Chế độ ăn 1 quả, 2 rau, 3 nước, 4 thịt tưởng lành mạnh nhưng là món ‘khoái khẩu’ của tế bào K

Ung thư là một nhóm bệnh lý lớn, đặc trưng bởi sự phân chia nhanh chóng và bất thường của các tế bào, có khả năng lan rộng tới các mô và cơ quan khác. Những tế bào phát triển này có thể hình thành khối u và làm gián đoạn chức năng bình thường của cơ thể.

Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Theo số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư đã chiếm gần 1/6 tổng số ca tử vong trong năm 2020.

Để giảm nguy cơ mắc ung thư, bạn nên hạn chế tiêu thụ một số loại thực phẩm, bởi chúng có thể vô tình tạo điều kiện thuận lợi cho các tế bào ung thư phát triển trong cơ thể.

1 quả: Quả thối

Feng Xielin, bác sĩ trưởng Khoa Phẫu thuật Gan và Tụy của Bệnh viện Ung thư Tứ Xuyên (Trung Quốc), cho biết trái cây bị thối và mốc thường chứa hai loại độc tố nấm mốc phổ biến: patulin và ochratoxin A. Theo Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cả hai chất này đều được xếp vào nhóm chất gây ung thư. Mặc dù khả năng gây ung thư của chúng không mạnh, nhưng rõ ràng chúng gây hại cho sức khỏe. Cụ thể, patulin có thể làm tổn thương ruột và làm suy giảm chức năng thận, trong khi ochratoxin A có độc tính đối với gan và thận.

Ngoài ra, còn có một số độc tố nấm mốc khác nguy hiểm hơn. Ví dụ, độc tố nấm arthrospora trong mía thối và aflatoxin trong trái cây bị mốc đều là các chất gây ung thư mạnh và có thể gây ngộ độc cấp tính.

Do hầu hết các loại trái cây đều chứa nhiều nước, nấm mốc có thể lan rộng bên trong trái cùng với nước trái cây. Vì vậy, ngay cả những phần bị mốc mà mắt thường không thể nhìn thấy cũng có thể đã bị nấm mốc tấn công.

Vì lý do đó, việc ăn trái cây bị thối mốc là không an toàn và hoàn toàn không nên.

2 rau: Rau muối và rau có nhiều dầu mỡ

Rau muối

Năm 2023, Hội đồng Y khoa Nội khoa Anh đã công bố một nghiên cứu lớn với sự tham gia của 440.000 người, chỉ ra rằng việc tiêu thụ rau muối (dưa chua) thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ ung thư thực quản. Kết quả nghiên cứu cho thấy, so với những người không ăn rau muối, những người thường xuyên tiêu thụ loại thực phẩm này có tỷ lệ tử vong do ung thư thực quản cao hơn 45%.

Rau nhiều dầu mỡ

Các món ăn như khoai tây chiên, cà tím nướng thường chứa lượng dầu mỡ rất cao. Những thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ không chỉ có hàm lượng chất béo cao mà còn là yếu tố nguy cơ lớn gây ung thư đại trực tràng.

Yu Kang, Trưởng khoa Dinh dưỡng Lâm sàng tại Bệnh viện Đại học Y Liên minh Bắc Kinh, Trung Quốc, giải thích rằng nhiều chất gây ung thư có thể hòa tan trong chất béo. Do đó, khi tiêu thụ nhiều chất béo, cơ thể hấp thụ nhiều chất gây ung thư hơn, làm tăng nguy cơ phát triển bệnh.

Hơn nữa, chế độ ăn nhiều chất béo còn kích thích tăng tiết axit mật trong ruột, có thể gây kích ứng và tổn thương niêm mạc ruột. Tiếp xúc với sự kích thích và tổn thương này trong thời gian dài có thể dẫn đến sự hình thành tế bào khối u, từ đó gây ra ung thư đại trực tràng.

3 nước: Nước nóng trên 65 độ, nước có nhiều đường, nước chứa cồn

Nước nóng trên 65 độ C

Theo phân loại của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), nước nóng trên 65 độ C thuộc nhóm chất gây ung thư loại 2A. Các thí nghiệm trên động vật đã chỉ ra rằng đồ uống nóng từ 65°C đến 70°C có thể gây bỏng và tổn thương cổ họng, dẫn đến nguy cơ ung thư thực quản.

Niêm mạc miệng và thực quản của chúng ta rất nhạy cảm với nhiệt độ cao. Nhiệt độ an toàn khi ăn uống thường nằm trong khoảng từ 10°C đến 40°C, và nhiệt độ tối đa mà cơ thể có thể chịu đựng mà không gây tổn thương nghiêm trọng là từ 50°C đến 60°C. Khi nhiệt độ vượt quá 65°C, nguy cơ bỏng niêm mạc tăng cao.

Những người có thói quen tiêu thụ đồ ăn nóng thường xuyên có thể phát triển niêm mạc dày hơn do kích thích liên tục, dẫn đến giảm nhạy cảm với nhiệt độ. Tuy nhiên, điều này cũng làm tăng nguy cơ ung thư thực quản. Do đó, việc thay đổi thói quen ăn uống và tránh tiêu thụ đồ uống quá nóng là rất cần thiết.

Đồ uống nhiều đường

Việc tiêu thụ nhiều đồ uống có đường làm tăng nguy cơ mắc ung thư. Nghiên cứu công bố trên Tạp chí Y khoa Anh năm 2019 với hơn 100.000 người tham gia cho thấy rằng uống 100ml đồ uống có đường mỗi ngày làm tăng nguy cơ ung thư tổng thể lên 18%. Bác sĩ Yu Kang cho biết, uống một lon đồ uống có ga có đường mỗi ngày trong một năm có thể dẫn đến tăng cân khoảng 18 pound, và béo phì là một yếu tố nguy cơ lớn gây ung thư.

Ngoài đồ uống có ga, các loại đồ uống có đường khác cũng không nên tiêu thụ thường xuyên. Ngay cả nước trái cây tươi ép cũng chứa lượng đường cô đặc. Thay vào đó, uống nước đun sôi là một lựa chọn tốt hơn, vừa tiết kiệm vừa có lợi cho sức khỏe.

Đồ uống có cồn

Đồ uống có cồn có thể gây hại trực tiếp đến tế bào gan và làm tăng mức transaminase. Có nhiều bằng chứng cho thấy uống rượu làm tăng nguy cơ ung thư gan, và nguy cơ này phụ thuộc vào lượng và tần suất tiêu thụ rượu.

Bia, rượu vang hay rượu mạnh đều có khả năng làm tăng nguy cơ ung thư. Việc tiêu thụ cồn nên được hạn chế để giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư liên quan.

4 loại thịt

Trong cuộc sống hiện đại, thịt là một phần không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, không phải loại thịt nào cũng an toàn cho sức khỏe. Dưới đây là những cảnh báo từ các chuyên gia về 4 loại thịt có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư.

Thịt chế biến

Thịt chế biến, bao gồm giăm bông, thịt xông khói và thịt hộp, được ưa chuộng nhờ hương vị thơm ngon và tiện lợi. Tuy nhiên, Shi Wenli, Phó trưởng Khoa Dinh dưỡng tại Bệnh viện Boai Bắc Kinh, cảnh báo rằng loại thịt này có thể làm tăng nguy cơ ung thư.

Trong quá trình sản xuất, nitrit thường được thêm vào để kéo dài thời hạn sử dụng. Khi nitrit vào dạ dày, nó có thể phản ứng với protein để tạo ra nitrosamine, một chất gây ung thư. Điều này làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày và đại trực tràng. Ngoài ra, thịt chế biến sẵn thường chứa hàm lượng natri cao, có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày và tăng nguy cơ ung thư.

Thịt đỏ

Thịt đỏ như thịt lợn, bò và cừu, nổi tiếng với hàm lượng chất béo bão hòa cao, cũng được IARC (Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế) liệt vào danh sách chất gây ung thư loại 2A. Mặc dù thịt đỏ rất giàu khoáng chất, đặc biệt là sắt, nhưng ăn quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Điều này không có nghĩa là bạn phải loại bỏ hoàn toàn thịt đỏ khỏi chế độ ăn uống, nhưng cần kiểm soát lượng tiêu thụ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Thịt nướng

Theo Xue Qingxin, thành viên Hiệp hội Dinh dưỡng Trung Quốc, thịt nướng là một phương pháp chế biến ở nhiệt độ cao có thể gây ra nguy cơ ung thư. Khi nướng thịt ở nhiệt độ lên tới 370 độ C, các amin dị vòng và hydrocacbon thơm đa vòng được tạo ra, đều là những chất gây ung thư. Nguy cơ này càng tăng khi nhiệt độ và thời gian nướng kéo dài.

Cá muối

Cá muối là một loại thực phẩm được WHO liệt kê riêng biệt là chất gây ung thư. Trong quá trình ngâm muối, nitrit có thể phản ứng với các amin – sản phẩm phân hủy protein – tạo ra nitrosamine, một chất gây ung thư mạnh. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư liên quan đến hệ tiêu hóa.

Chúng ta cần cân nhắc kỹ lưỡng khi tiêu thụ các loại thịt chế biến, thịt đỏ, thịt nướng và cá muối. Việc hạn chế ăn các loại thực phẩm này và duy trì một chế độ ăn uống cân bằng sẽ giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư. Hãy lắng nghe lời khuyên từ các chuyên gia dinh dưỡng và thay đổi thói quen ăn uống để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Tác giả: Trần Thu Thủy