Nuôi dạy con mạnh mẽ, trưởng thành: Bí mật nằm ở cách cha mẹ khen ngợi

Để nuôi dạy một đứa trẻ tự tin và thành công, các bậc phụ huynh cần suy nghĩ cẩn trọng về cách họ tán dương con cái. Jennifer Breheny Wallace, người từng học tại Đại học Harvard và là tác giả của cuốn "Never Enough: How Our Push for Perfection Is Harming Young People," nêu rõ rằng thay vì chỉ tập trung khen ngợi các thành tích học tập như điểm số, cha mẹ nên chú ý đến việc nhận diện và cổ vũ những phẩm chất cá nhân giúp trẻ thành công.

Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC Make It, Jennifer nhấn mạnh: "Khi chúng ta nhìn nhận và công nhận điểm mạnh của người khác, chúng ta làm họ cảm nhận được sự quan trọng của bản thân."

Jennifer đã tiến hành phỏng vấn các chuyên gia tâm lý trẻ em và thực hiện một cuộc khảo sát với 6.500 phụ huynh ở khắp Hoa Kỳ để nghiên cứu cho cuốn sách của mình. Cô cũng đã hợp tác với Richard Weissbourd, một nhà tâm lý học nổi tiếng tại Trường Cao đẳng Giáo dục Harvard.

Kết quả từ công trình nghiên cứu của Jennifer cho thấy tầm quan trọng của việc cha mẹ nhấn mạnh vào tính trung thực, sự sáng tạo, và các đức tính tích cực khác ở trẻ, điều này thường hỗ trợ trẻ hình thành nên sức mạnh nội tâm.

Jennifer đã nhớ lại lời khuyên của Weissbourd, ông nói rằng một người trở nên "mạnh mẽ hơn và chín chắn hơn, không phải thông qua lời khen mà qua việc được hiểu rõ".

"Chúng ta cần nhận ra giá trị thật sự của trẻ em, những giá trị không phụ thuộc vào thành tựu đạt được ở bên ngoài", Weissbourd nhấn mạnh.

Một số lời khen ngợi làm tăng áp lực cho trẻ

Một số khen ngợi có thể không phải lúc nào cũng mang lại lợi ích cho trẻ em như chúng ta nghĩ, theo một số chuyên gia tâm lý. Họ chỉ ra rằng khen ngợi dựa trên những thành tích cụ thể có thể gây áp lực phản tác dụng.

Jennifer đã phát hiện trong các cuộc phỏng vấn của mình rằng việc nhấn mạnh vào điểm số cao hay thành công trong các cuộc thi có thể tạo ra một gánh nặng tâm lý cho nhiều trẻ em và thanh thiếu niên.

"Khi những lời khen trở thành một chuẩn mực mới, chúng tạo ra một áp lực không thể duy trì cho trẻ. Lời khen ngợi đó có thể biến thành một thông điệp rằng 'Giờ đây cha mẹ mong đợi điều này từ con', điều này tạo ra gánh nặng hơn là sự hỗ trợ," Jennifer giải thích.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ em nhận thức được rằng thành công học tập là kết quả của sự cố gắng và sức mạnh cá nhân hơn là chỉ dựa vào năng lực tự nhiên thường đạt được nhiều thành công hơn.

Thay vào đó, trẻ phát triển tốt hơn khi nhận thức rằng cha mẹ trân trọng quá trình cố gắng và nỗ lực của chúng, không chỉ kết quả cuối cùng.

Nhận thức này giúp trẻ xây dựng được lòng tin và sự tự tin để đối đầu với thách thức và không sợ hãi trước khả năng thất bại, cũng như có sức mạnh để vượt qua những thất bại đó.

Làm thế nào để tìm ra chính xác những gì cha mẹ cần nói

Jennifer chỉ ra rằng việc khám phá lời nói đúng đắn để động viên con cái không phải là một nhiệm vụ dễ dàng. Điều này bao gồm việc nhận diện các đức tính tích cực của con trẻ, điều mà đôi khi bị lu mờ bởi áp lực của việc làm cha mẹ, mà thường hướng tới việc chỉnh sửa những điểm yếu.

"Chúng ta thường nghĩ rằng việc chúng ta phải làm là sửa chữa những điểm không hoàn hảo ở trẻ. Nhưng thay vào đó, chúng ta nên chú ý đến những khía cạnh mạnh mẽ trong cá tính của chúng, tránh việc chỉ nhìn vào những khuyết điểm," Jennifer khuyên.

Jennifer đề xuất một phương pháp là tổ chức các cuộc họp gia đình nhằm mục đích phát hiện và đề cao những điểm mạnh của con trẻ, chẳng hạn như lòng dũng cảm, sự sáng tạo, lòng tốt, óc hài hước, và sự thông minh của chúng.

"Thực hiện điều này giúp bạn nhận biết con bạn nổi bật ở điểm nào và khích lệ chúng thể hiện những phẩm chất đó mỗi ngày."

Ngoài ra, việc tham khảo ý kiến từ giáo viên có thể hữu ích, vì họ thường có kỹ năng đặc biệt trong việc nhận ra và phát triển những điểm mạnh của học sinh.

Tác giả: Trần Thu Thủy