3 câu nói ‘đùa’ nhưng dễ làm tổn thương tâm lý của trẻ, dịp Tết càng không nên nói

Dịp Tết, niềm vui và sự hân hoan dường như lan tỏa khắp mọi nơi, nhưng không ai có thể vui mừng hơn những đứa trẻ, những tâm hồn ngây thơ háo hức đếm từng ngày chờ đón Tết ngay từ trước cả tháng. Tuy nhiên, trong không gian ấm cúng nơi người thân quây quần, những cuộc trò chuyện thường không tránh khỏi việc xoay quanh những đứa trẻ, mà không biết rằng những lời nói đùa hay bình luận vô tư có thể khiến niềm vui trở thành ám ảnh đối với chúng.

Đặc biệt, trong số những người lớn, có không ít người thích so sánh và phân tích về con cái mình cũng như của người khác, mà không ý thức được rằng những lời nói vô tâm ấy có thể ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý của trẻ, đặc biệt là những trẻ ở độ tuổi từ 7 đến 13. Đây là giai đoạn trẻ đã bắt đầu hình thành nhận thức và sự hiểu biết nhất định về thế giới xung quanh, nhưng quan điểm về cuộc sống và bản thân của chúng vẫn còn rất dễ bị lung lay. Bởi vậy, những "định nghĩa" mà người lớn đặt ra, dù với ý tốt hay chỉ là bông đùa, có thể trở thành những quy chuẩn mà trẻ lầm tưởng là đúng đắn và bất di bất dịch.

Vì lẽ đó, trong dịp Tết thân thương này, hãy tránh xa việc nói ra 3 câu nói mà bạn tưởng là đùa, nhưng lại có thể tạo ra những vết thương không dễ lành trong tâm hồn trẻ. Tạo một không gian Tết lành mạnh không chỉ là niềm vui, mà còn là sự chăm sóc và bảo vệ tâm hồn non nớt của trẻ.

Đừng nói với trẻ rằng, trẻ mặc không được đẹp bằng người khác

Trong dịp Tết, việc khoác lên mình những bộ quần áo mới là một nguồn hạnh phúc không nhỏ đối với trẻ. Khi tự tin trong trang phục mới, trẻ em thường rất chú ý đến đánh giá của con người. Do đó, hãy tránh phát ngôn nhận xét tiêu cực về trang phục của trẻ như không phù hợp hay kém xinh đẹp, vì những lời nói ấy có thể làm dập tắt tia hứng khởi của chúng.

Tệ hơn, có những người lớn không chỉ phê bình mà còn yêu cầu trẻ thay quần áo để mượn cho người khác thử, rồi còn nhận xét rằng người ấy mặc đẹp hơn. Trong khi người lớn có thể coi đó là chuyện nhỏ, từ góc độ tâm lý của trẻ, những hành động và lời nói này có thể gây ra cảm giác tự ti và mất hứng thú với những bộ quần áo mới kia.

Không nói với trẻ rằng, bố mẹ thương em gái/em trai hơn

Dù trong hoàn cảnh nào, việc phát ngôn một cách vô tư mà không cân nhắc tới tác động của nó lên sự hòa hợp gia đình là điều không nên làm. Đặc biệt, dịp Tết – khi mọi người quây quần – một số người thường vô tình sử dụng lời nói như một trò đùa với trẻ nhỏ để gây sự chú ý, không nhận thức được hậu quả của việc này.

Những lời đùa tưởng chừng nhẹ nhàng nhưng có thể gieo vào lòng trẻ suy nghĩ tiêu cực như cảm giác không được cha mẹ yêu thương. Điều này không chỉ gây tổn thương sâu sắc cho trẻ mà còn có thể khiến trẻ bị mắc kẹt trong một mối lo lắng kéo dài về tình cảm của cha mẹ dành cho mình.

Đừng nói với trẻ rằng, ai đó thông minh hơn, điểm số cao hơn

Hãy tránh xa việc bàn tán về điểm số và thành tích học tập trong dịp Tết, đừng giả định rằng đó là điều mà tất cả trẻ em mong muốn.

Trong các buổi tụ họp Tết, không ít phụ huynh thường xuyên nhắc đến điểm số và thành tích của con cái. Họ so sánh xem con ai học tốt hơn, con ai không đạt được kết quả như mong đợi, tạo ra một không khí cạnh tranh không cần thiết. Đôi khi, các bậc cha mẹ coi đây là phương pháp khích lệ con trẻ, hoặc chỉ là thói quen so sánh vô hình.

Tuy nhiên, không chỉ người lớn muốn giữ thể diện, trẻ em cũng không ngoại lệ. Các em học giỏi có thể cảm thấy tự hào, nhưng những em không học giỏi có thể cảm thấy tự ti, không dám ngẩng cao đầu trước bạn bè và người thân, đặc biệt là anh chị em trong gia đình.

Nếu thật lòng yêu thương trẻ, không nên sử dụng cách tiếp cận "khích lệ" hay "so sánh" một cách tiêu cực, nhất là trong dịp Tết. Khi giao tiếp với trẻ, hãy chọn lời khen ngợi và động viên. Đừng quên rằng lời nói có sức mạnh lớn và tâm lý trẻ thường rất nhạy cảm.

Tác giả: Trần Thu Thủy