Từ 1/1/2026, xe ô tô gia đình bắt buộc ghế cho trẻ em còn taxi và xe kinh doanh thì không, đúng không?

Gần đây thông tin về điều khoản từ ngày 1/1/2026, chở trẻ em trên ô tô bắt buộc phải có thiết bị an toàn dành riêng và cấm không cho trẻ dưới 10 tuổi và cao dưới 1.35m ngồi ở hàng ghế đầu cùng ghế lái (trừ ô tô có 1 hàng ghế) đang được dư luận quan tâm, nhất là những gia đình có trẻ nhỏ. 

Một số ý kiến cho rằng ghế và thiết bị an toàn dành cho trẻ giúp bảo vệ an toàn nhưng quy định trên sẽ nảy sinh những khó khăn như khi đi taxi nếu có nhiều trẻ nhỏ sẽ không đủ chỗ lắp ghế (dù không vượt quá số người), hoặc sẽ bất tiện về việc sau khi chở khách trẻ nhỏ, đến lượt sau đón khách người lớn thì ghế dành riêng cho trẻ sẽ cất ở đâu...

Mới bây, Bộ Tư pháp cũng mới công bố tài liệu rà soát dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số điều trong 10 luật liên quan đến lĩnh vực an ninh, trật tự. Đây là dự án luật đang được Quốc hội xem xét theo quy trình rút gọn tại kỳ họp thứ 10.

Mười luật được đề xuất sửa đổi, bổ sung gồm: Luật Cảnh vệ; Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam; Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam; Luật Cư trú; Luật Căn cước; Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật Đường bộ; Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ; Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Quy định mới về chở trẻ em trên ô tô: dự kiến miễn trừ xe kinh doanh vận tải hành khách

Một nội dung đáng chú ý trong Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ là quy định trẻ em dưới 10 tuổi và có chiều cao dưới 1,35 m không được ngồi cùng hàng ghế với người điều khiển ô tô, trừ trường hợp xe chỉ có một hàng ghế. Người lái xe phải sử dụng hoặc hướng dẫn sử dụng các thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ. Quy định này dự kiến có hiệu lực từ ngày 1-1-2026.

Trong quá trình thảo luận tại Quốc hội, nhiều đại biểu đề nghị quy định này chỉ nên áp dụng với xe gia đình hoặc xe chở người lưu thông trên cao tốc. Với taxi và các loại xe dịch vụ trong nội đô, nhiều ý kiến cho rằng cần xem xét miễn trừ để phù hợp thực tiễn.

Tiếp thu các đề xuất trên, bản dự thảo chỉnh lý của Chính phủ dự kiến quy định: “Khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 m trên ô tô, không được cho trẻ ngồi cùng hàng ghế với người lái, trừ trường hợp xe chỉ có một hàng ghế; người lái phải sử dụng hoặc hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em, trừ xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách”.

Theo Luật Đường bộ, nhóm xe kinh doanh vận tải hành khách gồm: xe chạy tuyến cố định, xe buýt, taxi, xe vận tải theo hợp đồng và các loại hình vận tải hành khách mới do Chính phủ quy định.

Trước đó, nhiều chuyên gia đánh giá yêu cầu trang bị ghế trẻ em cho xe kinh doanh vận tải hành khách là khó khả thi. Không chỉ phát sinh chi phí, mà trong thực tế một xe taxi có thể gặp khó khăn nếu phải lắp cùng lúc nhiều ghế trẻ em, đặc biệt khi không phải lúc nào cũng sử dụng.

Như vậy cho tới nay chúng ta vẫn cần chờ thêm đề xuất chính thức được phê duyệt mới có thể khẳng định chắc chắn là từ 1/1/2026 xe gia đình khi chở trẻ thì buộc phải có ghế hoặc thiết bị an toàn dành riêng cho trẻ, trong khi xe kinh doanh được miễn trừ. Hiện nay thông tin vẫn ở dạng đề xuất, chưa phải là hướng dẫn hay quy định chính thức.

Thiết bị an toàn cho trẻ em trên ô tô gồm những gì?

Khi nhắc tới nội dung về thiết bị an toàn cho trẻ đi ô tô, thời gian qua nhiều người cho rằng thiết bị an toàn là ghế dành riêng cho trẻ. Điều đó càng gây ra những trăn trở trong dư luận bởi một số loại xe không có thiết kế đầu chờ để lắp ghế, một số vấn đề liên quan tới số ghế trẻ có thể lắp lên xe... Cục Cảnh sát giao thông cho biết người dân có thể lựa chọn đai, ghế hoặc đệm dành cho trẻ em trên ô tô, tùy theo điều kiện của gia đình và độ tuổi của trẻ. Những thiết bị này có tác dụng tương tự các thiết bị an toàn nhằm giảm rủi ro khi xảy ra va chạm hoặc khi ô tô giảm tốc đột ngột. Đai dành cho trẻ hoàn toàn khác với đai an toàn sẵn có trên xe.

Cơ quan chức năng cũng đã quy định lộ trình áp dụng xử phạt từ ngày 1-1-2026. Hiện nay, các quy chuẩn kỹ thuật đối với thiết bị an toàn cho trẻ đã được ban hành theo QCVN 123:2024/BGTVT.

Quy chuẩn này định nghĩa thiết bị an toàn cho trẻ em là thiết bị có khả năng bảo vệ trẻ ở tư thế ngồi hoặc nằm khi di chuyển bằng ô tô, giúp giảm nguy cơ chấn thương bằng cách hạn chế sự dịch chuyển cơ thể trong trường hợp xe va chạm hoặc giảm tốc đột ngột.

Thiết bị an toàn cho trẻ em gồm:

Hệ thống ghế trẻ em CRS, bao gồm ghế, dây đai, khóa an toàn, thiết bị điều chỉnh, cùng các phụ kiện như nôi hoặc tấm chắn va chạm; được thiết kế để lắp đặt chắc chắn lên ô tô.

Hệ thống ghế trẻ em nâng cao ECRS, bao gồm:

Ghế trẻ em tích hợp ISOFIX toàn diện (Integral Universal ISOFIX Child Restraint Systems – i-Size).

Ghế trẻ em tích hợp ISOFIX dành cho xe đặc biệt (Integral "Specific vehicle ISOFIX" Child Restraint Systems).

Quy chuẩn đưa ra một số yêu cầu chung đối với thiết bị an toàn cho trẻ em:

(1) Thiết bị phải phù hợp với việc lắp đặt trên ô tô.

(2) Không được có cạnh sắc hoặc phần nhô gây hư hại ghế hoặc quần áo người ngồi.

(3) Các bộ phận cứng không được để lộ cạnh sắc có thể làm mòn dây đai.

(4) Các bộ phận không thể tháo rời nếu không dùng dụng cụ chuyên dụng; nếu được thiết kế để tháo rời nhằm bảo dưỡng hoặc điều chỉnh thì phải đảm bảo không gây nhầm lẫn trong quá trình lắp đặt và sử dụng.