Theo một số chuyên gia tâm lý, những năm tháng tuổi teen bắt đầu khi đứa trẻ trong độ tuổi 9-13. Đây là giai đoạn chuyển giao từ phụ thuộc sang độc lập với cha mẹ. Thời điểm này, phụ huynh nên cho phép con cái lớn lên và ngày càng tự lập hơn. Để giúp giai đoạn chuyển giao diễn ra suôn sẻ, hãy giúp con trang bị một số kỹ năng sống thiết yếu trước khi trẻ 13 tuổi.
Bạn có thể dạy cho con một số kỹ năng tài chính cơ bản ngay khi chúng học đếm. Đến năm 13 tuổi, trẻ có thể tiết kiệm tiền từ khoản trợ cấp hàng tuần, nhận thức được chi phí cơ bản của hộ gia đình là bao nhiêu, hiểu sự khác biệt giữa thẻ ghi nợ với thẻ tín dụng và có thể đưa ra quyết định về chi tiêu, tiết kiệm.
Một số chuyên gia tâm lý học cho rằng, trẻ có thể làm rất nhiều việc nhà từ khi còn nhỏ, như lau dọn bàn sau bữa tối hoặc thu gom quần áo cho vào máy giặt. Trước 13 tuổi, trẻ nên đủ khả năng là quần áo, lấy quần áo từ trong máy giặt ra, thay ga giường, rửa xe ô tô, lau chùi phòng tắm và dọn bếp gọn gàng. Cha mẹ nên kiên trì và đưa ra những yêu cầu cụ thể, đồng thời không quên khích lệ trẻ để duy trì thói quen làm việc nhà.
Nấu ăn là một kỹ năng quan trọng mà con bạn sẽ cần khi chúng trưởng thành và có nhiều công thức dễ dàng cho người bắt đầu như làm bánh mì, trứng bác, nấu mỳ, súp, salad. Ở tuổi 13, trẻ có thể lên kế hoạch cho bữa ăn gia đình, làm theo một số công thức đơn giản và biết sử dụng dụng cụ nhà bếp; Đừng quên dạy cho con những điều cơ bản về vệ sinh và an toàn.
Đưa trẻ đi mua thực phẩm cùng bạn sẽ giúp trẻ phát triển các kỹ năng thiết yếu như lên thực đơn cho một bữa tối gia đình, viết danh sách những đồ cần mua và cân đối ngân quỹ. Hãy dạy trẻ cách đọc nhãn dinh dưỡng và cách tìm, lựa chọn món đồ có giá cả tốt, hợp lý. Đừng quên đặt ra các giới hạn. Một nghiên cứu của Đại học Kansas (Hoa Kỳ) cho thấy, 50% trẻ nhỏ đi theo cha mẹ mua sắm thực phẩm đòi được mua thứ gì đó và chỉ có 50% phụ huynh cố gắng từ chối yêu cầu đó.
Nhiều bậc cha mẹ cho rằng trẻ 10-11 tuổi sẽ học về vệ sinh cá nhân một cách tự nhiên. Nhưng trên thực tế, có nhiều điều cha mẹ nên thảo luận với con trước khi quá muộn, đó là: tầm quan trọng của việc tắm hàng ngày, sử dụng chất khử mùi, thay quần áo, cạo râu, vệ sinh răng miệng và hiểu về cơ thể của chính con. Hãy nhớ trở thành một tấm gương tốt và luôn luôn giải thích cho con của bạn tại sao chúng cần phải làm những việc nhất định.
Các kỹ năng sơ cứu sẽ giúp trẻ tự xử lý khi bị thương mà không có ai ở bên. Tại Anh, Tổ chức Chữ thập đỏ luôn bày tỏ sự ủng hộ việc bổ sung nội dung giáo dục sơ cứu vào chương trình học tại nhà trường. Theo một số nghiên cứu, trẻ 4-5 tuổi đã có thể ghi nhớ số điện thoại cấp cứu chính xác, đánh giá đúng hơi thở của một người và ghi nhớ các tư thế hồi phục đúng. Một số kỹ năng cho trẻ lớn hơn bao gồm khả năng ngăn máu chảy và điều trị vết bỏng, vết ong châm.
Kỹ năng quản lý thời gian rất cần thiết: Con bạn có thể lên kế hoạch, đặt danh sách ưu tiên và làm việc hiệu quả. Hãy cố gắng cung cấp cho trẻ một số công cụ có thể giúp chúng quản lý thời gian tốt hơn như đặt chuông điện thoại, lịch... Quyết định làm gì và khi nào trở nên dễ dàng hơn khi bạn viết ra. Hoặc bạn có thể tặng cho con một chiếc đồng hồ để giúp con quản lý thời gian. Và quan trọng hơn cả là hãy làm "tấm gương" sáng.
Điều quan trọng là dạy con bạn về cách ứng xử càng sớm càng tốt. Với trẻ nhỏ, hãy bắt đầu bằng chính tấm gương là bạn, khích lệ trẻ biết chia sẻ, cư xử lịch thiệp và tôn trọng người lớn tuổi. Các sự kiện trong gia đình là dịp tốt để dạy trẻ cách làm một người chủ nhà chuẩn mực. Bạn cũng đừng quên dạy trẻ về cách ứng xử bên bàn ăn. Nhớ rằng, trong xã hội hiện đại, những quy tắc ứng xử văn minh trên thế giới ảo cũng quan trọng như trong thế giới thật. Hình thành thói quen tuân thủ các nghi thức ứng xử phù hợp sẽ hỗ trợ rất nhiều cho con bạn trong cuộc sống hàng ngày khi trẻ bước vào giai đoạn thiếu niên. Chúng còn là tiền đề cho thành công trong sự nghiệp của trẻ và tạo thuận lợi để trẻ hòa hợp tốt hơn với cộng đồng, xã hội.
Trong tương lai không xa, đứa trẻ tuổi teen của bạn đã có thể tự mình rong ruổi trên những cung đường. Do đó, hãy dạy trẻ biết cách sử dụng các công cụ định hướng, cách đọc bản đồ. Trước 13 tuổi, trẻ nên đủ khả năng ghi nhớ phương hướng, đọc các biểu tượng trên bản đồ và tự định hướng cho mình. Có rất nhiều nguồn tài nguyên trên mạng giúp việc đọc bản đồ trở nên thú vị hơn.
