Thanh minh là dịp mà nhà nhà đi tảo mộ. Tảo mộ là phong tục truyền thống nổi bật nhất trong dịp tiết thanh minh. Người xưa cho rằng thanh minh là dịp trời quang đãng đi tảo mộ ông bà tổ tiên thể hiện lòng tưởng nhớ uống nước nhớ nguồn của thế hệ con cháu với tiền nhân.
Tảo mộ là một phong tục đẹp có ý nghĩa sâu sắc nên đã duy trì nhiều đời nay. Khi đi tảo mộ, con cháu chuẩn bị hương hoa lễ vật ra thắp hương, dọn dẹp mộ phần dòng họ. Thế nhưng dù đó là phong tục đẹp, người xưa vẫn khuyên những người sau không nên đi tảo mộ:
Trẻ nhỏ dưới 3 tuổi không nên đi
Tảo mộ là phong tục đẹp nên nhiều gia đình dẫn con đi để dạy cho trẻ về uống nước nhớ nguồn, về phong tục thờ cúng ông bà tổ tiên. Thế nhưng trẻ dưới 3 tuổi không nên đi tảo mộ vì chúng còn nhỏ chưa hiểu được ý nghĩa việc này mà lại còn có thể dễ bị gặp âm khí lạnh lẽo dễ ốm, dễ bị hồn ma trêu nên gặp ác mộng khi ngủ. Trẻ nhỏ ra nghĩa trang tảo mộ không biết còn có thể xảy ra những việc không hay như tè bậy, giẫm, động vào đồ lễ đang thắp hương trên mộ. Điều đó có thể vô tình khiến trẻ bị quở trách mà ốm đau, ngủ mơ, thấy ác mộng. Do đó tốt nhất không cho trẻ quá nhỏ đi tảo mộ.
Những phụ nữ có thai, đang nuôi con bú
Phụ nữ có thai, đang cho con bú là những đối tượng sức khỏe nhạy cảm. Do đó khi đi tảo mộ có thể bị ảnh hưởng bởi âm khí nên có thể không khỏe. Những người này cũng dễ bị tà khí xâm nhập ảnh hưởng tới con trẻ. Nghĩa địa lại thường trơn ướt mùa xuân, và gập ghềnh địa thế không thuận lợi nên phụ nữ và người nuôi con bú có thể ngã, tai nạn... Nghĩa địa được cho là có nhiều vong hồn ma quỷ nên sẽ quấy phá những người yếu đuối như thai phụ, phụ nữ có con nhỏ.
Phụ nữ đang trong kỳ kinh
Người xưa thường kiêng phụ nữ kỳ kinh không sạch sẽ nên không được tham gia các việc tâm linh như thắp hương ban thờ, đi chùa, vào đình miếu... Việc đi tảo mộ ông bà cũng vậy. Người xưa cho rằng kinh nguyệt của phụ nữ sẽ gây ô uế và sẽ bị ông bà trách phạt. Hơn nữa phụ nữ trong kỳ kinh cơ thể yếu hơn dễ bị tà khí xâm nhập gây ốm đau.
Người đang ốm yếu, đang điều trị bệnh
Những người ốm yếu cần nghỉ ngơi yên tĩnh và cần nơi có không khí sáng sủa để nhanh phục hồi. Việc họ ra nghĩa địa có thể khiến cho bệnh tình nặng hơn.
Những người già trong gia đình
Người già từ 70 cũng không nên đi tảo mộ bởi ở tuổi này là tuổi gần đất xa trời, sức khỏe yếu, dương khí giảm nên khi ra nghĩa địa có thể dễ bị ốm. Nghĩa địa dịp Thanh minh mưa xuân ẩm ướt lại dễ trơn trượt nên dễ ngã. Thế nên những người này không nên đi tảo mộ.
Những người để tang chồng chưa hết 3 năm
Thời xa xưa có quan niệm để tang 3 năm, mộ chồng xanh cỏ, khô mộ thì người phụ nữ muốn tái giá mới không bị mang tiếng dị nghị. Vì thế phụ nữ trong 3 năm đầu chồng chết không nên đi tảo mộ vì có thể gây thị phi dị nghị và có thể khó tái giá về sau. Tuy nhiên thời nay quan niệm này đã khác nên những người phụ nữ đang để tang chồng có thể đi tảo mộ thăm viếng chồng mình.
Con rể thì không đi tảo mộ nhà vợ
Người xưa cho rằng dâu con rể khách và gia đình phải có con trai nối dõi tông đường. Thế nên con rể không nên đi tảo mộ vì sẽ hàm ý là thay con trai trong gia đình. Việc cúng bái tổ tiên phải là do con trai và con dâu lo liệu. Việc cúng tế chủ tế phải là do con trai. Do đó thời xưa quan niệm con rể không đi tảo mộ. Tuy nhiên ngày nay với nhiều địa phương việc tảo mộ còn là giới thiệu với ông bà tổ tiên về thành viên mới như con dâu con rể, hơn nữa còn là để dâu rể biết mộ phần của dòng họ. Thế nên quan niệm này ngày nay cũng tùy thuộc theo từng gia đình và từng địa phương.
Trên đây là theo quan niệm dân gian nên mọi người có thể tham khảo và tùy theo tình hình thực tế để áp dụng cho phù hợp. Nhiều nơi bây giờ nghĩa địa đã sắp xếp gọn gàng bằng phẳng. Nhiều địa phương quan niệm tảo mộ là dịp để dâu rể biết tới mộ phần dòng họ nhà vợ, nhà chồng do đó không có kiêng con rể, con gái đi tảo mộ.
*Thông tin mang tính tham khảo chiêm nghiệm
Tác giả: An Nhiên
-
Tại sao người xưa kiêng trồng cây dâu tằm trước nhà?
-
Kinh nghiệm cổ nhân: "Người có 3 cao thì giàu sang phú quý, tiền vào như nước", bạn có mấy cái?
-
Người xưa dặn: "4 cây không vào sân, gia đình thịnh vượng, con cháu giàu có ba đời", làm sai dễ lụi bại
-
Bí quyết ‘hô biến’ chảo inox thành chảo chống dính chỉ với vài bước đơn giản
-
Trộn kem đánh răng cùng rượu trắng: Giải quyết mọi rắc rối trong nhà, không biết quá phí