Atiso hay còn được biết đến với tên khoa học là Cynara scolymus L, thuộc họ nhà cúc và có nguồn gốc từ Địa Trung Hải. Khi trưởng thành Atiso thường cao từ 1- 2m, thân và lá có lông trắng, lá mọc so le như bông cúc, phiến khía sâu, có hoa màu tím nhạt, lá to dài.
Cây Atiso được biết đến với nhiều công dụng như giúp thải độc gan, ngăn ngừa các bệnh về tim mạch, thanh nhiệt giải độc... nên nước atiso thường rất được ưa chuộng sử dụng trong mùa hè nóng bức. Cây Atiso có giá trị trong y học từ thân, rễ đến hoa đều được ứng dụng và sử dụng như một loại thực phẩm để chế biến các món ăn bổ dưỡng, đặc biệt sử dụng phổ biến nhất là hai bộ phận hoa và lá.
Atiso tuy tốt nhưng nếu sử dụng dụng quá liều hay lạm dụng thì nó sẽ đem đến những tác hại đến sức khỏe của bạn. Một số tác hại có thể kể đến như:
Suy thận và ảnh hưởng xấu đến gan
Khi sử dụng atiso quá nhiều và liên tục trong một thời gian dài sẽ làm cho cơ thể mất cân bằng điện giải, tăng đào thải các hoạt chất, giảm khả năng hấp thu vi chất cần thiết cho cơ thể như kali, canxi... gây ảnh hưởng xấu đến chức năng và hoạt động của thận, làm tăng nguy cơ suy thận.
Vào mùa hè, có rất nhiều người vì thấy atiso tốt mà sử dụng quá nhiều, uống nước atiso thay nước lọc sẽ làm nhuận gan quá mức, gan tiết dịch quá mức nhu cầu cần thiết của cơ thể, dẫn đến mất cân bằng các chất và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về gan, trong đó nặng nhất là teo gan.
Chướng bụng, khó tiêu
Với liệu lượng sử dụng atiso quá nhiều sẽ gây tác động xấu đến hệ tiêu hóa như chướng bụng khó tiêu. Nguyên nhân là do atiso có tác dụng co thắt túi mật và tiết mật, đẩy mật từ gan xuống ruột nên nếu dùng thường xuyên với liều lượng lớn có thể dẫn đến co thắt toàn bộ cơ trơn đường tiêu hóa và gây ra các triệu chứng chướng bụng, đầy hơi...
Ngoài ra, atiso là một loại dược phẩm có tính hàn nếu những người cơ địa tỳ vị hàn sẽ dẫn đến ăn uống khó tiêu và ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa.
Chán ăn
Trong atiso ta có thể thấy có hàm lượng sắt rất cao. Sử dụng nhiều sẽ làm tăng hàm lượng sắt trong máu nhưng lại thiếu các khoáng chất vi lượng cần thiết khác dễ dẫn đến tình trạng chán ăn, mệt mỏi...
Vậy chúng ta nên sử dụng như thế nào cho đúng?
Tùy vào từng đối tượng thì sẽ có liều lượng dùng khác nhau. Mỗi ngày, bạn chỉ nên uống khoảng 1 - 3 ly trà Atiso, tương đương với 1 lít nước là đã cung cấp đủ những dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, giúp da mịn màng hơn và chống được lão hóa da. Nếu bạn là người ưa chuộng những bông hoa Atiso tươi thì liều lượng thích hợp là từ 10 - 20g/ngày. Còn nếu dùng những loại Atiso khô thì chỉ nên cho khoảng 5-10g/ngày, chia đều ra để uống, không uống cùng một lúc.
Thời điểm thích hợp nhất để sử dụng atiso là vào buổi sáng. Sau khi dùng xong bữa sáng, thay vì uống cà phê, bạn có thể thay bằng 1 ly trà Atiso hay có thể uống atiso trước 4 giờ chiều nếu không rất dễ gây mất ngủ.
Tuy nhiên khi sử dụng atiso mọi người nên lưu ý dùng hết trong một ngày không nên để lại đến ngày hôm sau
Tác giả: Minh Hằng