Trong nhịp sống hiện đại và bận rộn, nhiều gia đình thường bảo quản cơm thừa trong tủ lạnh để dùng lại cho bữa sau hoặc biến tấu thành các món như cơm rang, cơm cháy. Tuy nhiên, nếu không được bảo quản đúng cách, cơm nguội có thể trở thành mối nguy tiềm ẩn cho sức khỏe, đặc biệt là gây hại cho hệ tiêu hóa.
Cẩn trọng với vi khuẩn Bacillus cereus trong cơm nguội
Lý do chính khiến các chuyên gia khuyến cáo chỉ nên bảo quản cơm nguội trong thời gian ngắn là do sự hiện diện của vi khuẩn Bacillus cereus. Đây là loại vi khuẩn phổ biến trong gạo, có khả năng tồn tại sau khi nấu chín. Khi cơm để nguội ở nhiệt độ phòng quá lâu (trên 1 giờ), vi khuẩn này có thể sinh sôi và tạo ra độc tố gây hại.
Điều đáng lo ngại là độc tố do Bacillus cereus sản sinh không bị tiêu diệt hoàn toàn ngay cả khi cơm được hâm nóng lại. Ăn phải cơm nhiễm độc tố có thể gây ngộ độc thực phẩm với các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy. Vì vậy, không chỉ cần chú ý đến thời gian bảo quản trong tủ lạnh, mà việc xử lý cơm trước khi cất trữ cũng rất quan trọng.
Nguyên tắc bảo quản cơm nguội an toàn
Để đảm bảo cơm nguội vừa an toàn, vừa giữ được hương vị, hãy tuân thủ những nguyên tắc sau:
-
Làm nguội nhanh: Ngay sau bữa ăn, hãy làm nguội cơm trong vòng 1 giờ. Bạn có thể dàn cơm mỏng ra đĩa hoặc khay lớn để giúp cơm nguội đều và nhanh hơn. Không nên đậy kín khi cơm còn nóng vì điều này dễ tạo môi trường ẩm, ấm – điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.
-
Đựng trong hộp kín: Khi cơm đã nguội hoàn toàn, nên cho vào hộp thủy tinh hoặc nhựa thực phẩm, đậy kín nắp để hạn chế khô, ám mùi và tránh nhiễm khuẩn chéo từ các thực phẩm khác trong tủ lạnh.
-
Lưu trữ đúng cách: Đặt hộp cơm ở ngăn mát chính của tủ lạnh, nơi có nhiệt độ ổn định khoảng 4°C hoặc thấp hơn. Tránh để ở cánh cửa tủ vì đây là khu vực thường xuyên bị thay đổi nhiệt độ.
Dù cơm có thể bảo quản từ 3–5 ngày trong tủ lạnh, các chuyên gia vẫn khuyến nghị sử dụng trong vòng 1–2 ngày là tốt nhất để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Cách nhận biết cơm nguội đã hỏng và hâm nóng đúng cách
Cơm nguội nếu không được bảo quản cẩn thận rất dễ hỏng và trở thành mối nguy cho sức khỏe. Bạn nên loại bỏ ngay nếu thấy cơm có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:
-
Xuất hiện mùi chua hoặc mùi lạ bất thường.
-
Có vết mốc, đốm màu bất thường như vàng hoặc xanh lục.
-
Cơm trở nên nhớt, dính hoặc có kết cấu khác lạ.
Cách hâm nóng an toàn: Khi hâm cơm, nên thêm một chút nước để giữ độ ẩm và giúp cơm nóng đều hơn. Quan trọng: chỉ nên hâm nóng một lần duy nhất và ăn hết ngay sau đó. Tuyệt đối không hâm đi hâm lại nhiều lần vì sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
Thực tế, cơm nguội không phải hoàn toàn có hại – nó còn chứa kháng tinh bột, tốt cho việc kiểm soát lượng đường trong máu. Tuy nhiên, cần hạn chế dùng thường xuyên đối với trẻ nhỏ, người lớn tuổi và những người có hệ tiêu hóa yếu, do họ dễ bị ảnh hưởng hơn bởi vi khuẩn hoặc độc tố thực phẩm.
Kết luận: An toàn thực phẩm luôn phải được ưu tiên hàng đầu. Hãy nhớ rằng: Tủ lạnh không phải là "chiếc hộp thần kỳ" giúp mọi thứ tươi mãi – và với cơm nguội, điều này càng đặc biệt đúng.
