Tội phạm mua bán người xảy ra trên diện rộng ở cả 63 tỉnh, thành, không chỉ xảy ra mua bán phụ nữ, trẻ em mà phát hiện cả nam giới, trẻ sơ sinh, mua bán bào thai, nội tạng, đẻ thuê... và đang có chiều hướng tăng nhanh với nhiều diễn biến phức tạp.
Theo thống kê của Bộ Công an, năm 2011-2015, cả nước khám phá 1.950 vụ, bắt 3.055 trường hợp liên quan mua bán người. Toà án các cấp đã xét xử 1.032 vụ với 2.084 bị cáo, trong số này có 3 người bị tù chung thân; 152 phạm nhân lĩnh án từ 15 - 20 năm; 667 người bị phạt tù 7-15 năm, 1.050 trường hợp nhận án phạt từ 7 năm trở xuống.
Bé sơ sinh được giải cứu khỏi đối tượng buôn bán trẻ sơ sinh (nguồn: internet)
Đơn cử là tại Cần Thơ vào năm 2011, lực lượng Công an đã bắt 7 đối tượng do Võ Văn Tần cầm đầu, lừa 75 thanh niên đưa sang Trung Quốc bán thận, trong số những người bán thận đã có một trường hợp tử vong. Do chưa có điều luật xử lý về hành vi mua bán nội tạng nên các đối tượng chỉ bị xử lý về tội Tổ chức cho người khác đi nước ngoài trái phép, nên hình phạt nhẹ.
Tội phạm buôn bán người thường lợi dụng tính nhẹ dạ cả tin của người bị hại để lừa bán từ nông thôn ra thành thị, các khu công nghiệp hoặc ra nước ngoài. Chúng đa phần đều là người cơ hội, đã có tiền án , tiền sự về mua bán người. Hay một số là người nước ngoài đến Việt Nam thông qua công ty môi giới vào nước ta dưới dạng tham quan, du lịch, thực hiện các hợp đồng, dự án kinh tế rồi móc nối, câu kết với cò mồi, môi giới người Việt Nam, hình thành những đường dây mua bán người xuyên quốc gia, quốc tế. Thậm chí, có một số thủ phạm từng là nạn nhân của nạn buôn bán người những thủ phạm này có khi lừa bán cả những người thân trong gia đình đặc biệt là phụ nữ, trẻ em.
Bên cạnh đó, việc thông thương, giao lưu buôn bán, đi lại giữa Việt Nam với Trung Quốc và các nước trong khối ASEAN có nhiều thuận lợi là một trong các điều kiện thuận lợi cho các tội phạm mua bán người hoạt động phạm tội.
Trước tình trạng trên, ngày 14/7, Bộ Công an, Bộ Thông tin - Truyền thông và Liên hợp quốc tại Việt Nam tổ chức họp báo công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ lấy ngày 30 tháng 7 hàng năm là “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người".
Tại cuộc họp báo, Thiếu tướng Nguyễn Phong Hoà, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an cho biết, trong 5 năm gần đây, tình hình hoạt động của tội phạm mua bán người diễn biến phức tạp, xu hướng tăng. Cả nước phát hiện hơn 2.200 vụ (tăng 11,6% so với cùng kỳ) với gần 4.500 nạn nhân, bắt hơn 3.300 nghi can.
Thiếu tướng Nguyễn Phong Hòa, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát (Bộ Công an) phát biểu tại cuộc gặp báo giới ( nguồn: internet)
Cũng trong cuộc họp, Đại diện Liên hợp quốc tại Việt Nam cho hay theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), hàng năm có tới gần 21 triệu người là nạn nhân của lao động cưỡng bức trên toàn thế giới. Mỗi năm có khoảng 1,2 triệu trẻ em bị buôn bán. Một phần ba số phụ nữ và trẻ em xảy ra ở Đông Nam Á hoặc xuất phát từ khu vực này.
Tác giả: Hoàng Thùy Dương