Những điều tuyệt đối "cấm kỵ" khi sử dụng dầu ăn để tránh gây hại cho sức khỏe

1. Sử dụng nhiệt độ quá cao khi chiên, xào, rán thức ăn

Đối với những thực phẩm sau khi đã được chế biến qua phương pháp chiên, xào hay rán ở nhiệt độ rất cao thường sẽ chứa những chất béo chuyển hóa - loại chất béo không những không mang lại giá trị dinh dưỡng cho cơ thể, mà còn có thể mang tới những vấn đề về sức khỏe.

Còn đối với những thực phẩm mua từ bên ngoài về để chiên, rán cũng được chế biến bằng dầu thực vật hoặc các loại dầu hạt thì ngay bản thân thực phẩm đó đã có chứa một lượng chất béo chuyển hóa trước khi được đun nóng lại. Và nếu bạn cứ tiếp tục được đun nóng đến nhiệt độ cao, thì hàm lượng chất béo chuyển hóa ban đầu sẽ tăng lên rất mạnh. Đây là một trong những nguyên nhân gây nên các bệnh lý về tim mạch như cao huyết áp, máu nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim...

Không những vậy, nấu dưới nhiệt độ cao sẽ làm phá vỡ các thành phần dinh dưỡng có trong dầu ăn. Giới hạn nhiệt độ sôi của dầu ăn để an toàn cho sức khỏe là: dầu oliu 190 độ C, dầu lạc 230 độ C, dầu vừng 177 độ C, dầu đậu nành 240 độ C, mỡ lợn 130-200 độ C. Để dễ nhớ nhất, bạn chỉ cần thiết lập một nhiệt độ khi nấu các thức chiên, xào chỉ ở mức nhiệt dưới 180 độ C. Nếu bạn nấu ăn trên mức nhiệt này sẽ có thể khiến dầu mỡ sản sinh chất acrylamide - một loại chất gây ung thư được Bộ Y tế khuyến cáo. Vì vậy, khi nấu ăn bạn nên nấu ăn với nhiệt độ dầu sôi vừa phải, không bị cháy mới đảm bảo an toàn.

2. Thời gian chế biến quá lâu

Chiên, xào với nhiệt độ vừa phải nhưng thời gian nấu lại quá lâu cũng có khả năng trong quá trình chế biến sinh ra độc tố, đặc biệt là đối với những thức ăn chứa tinh bột, đường như bánh bao, bánh rán, các loại đồ ăn tẩm bột… Nếu chiên, rán quá lâu sẽ gây nên tình trạng cháy vụn thức ăn. Chính vì vậy, khi nấu ăn, bạn nên tìm cách giảm thời gian xuống để đảm bảo thức ăn vừa chín tới, đủ độ giòn là tắt bếp.

3. Dùng dầu mỡ chiên, xào lại quá 2 lần

Theo nghiên cứu của Đại học Illinois (Mỹ) cho thấy sau mỗi lần, bạn tái sử dụng dầu ăn để chiên, xào thì hàm lượng chất béo chuyển hóa sẽ tăng lên từ 2-6 lần. Không những vậy, chất béo trung tính - một loại chất béo vô hại cũng sẽ dễ bị phân huỷ, oxy hóa các gốc axit béo tự do, giải phóng chất acrolein - một chất có khả năng gây ung thư. Về mặt dinh dưỡng, việc dùng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần như vậy cũng sẽ không còn giá trị dinh dưỡng như ban đầu.

4. Ngửi khói dầu mỡ khi chiên rán

Khi nấu ăn, bạn để dầu chiên, rán ở nhiệt độ quá cao trong thời gian dài sẽ dẫn tới hiện tượng khói bốc lên và sinh ra chất aldehyde - chất có nguy cơ gây nên các bệnh lý về tim mạch, đột quỵ, đau thắt ngực nếu không may bị hít phải. Thậm chí, theo các nghiên cứu ở Anh đã chỉ ra rằng việc đứng lâu trên một giờ trong gian dài trong bếp không có hệ thống thông gió, bếp đun và gas kém chất lượng giống như việc bạn hút hết 2 bao thuốc lá với 40 điếu trong vòng một ngày và gây ra những nguy hại cho sức khỏe.

5. Không biết cách sử dụng dầu một cách thích hợp

Trong mỗi căn bếp thường nên có 2 loại dầu ăn: một loại loại dầu ăn dùng để chiên, rán - dầu có khả năng chịu nhiệt cao và một loại dầu ăn chỉ dùng với những món ăn xào, ướp thực phẩm, ăn sống trực tiếp, làm salad như dầu hướng dương, đậu nành, hạt cải, ôliu… Mỗi loại dầu ăn lại có thể mang tới một lợi ích sức khỏe khác nhau, vì vậy, bạn nên sử dụng cả hai loại dầu thực vật và động vật. Không nên nghĩ rằng dầu thực vật an toàn hơn mà chỉ sử dụng mỗi loại dầu ăn này.

Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng mỡ động vật, loại mỡ này có khả năng cung cấp lipid để cấu tạo nên màng tế bào của các bộ phận trong cơ thể, sản xuất các hormone, nhất là hormone tăng trưởng và hormon sinh dục. Tuy nhiên, việc sử dụng hàm lượng bao nhiêu với mỗi loại dầu ăn thì vẫn cần hải chia theo đối tượng người dùng:

- Trẻ em và người khỏe mạnh bình thường: Sử dụng song song dầu thực vật và mỡ động vật theo tỷ lệ 50:50 hoặc 60:40.

- Người béo phì, cholesterol cao, mỡ máu, có nguy cơ tăng huyết áp, tiểu đường: Chỉ nên dùng dầu thực vật.

- Người mắc bệnh tim mạch: Dùng hoàn toàn dầu thực vật.

Tác giả: Minh Hằng