Tết Đoan Ngọ ăn gì giúp “giết sâu bọ”?

Tết Đoan Ngọ từ lâu đã là một trong những ngày lễ quan trọng trong đời sống văn hoá tâm linh của người Việt. Trong ngày này, người Việt Nam sẽ ăn các món ăn truyền thống không thể thiếu. Đó là những món ăn gì?

Tết Đoan Ngọ là tết gì?

Tết Đoan Ngọ hay còn có tên gọi là Tết Đoan Dương, được tổ chức vào giờ Ngọ, ngày mùng 5/5 âm lịch. Đây là một ngày tết truyền thống không chỉ ở Việt Nam mà còn có tại một số quốc gia như Triều Tiên, Nhật Bản, Đài Loan và Trung Quốc.

Chữ "Đoan" ở đây có nghĩa là mở đầu, còn chữ "Ngọ" là khoảng thời gian từ 11h đến 13h. Tức là ăn Tết Đoan Ngọ là ăn vào buổi trưa. Ở Việt Nam, Tết Đoan Ngọ còn thường được gọi với cái tên khá dân dã là "tết giết sâu bọ". Lý do vì theo truyền thuyết kể lại, một ngày nọ sau khi thu hoạch, người nông dân ăn mừng vì trúng mùa nhưng sâu bọ chính năm ấy lại kéo dài ăn mất cây trái và thực phẩm đã thu hoạch. Mọi người đang đau đầu không biết làm cách nào để có thể giải trừ được nạn sâu bọ này. Lúc này, bỗng nhiên có một ông lão đi từ xa tới tự xưng là Đôi Truân. Ông mách dân chúng mỗi nhà lập một đàn cúng gồm một số món đơn giản như bánh tro, trái cây, sau đó đi ra trước nhà mình vận động thể dục. Nhân dân tiến hành làm theo chỉ một lúc sau thì sâu bọ đàn lũ té ngã rã rượi. Từ đó, ở dân gian gọi ngày này là ngày diệt sâu bọ để tưởng nhớ sự kiện đó.

Những món ăn dân dã không thể thiếu trong dịp Tết Đoan Ngọ

+ Bánh tro

Món bánh hình thuôn dài hoặc có hình chóp được làm nhân ngọt hoặc mặn. Bánh có vị thanh mát, ngai ngái và nồng nồng của nước tro rất tốt cho đường tiêu hóa và phù hợp với thời tiết mùa hè. Bánh tro cũng là món ăn truyền thống ở vùng Nam bộ và cả miền Bắc Việt Nam.

+ Cơm rượu nếp

Trong dịp Tết Đoan Ngọ, một món ăn phổ biến không thể thiếu trong các gia đình người Việt đó là cơm rượu. Theo quan niệm từ xưa, trong hệ tiêu hóa của chúng ta thường có nhiều loại sâu bọ cư trú, nếu không tiến hành diệt trừ sẽ sinh sản ngày một nhiều và gây tác hại không tốt cho cơ thể. Trong khi đó, cơm rượu nếp lại là loại thực phẩm được làm từ nếp trộn với men rượu và cả đường glucose. Đây là loại thực phẩm giàu tinh bột, giàu vitamin nhóm B, B1 và còn chứa nhiều năng lượng có thể giúp tẩy sạch sâu bọ cư trú trong cơ thể.

+ Vải, mận

Theo truyền thống, vào ngày Tết Đoan Ngọ, người Việt thường ăn một số loại hoa quả có vị chua, đắng, chát và ngọt, đó thường là quả vải, mận, đào… để giết sâu bọ.

Đây cũng là những loại quả đang rộ mùa vào thời gian này, vừa ngon lại rẻ, rất thích hợp ăn để "diệt sâu bọ". Tuy nhiên, các chuyên gia khuyên rằng chúng ta không nên ăn các loại trái cây này khi bụng đói.

+ Thịt vịt

Thịt vịt cũng là một trong những món ăn khá quen thuộc trong ngày Tết Đoan Ngọ. Không chỉ có ý nghĩa mang lại may mắn, thịt vịt còn chứa nhiều chất dinh dưỡng giúp cân bằng âm dương, giúp thanh nhiệt và bồi bổ sức khỏe rất tốt. Ngoài ra, vịt trong tiếng Hán là "áp". nên mang nghĩa có thể trấn áp sự xâm nhập của bệnh tật, tà khí. Mời ăn thịt vịt cũng là lời chúc người thân, bạn bè luôn an lành.

Tác giả: Vũ Thêm