhỏ lẻ, dựa vào tự nhiên, mô hình này ban đầu có thể hơi lạ lẫm. Nhưng nhìn vào hiệu quả thực tế, sự thay đổi đang trở nên tất yếu. Không chỉ có lợi về kinh tế, người dân còn nâng cao nhận thức về sản xuất sạch, có kiểm soát – yếu tố sống còn nếu muốn gắn bó lâu dài với nông nghiệp hiện đại.

Từ thí điểm đến nhân rộng: Hướng đi mới cho làng quê

Kết quả từ mô hình thí điểm đang mở ra cơ hội nhân rộng cho cả xã Tân Phú. Không chỉ là giải pháp nâng cao thu nhập, cách nuôi cá theo tiêu chuẩn còn giúp địa phương tạo ra sản phẩm sạch, an toàn, đủ điều kiện để tiếp cận các thị trường lớn – cả trong và ngoài nước.

Đáng chú ý, cá rô phi Việt Nam hiện không còn là món ăn dân dã quen thuộc mà đang trở thành mặt hàng xuất khẩu được ưa chuộng. Việc thị trường Brazil mở cửa trở lại cho cá rô phi Việt là một tín hiệu tích cực, càng củng cố thêm niềm tin cho những người đang gắn bó với mô hình này.

Một hướng đi mới đang hiện rõ trên những mặt ao xanh mướt của xã Tân Phú. Ở đó, người nông dân không chỉ nuôi cá, mà còn nuôi dưỡng hy vọng về một cuộc sống ổn định, bền vững ngay trên mảnh đất quê hương.