Ngày 30/6, Thủ tướng Thái Lan đã cách chức Bộ trưởng Thương mại do một chính sách của ông này khiến giá gạo của Thái Lan cao hơn so với Việt Nam và Ấn Độ, dẫn đến việc Thái Lan mất danh hiệu “nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới”.
Tờ VNE dẫn tin theo Reuters cho hay, Thủ tướng Thái Lan Yingluck Shinawatra đã quyết định cách chức ông Boonsong Teriyapirom, Bộ trưởng Thương mại Thái Lan.
Thay ông Boonsong là ông Niwatthamrong Bunsongphaisan, Phó thủ tướng, sẽ kiêm nhiệm chức Bộ trưởng Thương mại.
 |
| Ông Boonsong Teriyapirom, Bộ trưởng Thương mại Thái Lan. |
Trong thời gian lãnh đạo Bộ Thương mại Thái Lan, ông Boonsong đã khởi xướng chương trình mua gạo tạm trữ giá cao để hỗ trợ nông dân nghèo từ tháng 10/2011. Chính phủ đã bù lỗ tới 4,5 tỷ USD trong khoảng thời gian từ tháng 10/2011 tới tháng 10/2012 để thực hiện chương trình.
Chủ trương của Bộ Thương mại khiến giá gạo Thái Lan tăng lên mức cao hơn nhiều so với giá gạo của Việt Nam và Ấn Độ (cao hơn khoảng 170 USD/tấn) - một yếu tố làm giảm lợi thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Do các nước khác không mua gạo Thái Lan, phần lớn lượng gạo mà chính phủ mua vẫn nằm trong kho, trong khi kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam và Ấn Độ vượt Thái Lan. Hiện tại Ấn Độ đang là nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới và Việt Nam đứng ở vị trí thứ hai.
Sự lo ngại của dư luận càng tăng sau khi hãng xếp hạng tín dụng Moody's cảnh báo về những nguy cơ mà Thái Lan sẽ đối mặt nếu họ tiếp tục thực hiện chương trình mua gạo.
Cuối cùng, chính phủ Thái Lan quyết định giảm 20% giá mua gạo từ tháng 7/2013 để phục hồi hoạt động xuất khẩu gạo.
Mất chức rồi không biết Bộ trưởng Thương mại Thái Lan có cảm thấy tiếc nuối khi không giao lưu, trao đổi kinh nghiệm nhiều với Bộ trưởng Bộ NN&PTNT VN Cao Đức Phát, khi trong nhiệm kỳ của mình, Bộ trưởng Phát đã đưa ngành nông nghiệp Việt Nam tăng trưởng số lượng tột bậc.
Việt Nam là nước xuất khẩu gạo lớn thứ 2 thế giới (sau Ấn Độ). Trong 5 tháng đầu năm 2013, Việt Nam xuất khẩu gần 2,5 triệu tấn gạo (gần gấp đôi Thái Lan - chỉ 1,5 triệu tấn) và thu về hơn 1 tỷ USD.
Tuy nhiên, xét về mặt giá trị, thì giá gạo Thái cao hơn giá gạo Việt Nam khoảng 170 USD/tấn (ở mức 550 USD/tấn), không những vậy giá gạo VN tiếp tục giảm do nguồn cung tăng. Đầu tháng 6 giá gạo trắng 5% tấm của Việt Nam ở mức 370-375 USD/tấn giảm 5-10 USD/tấn so với tuần cuối tháng 7 (mức 375-380 USD/tấn).
Giá rẻ tới mức người ta đã đặt ra cả trường hợp bỏ một vụ lúa để trồng thứ khác, vì càng trồng lúa càng lỗ.
Đâu chỉ có gạo, hàng loạt nông sản khác cũng vậy, như cà phê, Việt Nam xuất khẩu thứ 2 thế giới (76 triệu tấn), số lượng gần bằng Brazil (1,8 triệu tấn). Tuy nhiên, tổng giá trị xuất khẩu chưa bằng một nửa Brazil, 3,7 tỷ USD so với hơn 8 tỷ USD của Brazil.
Tuy vậy, giá bán những nông sản chủ lực của Việt Nam như lúa gạo, cà phê, cao su, điều… những tháng đầu năm 2013 tiếp tục đà giảm giá mạnh, dù nguồn cung sản xuất trong nước vẫn tăng.
- P.V (Tổng hợp)
