Thẻ BHYT sẽ bị thu hồi, tạm giữ hoặc tạm khóa khi nào?
Chính phủ vừa ban hành Nghị định 188/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHYT.
Theo đó, thẻ BHYT sẽ bị thu hồi, tạm giữ hoặc tạm khóa giá trị sử dụng khi:
Thẻ BHYT bị thu hồi trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 20 của Luật BHYT (Gian lận trong việc cấp thẻ BHYT; Người có tên trong thẻ BHYT không tiếp tục tham gia BHYT);
Trường hợp gian lận trong việc cấp thẻ BHYT bao gồm: Có hành vi gian lận thông tin về đối tượng, mức hưởng trong việc cấp thẻ BHYT; Các hành vi gian lận khác.
Thẻ BHYT bị tạm giữ hoặc tạm khóa giá trị sử dụng trong trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 20 của Luật BHYT (Thẻ BHYT bị tạm giữ trong trường hợp người đi khám bệnh, chữa bệnh sử dụng thẻ BHYT của người khác. Người có thẻ BHYT bị tạm giữ có trách nhiệm đến nhận lại thẻ và nộp phạt theo quy định của pháp luật).
Khi phát hiện hành vi vi phạm được quy định tại các nội dung trên, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thông báo cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
Cơ quan bảo hiểm xã hội thu hồi, tạm giữ hoặc tạm khóa giá trị sử dụng thẻ BHYT khi phát hiện hoặc nhận được thông báo của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh về các hành vi vi phạm quy định tại các nội dung trên.
Điều 12 của Nghị định 188 nêu rõ khi thu hồi, tạm giữ hoặc tạm khóa giá trị sử dụng thẻ BHYT, cơ quan bảo hiểm xã hội phải thông báo cho người tham gia BHYT biết.
Thẻ BHYT bị tạm khóa giá trị sử dụng được mở khóa, bị tạm giữ được trả lại khi người cho người khác mượn thẻ và người sử dụng thẻ BHYT của người khác đã thực hiện nghĩa vụ nộp phạt và biện pháp khắc phục hậu quả (nếu có) theo quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với trường hợp quy định tại Điều 12.
Thời hạn thẻ BHYT với từng đối tượng
Nghị định cũng nêu rõ thời điểm thẻ BHYT có hiệu lực sử dụng đối với từng nhóm đối tượng khác nhau. Đối với người lao động làm việc theo hợp đồng không xác định thời hạn hoặc hợp đồng từ một tháng trở lên (kể cả các hình thức thỏa thuận khác có tính chất trả công, điều hành, giám sát), trong đó người lao động làm không trọn thời gian nhưng có mức lương bằng hoặc cao hơn mức tối thiểu đóng BHXH bắt buộc: thẻ có hiệu lực từ ngày người đó bắt đầu hưởng trợ cấp thất nghiệp theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
Đối với trẻ em sinh trước hoặc vào ngày 30/9, thẻ có hiệu lực từ ngày sinh đến hết ngày 30/9 của năm trẻ đủ 72 tháng tuổi. Trẻ sinh sau ngày 30/9 thì thẻ có hiệu lực đến hết ngày cuối cùng của tháng trẻ đủ 72 tháng. Những người đang hưởng trợ cấp xã hội, trợ cấp nuôi dưỡng hoặc trợ cấp tuất hằng tháng thuộc diện được hưởng trợ cấp xã hội sẽ được cấp thẻ từ thời điểm bắt đầu nhận trợ cấp theo quyết định của Ủy ban nhân dân theo phân cấp thẩm quyền.
Trường hợp được ngân sách nhà nước hỗ trợ 100% mức đóng bảo hiểm y tế, thẻ có hiệu lực kể từ ngày ghi trong quyết định phê duyệt danh sách của cơ quan có thẩm quyền. Đối với người hiến bộ phận cơ thể theo quy định của pháp luật, thẻ có hiệu lực ngay sau khi lấy bộ phận cơ thể hiến. Với những người được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú, thẻ bảo hiểm y tế có giá trị từ ngày được xác định tại quyết định phê duyệt danh sách của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Học sinh phổ thông tham gia bảo hiểm y tế hằng năm sẽ được cấp thẻ theo các mốc thời gian cụ thể: học sinh lớp 1 được cấp thẻ từ ngày 1/10 năm đầu tiên của cấp tiểu học hoặc từ ngày cuối cùng của tháng trẻ đủ 72 tháng tuổi; học sinh lớp 12 từ ngày 1/1 đến hết ngày 30/9 của năm học cuối. Học sinh lớp 12 được khuyến khích tiếp tục đóng bảo hiểm y tế để được hưởng quyền lợi đến hết ngày 31/12 nhằm bảo đảm tính liên tục, tránh phải hoàn trả phần kinh phí hỗ trợ nếu có thay đổi đối tượng.
Sinh viên, học sinh các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp cũng được quy định cụ thể về thời điểm đóng bảo hiểm y tế: năm nhất bắt đầu từ ngày nhập học, nếu thẻ BHYT cấp từ bậc phổ thông còn giá trị sau thời điểm nhập học thì đóng từ khi thẻ hết hạn; năm cuối tính từ ngày 1/1 đến hết tháng kết thúc khóa học. Cũng như học sinh lớp 12, sinh viên năm cuối được khuyến khích tiếp tục tham gia để duy trì quyền lợi liên tục đến hết ngày 31/12 của năm học cuối.
Với những trường hợp không thuộc các nhóm trên, thẻ bảo hiểm y tế sẽ có hiệu lực sử dụng kể từ ngày người tham gia đóng bảo hiểm y tế.
