Trồng rau dại đặc sản theo kiểu ‘lười’ trong vườn cà phê, ý tưởng độc đáo giúp anh nông dân thu lời

Một nông dân trẻ ở vùng sâu đã thực hiện một bước chuyển mình đáng kể khi từ bỏ trồng cà phê để chuyển sang canh tác các loại rau đặc sản theo phương pháp hữu cơ. Quyết định này không chỉ mở ra hướng đi mới cho phương thức canh tác bền vững mà còn đảm bảo sản xuất nông sản sạch, đồng thời đem lại nguồn thu nhập ổn định cho bản thân anh ta.

Canh tác vườn rau theo phong cách "nông dân lười"

Anh Nguyễn Huy Minh, một nông dân tại thôn Nhân Hòa, xã Đan Phượng, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng, vừa dẫn khách tham quan khu vườn 3 ha của mình và vui vẻ chia sẻ về phương pháp trồng trọt độc đáo của anh: "Cách làm vườn của tôi đây, kiểu nông dân lười đấy, trồng một lần nhưng thu hoạch được nhiều năm, lại còn không cần dùng nhiều thuốc bảo vệ thực vật cho cây."

Thật vậy, các loại rau như rau bò khai, lỗ bình và bầu đất mà anh Minh trồng đã phát triển xanh tốt qua nhiều năm và vẫn liên tục mang lại sản lượng cao.

Anh Minh, người con của vùng đất cà phê Đan Phượng, từng trồng cà phê và xen canh với cây bơ, mắc ca để tăng thêm thu nhập cho gia đình. Tuy nhiên, giá cà phê không ổn định và khó khăn trong việc tìm lao động mùa vụ đã thúc đẩy anh quyết định thay đổi cách canh tác. Vào năm 2017, sau khi được một cán bộ khuyến nông giới thiệu, anh Minh đã quyết định chuyển sang trồng rau bò khai, một loại rau đặc sản từ vùng núi rừng Tây Bắc.

Loại rau này có dáng thấp, tán xanh mát, có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon, giòn và ngọt, lại rất tốt cho sức khỏe. Anh Minh trồng rau bò khai ngay dưới tán cây sầu riêng và cây bơ, tạo nên một hệ thực vật đa tầng xanh mướt.

Bò khai, một loại rau rừng, phát triển mạnh mẽ và có hương vị thơm ngon, đang ngày càng được coi là loại rau cao cấp và được ưa chuộng tại các nhà hàng và hộ gia đình trong việc lựa chọn nguyên liệu cho bữa ăn, nhờ vào những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại.

Với sự khởi đầu từ một diện tích nhỏ, anh Minh giờ đã phát triển vùng trồng rau bò khai của mình lên tới 1 hecta, tất cả đều được trồng dưới bóng râm của các cây cổ thụ.

Không chỉ có rau bò khai, anh Nguyễn Huy Minh còn trồng thêm bầu đất và lỗ bình, những loại rau rừng đặc sản khác nổi tiếng vì sự bền bỉ, sạch sẽ, không đòi hỏi nhiều công chăm sóc và hầu như không bị sâu bệnh tấn công.

Nổi bật với tính chất "trồng một lần thu hoạch nhiều lần", rau bò khai chỉ cần tới khi cây cao khoảng 60 cm thì có thể bắt đầu thu hoạch ngọn hàng ngày.

Nếu được tưới nước đều đặn và thu hoạch cẩn thận, những cây bò khai này sẽ mọc ra thêm nhiều chồi non, đảm bảo một năng suất cao.

Sau vài năm, khi cây bò khai cho thấy dấu hiệu giảm năng suất, anh Minh sẽ cắt tỉa gốc cây sát mặt đất, từ đó cây sẽ đâm chồi mới mềm mại hơn, tiếp tục cho quá trình thu hoạch.

Canh tác rau hữu cơ, đảm bảo doanh thu vững chắc

Nguyễn Huy Minh nhận thức rõ ràng rằng để thành công trong nông nghiệp, người nông dân cần nắm bắt được xu thế tiêu dùng trên thị trường.

Chính vì lý do đó, anh đã phát triển thương hiệu rau sạch Bình Anna, chuyên cung cấp rau bò khai, lỗ bình, bầu đất và một số loại rau rừng đặc sản khác.

Anh Minh sử dụng các nền tảng mạng xã hội như Zalo và Facebook để quảng bá vườn bò khai của mình, cũng như phương pháp canh tác tự nhiên, hướng dẫn cách chăm sóc các loại rau theo phương thức vườn rừng, giới thiệu chất lượng và giá trị của các loại rau từ vùng núi đến với khách hàng.

Anh Minh cảm thấy tự hào vì việc trồng rau rừng không cần đến việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.

Là những loại rau dại tự nhiên, rau bò khai, lỗ bình và bầu đất được trồng tại nhà có sức đề kháng cao, ít khi bị sâu bệnh tấn công.

Rau bò khai chỉ cần được tưới nước đều đặn trong mùa khô và bón phân hữu cơ để cung cấp dưỡng chất cho đất. Hệ thống tưới tự động giúp anh Minh kiểm soát tốt việc tưới tiêu.

Anh Minh còn tự sản xuất phân hữu cơ từ vỏ cà phê và phụ phẩm nông nghiệp khác. Anh chia sẻ kinh nghiệm làm phân vi sinh từ vỏ cà phê ủ với men vi sinh và mật mía, giúp cải thiện chất lượng đất và tăng cường độ phì cho đất về lâu dài.

Trong mùa khô, anh để cỏ phủ kín đất giúp giữ ẩm và tăng độ ẩm cho đất. Khi cỏ dài, anh dùng máy cắt cỏ và ủ chúng vào gốc rau, tạo lớp giữ ẩm và cung cấp chất hữu cơ khi cỏ phân hủy.

Thị trường chính cho rau bò khai, lỗ bình và bầu đất từ vườn anh Minh là thị trường Đà Lạt và TP Hồ Chí Minh.

Với sản lượng rau bò khai đạt 200 kg/sào mỗi đợt thu hoạch và giá bán buôn là 50.000 đồng/kg, cùng với sản phẩm từ các loại rau khác, cà phê và mắc ca, mỗi năm gia đình anh Minh thu nhập trung bình từ 400 đến 500 triệu đồng.

Điều quan trọng là anh Minh đã tạo ra môi trường sống xanh, sạch, giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.

Ông Nguyễn Văn Thông, Chủ tịch Hội Nông dân xã Đan Phượng, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng, đánh giá cao mô hình vườn dưới tán cây của gia đình anh Minh, với sản phẩm được phân phối rộng rãi và mang lại giá trị kinh tế cao, đồng thời anh đang tiến hành các thủ tục để chứng nhận sản phẩm hữu cơ và xây dựng thương hiệu cho các loại rau đặc sản của mình.

Tác giả: Trần Thu Thủy