Vì sao người tiêm 1 mũi vắc xin có thể được cấp thẻ xanh, BS nói: Cơ bản đã được bảo vệ

Theo quy định từ trước tới nay, thẻ xanh chỉ được cấp cho người đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin. Tuy nhiên mới đây,  GĐ Sở Y tế TP. HCM đã đề xuất ‘cấp thẻ xanh cho người tiêm ít nhất 1 mũi vắc xin với loại vắc xin phải tiêm 2 mũi và đã tiêm ít nhất 2 tuần. Hoặc, cấp thẻ xanh cho những F0 đã hoàn thành thời gian cách ly'.

Người có "thẻ xanh COVID-19" sẽ ít có nguy cơ mắc bệnh hoặc nếu có sẽ giảm nguy cơ chuyển nặng. Tuy nhiên, người có "thẻ xanh COVID-19" không đồng nghĩa với xác nhận cá nhân sẽ không lây nhiễm virus cho người khác.

Tuy nhiên, tiêu chuẩn này khi vừa đưa ra đã khiến nhiều người lo lắng. Bởi, thẻ xanh của các nước như Đan Mạch là dành cho những người đã tiêm đủ 2 mũi chứ không phải một mũi. Hơn nữa, không biết khả năng bảo vệ của 1 mũi tiêm thì thế nào.

Để giải đáp thắc mắc của mọi người, TS. BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu (PGĐ Sở Y tế TP. HCM) và các chuyên gia đã chia sẻ với báo chí. Cụ thể bài chia sẻ như sau.

Người đã tiêm 1 mũi vắc xin đã có kháng thể bảo vệ chưa?

T.S Châu nhận định: Đề xuất của Sở Y tế TP. HCM được xem xét dựa trên cơ sở khoa học và thực tiễn. Sau từ 2 – 4 tuần sau mũi tiêm đầu tiên, mức độ kháng thể và khả năng bảo vệ của vắc xin đã phát huy được hiệu lực. Vì thế, người tiêm 1 mũi vắc xin cơ bản đã được bảo vệ và có nguy cơ nhiễm bệnh, trở nặng thấp.

Liên quan tới vấn đề này, các BS, nhà khoa học của BV Bệnh Nhiệt đới TP. HCM và Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng, ĐH Oxford (đặt tại TP. HCM) cũng đã có công trình nghiên cứu. Theo đó, các nhà khoa học chọn đối tượng là người Việt Nam đã được tiêm vắc xin.

Đại diện nhóm nghiên cứu, PGS. TS Lê Văn Tấn nhận định: Đề xuất này được Sở Y tế TP. HCM dựa vào cả cơ sở khoa học lẫn hoàn cảnh thực tế, cân nhắc giữa nguy cơ và lợi ích. Bên cạnh đó, điều kiện thứ 2 để có thẻ xanh là F0 đã hoàn thành cách ly.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh (BV Nhi đồng 1, TP. HCM) đánh giá: Tỷ lệ bao phủ vắc xin tại TP. HCM hiện tại có thể cơ bản ở mức an toàn và an tâm khi mở cửa trở lại. Trên thế giới, tỷ lệ các quốc gia hướng đến là phủ vắc xin hơn 70% dân số để đạt miễn dịch cộng đồng. Hiện, TP. HCM đã có hơn 90% người được tiếp cận vắc xin, đây là con số khá cao.

Vậy sau khi tiêm 1 mũi, khả năng bảo vệ của vắc xin là bao nhiêu?

Theo thống kê của Bộ Y tế, đến ngày 12/9 Việt Nam đã có 34.144.240 liều vắc xin. Trong đó Astra là vắc xin chiếm tỷ lệ cao nhất ở Việt Nam hiện nay với 19,4 triệu liều (chiếm 57%).

Nghiên cứu lâm sàng để cấp phép vắc xin Astra cho thấy: Sau khoảng 21 – 90 ngày khi được tiêm mũi đầu tiên, hiệu lực bảo vệ trung bình là 76%.

Theo Ths. BS Nguyễn Hiền Minh (Phó trưởng Đơn vị Tiêm chủng – BV Đại học Y dược TP. HCM) chia sẻ: Thực tế, dữ liệu thế giới sau khi đưa vắc xin vào tiêm chủng cho thấy sau 21 ngày tiêm 1 liều vắc xin đầu tiên có hiệu quả 82% chống lại ca bệnh trở nặng và nhập viện do Belta/Gamma. Với ca bệnh có triệu chứng do biến thể Delta thì đạt hiệu quả 70%.

Nghiên cứu đánh giá hiệu quả vắc xin trong thế giới thực tại Anh với khoảng 60.000 người tiêm vắc xin, đa số là người trên 65 tuổi. Kết quả cho thấy: sau liều vắc xin Astra đầu tiên giúp giảm 94% số ca nhập viện và đạt hiệu quả tương đương ở tất cả các nhóm tuổi.

Liều Astra đầu tiên có hiệu quả 80% trong việc ngăn chặn nguy cơ qua đời ở người trên 70 tuổi. Đồng thời, cũng đạt 80% hiệu quả trong việc ngăn ngừa nhập viện ở người trên 80 tuổi có nhiều bệnh lý nền đi kèm.

Tại Canada, nghiên cứu hiệu quả thực tế của Astra đánh giá dữ liệu từ gần 70.000 người dương tính với COVID-19. Kết quả cho thấy: hiệu quả chống COVID-19 có triệu chứng là 50% với biến thể Beta/Gamma và 70% với biến thể Delta, 72% với biến thể Alpha.

Nghiên cứu cũng cho thấy: Sau 1 liều Astra, hiệu quả đạt đến 82% trong việc chống lại nhập viện hoặc nguy cơ qua đời do biến thể Beta/Gamma. Với biến thể Delta, con số này là 87%.

Đánh giá những dữ liệu được công bố về hiệu quả của Astra trên thế giới sau 1 liều đầu tiên, BS. Hiền Minh nhận định: kết quả rất khả quan. Đặc biệt, hiệu quả cao trong giảm ca bệnh nặng và qua đời ở nhiều biến thể khác nhau, ở cả người lớn tuổi.

‘Vì thế, người dân có thể an tâm rằng sau tiêm 1 mũi vẫn được bảo vệ. Tuy nhiên, mọi người cần tuân thủ quy tắc 5K và sử dụng các biện pháo bảo vệ phòng ngừa lây nhiễm bệnh trong thời gian chờ tiêm mũi thứ 2’, BS. Hiền Minh nói.

Tác giả: Thạch Thảo