Nền tảng của bất kỳ kế hoạch ăn uống lành mạnh nào đều bắt đầu từ rau vì chúng giàu chất dinh dưỡng, ít calo và hàng loạt nghiên cứu đã chứng minh rằng một chế độ ăn uống giàu rau quả giúp ngăn ngừa các bệnh mạn tính như béo phì, tiểu đường loại 2, bệnh tim và hội chứng chuyển hóa.
Cụ thể, những lợi ích sức khỏe của việc ăn rau bao gồm:
Giảm cholesterol
Các loại rau xanh như rau bina, cải xoăn giúp giảm lượng cholesterol, hay bắp cải rất giàu chất chống oxy hóa, ngăn ngừa cholesterol xấu và tăng lượng cholesterol tốt cho cơ thể.
Cải thiện thị lực
Theo The Health Site, tất cả các loại rau xanh đều hữu ích trong việc cải thiện thị lực. Chúng có hàm lượng lutein và zeaxanthin cao, các thành phần quan trọng cho đôi mắt, bảo vệ các điểm vàng, ngăn chặn thiệt hại do ánh sáng xanh. Chúng cũng giúp ngăn ngừa các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng do lão hóa. Ngoài ra, cơ thể con người chuyển đổi beta-carotein trong rau lá xanh thành vitamin A, giảm nguy cơ mắc bệnh quáng gà.
Tốt cho làn da
Rau thực sự là "thức ăn" cho khuôn mặt của bạn. Rau chứa nhiều chất dinh dưỡng giúp duy trì làn da khỏe mạnh và giảm tổn thương da do tia UV gây ra.
Một số chất dinh dưỡng giúp bảo vệ da quan trọng trong rau bao gồm beta-carotene, vitamin C và các chất dinh dưỡng thực vật chống oxy hóa khác. Rau là một số nguồn tốt nhất của những chất dinh dưỡng có lợi này.
Một nghiên cứu quan sát lớn liên quan đến phụ nữ từ 40 đến 74 tuổi cho thấy rằng ăn thực phẩm giàu vitamin C và tiêu thụ ít chất béo và đường hơn có liên quan đến ít nếp nhăn hơn và trông trẻ hơn so với những người có lượng chất béo và carbohydrate hấp thụ cao hơn và thấp hơn lượng vitamin C.
Bên cạnh đó, ăn nhiều rau mỗi ngày có thể giúp làm dịu chứng viêm mạn tính, giúp làm chậm quá trình lão hóa.
Cải thiện sức khỏe đường ruột
Rau là một trong những nhóm thực phẩm có nhiều chất xơ nhất và chất xơ trong rau giúp cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột của bạn.
Hệ vi sinh vật - hoặc hàng nghìn tỉ vi khuẩn trong đường tiêu hóa - đóng một vai trò trong việc duy trì hệ thống miễn dịch.
Theo Trường Y tế Công cộng Harvard (Mỹ), một chế độ ăn giàu chất xơ với nhiều rau có thể hỗ trợ một hệ vi sinh vật khỏe mạnh. Chất xơ được phân hủy và lên men trong ruột kết. Quá trình lên men này tạo ra các axit béo chuỗi ngắn có lợi được sản xuất, theo Eat This, Not That!
Mặc dù tất cả các loại rau đều có lợi nhưng một số loại tốt nhất cho đường tiêu hóa bao gồm hành tây, tỏi tây, măng tây, atisô Jerusalem, rau bồ công anh và rong biển.
Những thực phẩm này đặc biệt giàu chất xơ prebiotic giúp cung cấp năng lượng cho các vi khuẩn lành mạnh trong đường ruột của bạn để giúp chúng sinh sôi và phát triển.
Tốt cho xương
Các loại rau xanh như cải xoăn, cải ngọt, cải thảo, rau cải thìa và củ cải xanh đều cung cấp canxi, nhưng chúng cũng cung cấp kali, axit folic, vitamin K và magiê giúp cơ thể đưa canxi vào xương của bạn.
Một số nghiên cứu đã báo cáo mối liên hệ nghịch giữa tiêu thụ rau và nguy cơ gãy xương.
Trong một tổng quan tài liệu về 5 nghiên cứu đã được công bố, các tác giả đã kết luận rằng ăn nhiều rau hơn có liên quan đến việc giảm nguy cơ gãy xương hông, theo Eat This, Not That!
Ăn rau rất tốt, tuy nhiên, ăn rau sai cách sẽ làm cho phần lớn các chất dinh dưỡng bị mất đi, thậm chí có thể trở thành những chất độc hại. Vì thế khi ăn rau bạn cần lưu ý những điều sau:
Không ăn rau sống
Không ít người có thói quen ăn rau sống nhưng rau sống chưa qua chế biến tiềm ẩn nhiều nguy cơ, bao gồm nhiễm các chất bảo quản, thuốc trừ sâu, thuốc tăng trưởng, nhiễm khuẩn do rửa rau không sạch, hoặc môi trường dự trữ rau sống chưa đảm bảo vệ sinh. Về lâu dài, những chất độc hại tích lũy dần trong cơ thể.
Các nghiên cứu cũng cho thấy, từ 92% - 100% các loại rau sống đều chứa ký sinh trùng có hại cho sức khỏe, nếu không rửa sạch rau trước khi sử dụng thì có khả năng cao mắc các bệnh về đường ruột như nhiễm giun sán, tiêu chảy...
Không ăn rau để qua đêm
Rau sau khi xào chín chỉ sau 15 phút cũng đã làm giảm 20% lượng vitamin C và sau 1 giờ sẽ là 50%.
Nhiều người có thói quen cất rau còn thừa vào tủ lạnh để bữa sau ăn. Tuy nhiên, đây lại là thói quen xấu gây hại đến sức khỏe, thậm chí gây ung thư.
Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng, do hàm lượng nitrat trong các loại rau xanh khá nhiều, nếu nấu xong và để quá lâu, vi khuẩn sẽ phân hủy, lượng nitrat tạo thành nitrite – chất gây ung thư. Khi đó,dù bạn có đun lại cũng không thể khử được. Vì vậy không nên ăn rau đã để qua đêm.
Thức ăn vào ngày hôm sau cũng xấu đi và dễ bị ngộ độc thực phẩm.Vì vậy, tốt nhất là nên ăn ngay sau khi nấu, vừa hợp vệ sinh vừa bổ dưỡng.
Không ăn quá nhiều rau
Không phải bất cứ loại rau nào cũng có thể dễ dàng tiêu hóa như măng tây, cần tây, đậu hay những loại rau có chất xơ thô cao.
Những người gặp các vấn đề về tiêu hóa nếu ăn quá nhiều rau có chất xơ thô sẽ khiến bệnh tình thêm nghiêm trọng, nguy hiểm hơn có thể gây chảy máu dạ dày ở bệnh nhân xơ gan. Mỗi ngày chỉ nên ăn lượng rau từ 300-500 gram.