Nên làm gì khi bị bệnh xơ cứng rải rác?

Chẩn đoán bệnh xơ cứng rải rác

Hầu như tất cả các triệu chứng có thể xảy ra với bệnh xơ cứng rải rác cũng có thể xảy ra với các bệnh khác. Thường rất khó để chắc chắn rằng những triệu chứng đầu tiên (trong đợt bùng phát đầu tiên) là do bệnh xơ cứng rải rác. Ví dụ, bạn có thể bị tê ở chân hoặc nhìn mờ trong một vài tuần và sau đó hết. Đó có thể là bùng phát đầu tiên của bệnh xơ cứng rải rác hay chỉ là do một bệnh không phải là xơ cứng rải rác. Vì vậy, việc khẳng định chẩn đoán bệnh xơ cứng rải rác thường không được thực hiện cho đến khi có 2 hoặc nhiều lần tái phát đã xảy ra. Do đó, bạn có thể phải chờ nhiều tháng hoặc nhiều năm không chắc chắn và rõ ràng về chẩn đoán nếu chỉ có một đợt triệu chứng.

Trong hầu hết các trường hợp, không có xét nghiệm nào chứng minh chắc chắn rằng bạn bị xơ cứng rải rác sau đợt triệu chứng đầu tiên hoặc trong giai đoạn đầu của bệnh. Tuy nhiên, một số xét nghiệm hữu ích và có thể chỉ ra rằng bệnh xơ cứng rải rác là một nguyên nhân hoặc gây ra các triệu chứng.

- Cộng hưởng từ (MRI) não: rất có ích trong chẩn đoán. MRI có thể phát hiện các vùng viêm nhỏ và sẹo trong não bệnh nhân xơ cứng rải rác. Mặc dù MRI rất hữu ích trong việc giúp chẩn đoán bệnh xơ cứng rải rác nhưng không phải lúc nào cũng kết luận được bệnh xơ cứng rải rác, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của bệnh. Kết quả MRI nên được đối chiếu với các triệu chứng và thăm khám lâm sàng.

Kể từ khi MRI được đi vào sử dụng, các xét nghiệm khác được dùng ít thường xuyên hơn. Tuy nhiên, đôi khi chúng được tiến hành, như chọc dò tủy sống: Trong xét nghiệm này, bác sĩ sẽ gây tê cục bộ và đâm kim vào phần dưới của lưng để lấy một ít dịch lỏng bao quanh não và tủy sống gọi là dịch não tủy (CSF). Nồng độ một số protein được đo vì xơ cứng rải rác thay đổi thành phần một số protein đó. Dù vậy, hiện tượng này không đặc hiệu vì một số bệnh khác cũng làm thay đổi thành phần protein như vậy.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh xơ cứng rải rác

Khoảng 1 trong số 1.000 người ở Anh bị bệnh xơ cứng rải rác. Bệnh có thể ảnh hưởng đến bất cứ tuổi nào, mặc dù nó rất hiếm gặp ở trẻ nhỏ. Bệnh thường gặp nhất xung quanh tuổi 30. Bệnh xơ cứng rải rác là căn bệnh phổ biến nhất của người trẻ tuổi ở Anh. Bệnh phổ biến hơn ở phụ nữ với tỷ lệ nữ/nam giới là 2/1.

Bệnh xơ cứng rải rác không phải là bệnh di truyền nghiêm ngặt. Tuy nhiên, nguy cơ bị xơ cứng rải rác thường tăng ở thân nhân của người bị bệnh. Ví dụ, cha mẹ, anh em của người bị bệnh xơ cứng rải rác có khoảng 1% xác suất mắc bệnh (so với tỷ lệ khoảng 0,1% ở cộng đồng).

Triệu chứng bệnh xơ cứng rải rác

Vấn đề thị giác

Triệu chứng đầu tiên của MS đối với khoảng 1/4 người bị MS là rối loạn thị lực. Viêm thần kinh thị giác có thể xảy ra. Nó có thể gây ra đau sau mắt và cũng có thể mất một phần thị lực của bạn. Triệu chứng này thường chỉ ảnh hưởng đến một mắt. Triệu chứng khác của mắt có thể bao gồm nhìn mờ hoặc nhìn đôi.

Co thắt cơ và co cứng

Bạn có thể bị run hoặc co giật ở một số cơ. Điều này thường là do tổn thương ở các dây thần kinh điều khiển các cơ bắp đó. Một số cơ có thể co mạnh và sau đó có thể trở nên cứng hơn và khó sử dụng hơn. Điều này được gọi là co cứng.

Đau

Có hai loại cơn đau chính có thể xảy ra ở những người có MS:

+ Đau thần kinh – điều này xảy ra do tổn thương các sợi thần kinh. Điều này có thể gây đau châm chích hoặc cảm giác bỏng rát trên các phần của da. Vùng da của bạn cũng có thể trở nên rất nhạy cảm.

+ Đau cơ xương khớp – loại đau có thể xảy ra trong bất kỳ cơ nào bị ảnh hưởng bởi cơn co giật hoặc co cứng.

Mệt mỏi

Cực kỳ mệt mỏi hoặc mệt mỏi là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của MS. Sự mệt mỏi này nhiều hơn sự mệt mỏi sau khi bạn tập thể dục hoặc gắng sức. Sự mệt mỏi này thậm chí có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng và sự tập trung của bạn. Các phương pháp điều trị khác nhau bao gồm sự kết hợp của tự điều chỉnh, vật lý trị liệu và tập thể dục.

Vấn đề xúc cảm và trầm cảm

Bạn có thể thấy rằng bạn dễ cười hay dễ khóc hơn, thậm chí không có lý do. Ngoài ra, nhiều người bị MS có các triệu chứng của bệnh trầm cảm hoặc lo âu ở một số giai đoạn. Điều quan trọng là đi khám bác sĩ và khai các triệu chứng bạn đang bị, việc điều trị chứng trầm cảm và lo âu thường có hiệu quả.

Nên làm gì khi có các dấu hiệu bị xơ cứng rải rá

Vậy nếu các bạn gặp phải những triệu ứng trên thì hãy đến ngay các cơ sở y tế để được khám và điều trị bệnh kịp thời.

Tác giả: Nguyễn Thúy Quỳnh