Hơn bốn năm về trước, tại xã Phú Đức, thuộc huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long, nông dân Huỳnh Văn Tiếng bắt đầu nuôi thử nghiệm với 20 cua đinh bố mẹ. Trải qua những năm gần đây, việc nuôi cua đinh đã cho thấy sự sinh sôi và mang lại lợi nhuận đáng kể cho gia đình ông.
Ban đầu, việc nuôi cua đinh không hề dễ dàng đối với ông Tiếng và ông đã phải đối mặt với nhiều thách thức. Bất chấp những khó khăn, với tinh thần quyết không từ bỏ, ông đã dành nhiều thời gian để nghiên cứu, khám phá và học hỏi về các đặc điểm sinh học và hành vi của cua đinh. Từ đó, ông Tiếng đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm, phát triển kỹ thuật nuôi cua hiệu quả và đúc kết được cách chăm sóc, phòng tránh bệnh cho loài cua quý hiếm này.
Nhận thức được tầm quan trọng của môi trường đối với tỷ lệ sinh sản và chất lượng trứng của cua đinh, ông Tiếng đã chủ động xây dựng ao nuôi với nguồn nước sạch và cách biệt, nhằm đảm bảo môi trường sống lý tưởng cho cua. Ông cũng đã tạo ra một không gian yên tĩnh, riêng tư, có đủ ánh sáng và hệ thống thoát nước tốt, tránh được tình trạng ngập lụt.
Ông Tiếng khẳng định rằng: “Kích thước ao nuôi phụ thuộc vào khả năng của từng hộ gia đình, nhưng lý tưởng nhất là rộng khoảng 500m2, không nên vượt quá 1.000m2. Độ sâu nước lý tưởng để nuôi cua đinh thịt là từ 1,5 đến 2 mét. Trong mùa hè oi bức hoặc mùa đông, có thể tăng độ sâu thêm 20 đến 30cm để phù hợp với điều kiện thời tiết.”
Ngoài ra, cần phải thiết kế không gian trong ao để cua đinh có thể nghỉ ngơi dưới nước và trên bờ, cũng như xác định khu vực ăn cố định giúp việc quan sát và chăm sóc cua trở nên dễ dàng hơn.
Trong quá trình nuôi cua đinh, việc chọn lựa thức ăn là hết sức quan trọng. Cần tránh sử dụng muối hoặc thức ăn từ động vật bị ô nhiễm mặn, thiu rữa hoặc có mốc. Vào mùa lạnh, lượng thức ăn cung cấp cho cua cần giảm bớt, do nhu cầu năng lượng của chúng giảm theo.
Cua đinh là loài nhạy cảm, dễ bị giật mình bởi tiếng động, vì vậy khi cho ăn hoặc khi thay nước, cần tiến hành thật nhẹ nhàng để không gây xáo trộn môi trường sống của chúng.
“Lượng thức ăn cho cua đinh cần được tính toán kỹ lưỡng, tránh để thừa hay thiếu, vì thức ăn dư thừa có thể làm cho nước ao trở nên ô nhiễm. Nước bị ô nhiễm sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của cua. Do đó, việc theo dõi chất lượng nguồn nước là một phần không thể thiếu trong quá trình nuôi cua,” ông Tiếng nhấn mạnh.
Ông Tiếng thông tin thêm rằng giá bán của cua đinh giống khá cao, phân loại theo độ tuổi như sau: Cua đinh giống loại 1, tuổi từ 2 tuần, có giá 300.000 VND mỗi con; loại 2, từ 1 đến 2 tháng tuổi, giá 500.000 VND mỗi con; và loại 3, từ 3 đến 4 tháng tuổi, được bán với giá 600.000 VND mỗi con.
Để thu được cua đinh giống chất lượng cao, người nuôi cần đầu tư khoảng 3 năm chăm sóc cua đinh trưởng thành. Khi cua đinh đạt trọng lượng từ 4 đến 5 kg mỗi con, chúng sẽ được tuyển chọn để nhân giống.
Cua đinh có khả năng đẻ từ 3 đến 4 lứa mỗi năm, với mỗi lứa sản sinh ra từ 8 đến 15 trứng. Thời gian sinh sản của chúng kéo dài từ tháng 12 âm lịch của năm trước cho đến tháng 7 âm lịch của năm sau.
Giống như cách sinh sản của loài ba ba, cua đinh đẻ trứng trên bãi cát, sau đó lấp trứng lại và rời đi. Thông thường, sau khoảng 100 ngày, trứng cua sẽ nở, với tỷ lệ thành công ấp nở khoảng 70%.
Chế độ ăn của cua đinh khá đa dạng, từ thức ăn tự nhiên như đầu tôm, tép, cá tạp, ốc bươu vàng và cá biển đến thức ăn công nghiệp.
Để tối ưu hóa lợi nhuận và giảm chi phí, người nuôi cua có thể tận dụng thức ăn tự nhiên. Các nguồn thức ăn dễ tìm nhất là cá tạp và ốc bươu vàng, được xay nhuyễn trước khi phục vụ để phù hợp với khả năng ăn của cua đinh.
Lượng thức ăn hàng ngày cần thiết cho cua đinh chỉ bằng khoảng 10% trọng lượng cơ thể của chúng. Cua đinh được cho ăn hai lần mỗi ngày, tại thời điểm và địa điểm nhất định. Khi cua đinh đạt trọng lượng từ 3 đến 5kg, chúng có thể được thu hoạch để bán.
Ông Tiếng chia sẻ về lợi ích kinh tế từ việc nuôi cua đinh sinh sản: "Trong vòng khoảng 2 năm gần đây, kể từ khi đàn cua đinh 20 con của tôi bắt đầu sinh sản, thu nhập gia đình đã tăng lên rõ rệt.
Chi phí thức ăn thấp do nguồn thức ăn tự nhiên dồi dào. Từ 200 trứng cua đinh mà đàn cua của tôi đẻ ra, sau khi trừ đi mọi chi phí, gia đình tôi thu được lãi khoảng 60 triệu đồng."